Αποχαιρετισμός στον Μηνά

Τον Μηνά Χατζησάββα είχα την τύχη να τον γνωρίσω από κοντά σε δύο παρουσιάσεις βιβλίου στον «Πολύχρωμο Πλανήτη». Να νιώσω από κοντά τη γνώριμη από το σανίδι και την τηλεόραση ζεστή φωνή του, την υπέροχη εκφραστικότητα και το ταλέντο του, τη γλυκύτητα του ανθρώπου αλλά και τη ζεστή αγκαλιά του.

Ξεφυλλίζω το «βιβλίο επισκεπτών» και βρίσκω τις λίγες αράδες που μας άφησε:

«Τι να πω τώρα; Μακάρι να προσφέρω έστω και λίγο στο ομοφυλόφιλο κίνημα. Κουράγιο μας. Μηνάς Χατζησάββας».

Κουράγιο μας, είπες, και ήταν το κουράγιο που μοιραζόμαστε όλες και όλοι εμείς, οι παραλειπόμενοι, που πολλές φορές αποσιωπάται η ζωή μας, μα… για κάτσε… που κάποιες φορές δεν σέβονται τίποτε ούτε καν στον θάνατό μας.

Στις τηλεοπτικές ειδήσεις ακούστηκε πως «δεν παντρεύτηκε και δεν έκανε παιδιά ως θυσία για την τέχνη». Στα σίγουρα ο Μηνάς Χατζησάββας παντρεύτηκε την τέχνη, την αγάπησε, την τίμησε. Αλλά όχι, αγαπητοί μου δημοσιογράφοι. Δεν παντρεύτηκε, γιατί, πολύ απλά, δεν μπορούσε. Γιατί ζούσε 25 χρόνια με τον αγαπημένο του σύντροφο, και αυτή εδώ η μπανανία δεν επιτρέπει στους γκέι, στις λεσβίες και στους τρανς ανθρώπους να αναγνωρίζεται νομικά η συντροφικότητά τους. Γιατί, όπως με συγκλονιστικό τρόπο είπε ο σύντροφός του μετά από τόσα χρόνια συντροφικότητας:

«Ήταν απίστευτο, πάντως, αυτό που έζησα στο νοσοκομείο όταν πήγα για να πάρω τη σορό του, και αυτό είναι ένα μήνυμα στον πρωθυπουργό για το σύμφωνο συμβίωσης. Ήμουν ο άνθρωπός του τα τελευταία 25 χρόνια, και όμως δεν ήταν αυτονόητο ότι μπορούσα να πάρω εγώ τη σορό του».

Ναι, δεν μπορούσε να πάρει καν τη σορό του…

Τα λόγια του συντρόφου σου αντηχούν στον νου μου και επανέρχονται, όπως επανέρχονται και οι μνήμες φίλων μου που είχαν στην εντατική κάποιου νοσοκομείου τον σύντροφό τους και δεν μπορούσαν να τον αγκαλιάσουν, να του σφίξουν το χέρι, να του πουν δυο κι ας μην μπορούσε καν να τους ακούσει — γιατί αυτό επιτρέπεται μόνο στους συγγενείς.

Και σε ένα άλλο κουτί της μνήμης μου έχω τόσες φίλες μου τρανς που έφυγαν από κοντά μας και που στο μνήμα τους γράφει το αντρικό τους όνομα, ενώ η φωτογραφία δείχνει γυναικείο πρόσωπο. Σε μία περίπτωση μάλιστα μία φίλη μου ανάρτησε τη φωτογραφία από το μνήμα της και κάποιος ηλίθιος την αναπαρήγαγε για να γελάσει με τους κολλητούς του στο Facebook για το «τραβέλι» — τον «Μήτσο», όπως την ονόμασε. Και θυμάμαι και άλλες δύο τρανς φίλες μου, που η οικογένειά τους δεν ήθελε ούτε να τις βλέπει και αναγκαστήκαμε να απευθυνθούμε στον κόσμο για να τις κηδέψουμε.

Γιατί, που να πάρει ο διάολος, αυτή η φρικτή ανισότητα, η έλλειψη αναγνώρισης στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, γιατί να μην μπορεί κάποιος να σταθεί με σεβασμό ούτε καν μπροστά στον ανθρώπινο πόνο, γιατί δεν έχει τη δύναμη να κάνει πίσω απέναντι στον ίδιο το θάνατο;…

Όχι άλλο κουράγιο όμως, Μηνά. Έχει γίνει πια βουνό. Αυτό το γαμημένο σύμφωνο, όπως είπε ο σύντροφός σου, αλλά και η αναγνώριση της πραγματικής υπόστασης των τρανς συνανθρώπων μας δεν μπορεί να περιμένει άλλο. Νισάφι!

Είναι θέμα αξιοπρέπειας. Της ζωής. Και του τέλους μας.