Αγώνες Πείνας: Origin Story

C
Σαπφώ Καρδιακού

Αγώνες Πείνας: Origin Story

«Όσοι νομίζουν ότι η Ιστορία είναι μία προοδευτική δύναμη που μας οδηγεί αργά αλλά σταθερά σε έναν καλύτερο, πιο λογικό κόσμο, υποτιμούν την ικανότητα του ανθρώπου για παραλογισμό». Keith Lowe, «Ο Φόβος και η Ελευθερία».

Ποιος είναι ο Κοριολανός Σνόου;

Η «Μπαλάντα των αηδονιών και των φιδιών» είναι το prequel της best seller σειράς Αγώνες Πείνας. Κατά κάποιον τρόπο είναι ένας τόμος origins: μάς συστήνει τον Κοριολανό Σνόου στα πρώιμα χρόνια της ηγετικής διάπλασης ενός τύραννου.

Όπως ο Ρωμαίος συνονόματός του, ο Κοριολανός Σνόου κατάγεται από αριστοκρατική γενιά με στρατιωτικό κληροδότημα. Ανήλθε αξιωματικά στην κλίμακα εκτίμησης της άρχουσας τάξης επιδεικνύοντας ανδρεία και στρατηγική φιλοδοξία όπου απαιτήθηκαν. Υποσυνείδητη παρακινήτρια της φιλοδοξίας για την κορυφή —έστω με τη γραφικότητα των μισοχαμένων λογικών της— μια μητρική φιγούρα: γνώριμη παραπομπή στη δραματουργική εκδοχή του πρωτότυπου Κοριολανού. Η γιαγιά του ήρωά μας ζει κλεισμένη στο μόνο περιουσιακό στοιχείο των Σνόου, ντυμένη με τα φθαρμένα μεγαλοπρεπή ενδύματα των καλύτερων ημερών, σε αναμονή της εκπλήρωσης του ονείρου που της απέμεινε: «Όταν ο Κοριολανός γίνει Πρόεδρος...»

Παρά την οικονομική καταστροφή των Σνόου εν καιρώ πολέμου, το κοινωνικό στάτους επέτρεψε στον Κοριολανό να φοιτήσει στην Ακαδημία και να συμπεριληφθεί στους είκοσι τέσσερις Μέντορες των Αγώνων Πείνας. Η Κάπιτολ, νικήτρια πρωτεύουσα της Πάνεμ, κατέπνιξε την εξέγερση των επαναστατών και συγκέντρωσε την εξουσία και τα προνόμιά της εντός των τειχών, αφήνοντας τις ρημαγμένες Περιοχές υπό τον έλεγχο των Ειρηνοποιών. Από κάθε περιοχή, εδώ και δέκα Αγώνες, επιλέγονται δύο φόροι για να αγωνιστούν στην Αρένα μέχρι θανάτου. Οι φόροι προέρχονται από τους ηττημένους του πολέμου. Οι κάτοικοι των Περιοχών τιμωρούνται για την απειθαρχία απέναντι στο καθεστώς θυσιάζοντας δύο εφήβους —ένα κορίτσι και ένα αγόρι— στην Αρένα της Κάπιτολ.

Ώς τους δέκατους Αγώνες το ενδιαφέρον των θεατών —για την ακρίβεια, η τηλεθέαση, καθώς το γεγονός μεταδίδεται ζωντανά σε ολόκληρη την Πάνεμ— είναι άνευρο. Ο Κοριολανός φιλοδοξεί να το αλλάξει αυτό. Ο δικός του φόρος, η Λούσι Γκρέι Μπερντ, είναι ένα κορίτσι από την Περιοχή 12. Το χτύπημα στην αυτοπεποίθηση του δεκαοκτάχρονου Μέντορα αφήνει σημάδι.

Θα μπορούσε να δεχτεί μεγαλύτερο χαστούκι; Η Περιοχή 12, η μικρότερη περιοχή, η περιοχή ανέκδοτο, με τα καχεκτικά, πρησμένα παιδιά που πάντα πέθαιναν στα πρώτα πέντε λεπτά, και όχι μόνο αυτό... αλλά και το κορίτσι;

Με έμφυτη γοητεία και την απαντοχή μασκαρεμένη σαν φιλοδοξία ο Κοριολανός στοχεύει στην κορυφή, σαν γνήσιος Σνόου. Εκμεταλλεύεται τα καλλιτεχνικά ταλέντα της Λούσι Γκρέι ώστε να στρέψει το ενδιαφέρον των θεατών στον ξεθωριασμένο θεσμό και να εκτιμηθεί η πρωτοβουλία του από τη διοίκηση της Ακαδημίας. Δε θα διστάσει να ‘λερώσει’ τα χέρια του στον ατομικό αγώνα για διάκριση, στην τελευταία ευκαιρία να σώσει το ρημαγμένο σπίτι του από την κατάσχεση και τη φήμη των Σνόου από τον εξευτελισμό. Γεννημένος ηγέτης, δεν βλέπει εμπόδια μπροστά του, μόνο πόρτες έτοιμες να ανοίξουν. Σε κάθε πόρτα το κλειδί είναι μια θυσία. Το λιγοστό φαγητό ώστε με το υπόλοιπο να θρέψει τη Λούσι, η νοθεία των Αγώνων για να παραμείνει ο φόρος του στην Αρένα, η φιλία, ο έρωτας... Τα μεγαλεπήβολα σχέδια του Κοριολανού χαράσσουν τη διαδρομή του σε χάρτη με μοναδικό προορισμό την προεδρία της Κάπιτολ.

Ο Σνόου καταλήγει στην κορυφή

Η καταστολή της επανάστασης δεν ήταν αρκετή για την ηγεσία της Κάπιτολ. Οι εξεγερμένοι δεν αποδίδουν μόνο υλικούς φόρους με τα προϊόντα κάθε Περιοχής· είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν τη δική τους λίβρα σάρκας. Άβγαλτοι, άγουροι νέοι, στοιβάζονται βίαια στο κατώφλι της πρώιμης ενηλικίωσης κινδυνεύοντας να μην το δρασκελίσουν ποτέ. Για κάθε φόρο η ήττα σημαίνει θάνατο. Για να κερδίσεις τους Αγώνες Πείνας, πρέπει να μείνεις ο τελευταίος ζωντανός στην Αρένα.

[Οι Αγώνες Πείνας] δεν είναι μόνο για να τιμωρήσουμε τις περιοχές, είναι μέρος του αιώνιου πολέμου. Ο καθένας είναι μια μάχη. Μια μάχη που μπορούμε να κρατήσουμε στην παλάμη του χεριού μας, αντί να διεξάγουμε έναν πραγματικό πόλεμο που θα μπορούσε να ξεφύγει από τον έλεγχό μας.

Είναι καθησυχαστικό να υποθέτουμε πως οι δυστοπίες των βιβλίων είναι οχήματα της φαντασίας και της έμπνευσης των συγγραφέων. Πως, αναπαριστώντας στο χαρτί όσα φοβάται και απεύχεται μια κοινωνία, οι λογοτέχνες διασκορπίζουν μια ενδεχόμενη κατάρα, κάνουν έναν προληπτικό εξορκισμό του κακού που θα κυριαρχούσε αν ενεργούσαμε σαν τους φανταστικούς χαρακτήρες της πλοκής.

Η Σούζαν Κόλινς, όπως οι περισσότεροι συγγραφείς δυστοπικής περιπέτειας/επιστημονικής φαντασίας, δεν περιορίστηκε στη φαντασία της. Δανείστηκε πρακτικές και δομές από το πιο ολοκληρωμένο ιστορικό παράδειγμα ολιγαρχίας. Η Κάπιτολ δεν μπορεί παρά να παραπέμπει απευθείας στον λόφο του Καπιτωλίου, τον πολιτικό ομφαλό της Ρώμης, ενώ και τα ονόματα των Μεντόρων διαβάζονται σαν κατάλογος απογραφής κάποιας πόλης στη ρωμαϊκή επικράτεια — Κοριολανός, Σέτζανους, Γάιος, Λίβια, Δομιτία, Νταϊάνα. Οι Αγώνες Πείνας δεν είναι τίποτα άλλο από προσαρμογή των θεαμάτων του Κολοσσαίου. Απάνθρωποι στη σύλληψη, οι Αγώνες ποτίζουν το χώμα της Αρένας με αίμα αθώων που έζησαν σε λάθος στιγμή της ιστορίας. Το ίδιο αίμα τρέφει τις ρίζες ενός καθεστώτος με τάσεις τυραννίας, της ολιγαρχίας που αναπτύσσεται και θεριεύει από την καταπίεση και τον αποπροσανατολισμό των πολλών.

Η Πάνεμ πρέπει να ανακάμψει, πάση, κυριολεκτικά, θυσία. Η Κάπιτολ θα γίνει ξανά μεγαλειώδης, άξια αντήχηση του ιστορικού προτύπου της. Στο αστικό και πολιτικό κέντρο της χώρας θα έχουν θέση μόνο όσοι αγαπούν την πατρίδα. Οι προδότες τιμωρούνται με αφαίρεση της γλώσσας και περνούν την υπόλοιπη ζωή τους σαν άφωνοι σκλάβοι, είτε απαγχονίζονται στο δέντρο του κρεμασμένου. Οι πατριώτες ανταμείβονται με προαγωγή στα ανώτερα στρώματα της ιεραρχίας. Η Αρένα θα γίνει το μονοπώλιο της ψυχαγωγίας των κατοίκων της Πάνεμ. Όλοι θα μιλούν για τους Αγώνες Πείνας.

Ο Κοριολανός Σνόου θα φροντίσει για αυτό.