«Bridesmaids»

Η πιο πολυσυζητημένη σεκάνς στο ξεκαρδιστικό «Bridesmaids» του Paul Feig μάς δείχνει τις παρανύμφους να παθαίνουν τροφική δηλητηρίαση κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους σε ένα εντελώς αποστειρωμένο μαγαζί για νυφικά. Ενώ είναι ντυμένες με ακριβά ρούχα, τα σώματά τους επαναστατούν και η ομάδα, της νύφης συμπεριλαμβανομένης, αρχίζει να κάνει εμετό και να αφοδεύει παντού.

Ως μέρος των αμερικάνικων (και όχι μόνο) γαμήλιων παραδόσεων, το τελετουργικό της αγοράς του νυφικού έχει ως στόχο να μειώσει τους φόβους της νύφης για το σώμα της (οι ατέλειες μπορούν να καλυφθούν από τούλι και σατέν) και να τη μετατρέψει στην κούκλα που πάντα φανταζόταν ότι θα μπορούσε να ήταν. Φυσικά, το απαραίτητο συμπαρομαρτούν αυτού του επιτεύγματος είναι ότι υποχρεώνει τις φίλες της να φορέσουν απαράδεκτα φορέματα, αρκετά χάλια ώστε να μην επισκιάσουν την ομορφιά της νύφης. Αυτή η μορφή γυναικείου ανταγωνισμού μοιάζει με τη συμπεριφορά των θηλυκών αρουραίων, όπου η βασίλισσα εξασφαλίζει τα σκήπτρα της πάνω στα αρσενικά με όπλο της την αναπαραγωγή: τα ούρα της έχουν ορμόνες που καθιστούν τα άλλα θηλυκά προσωρινώς στείρα. Στη ζωή και στον κινηματογράφο, το να είσαι παράνυμφος είναι μια μοναδική πηγή ταπείνωσης — επομένως προσφέρεται για εύκολα αστεία. Το φιλμ «Bridesmaids» ανατρέπει το στερεότυπο αυτό, αρνούμενο να δυσφημίσει τους χαρακτήρες (ή τους ηθοποιούς) με το να τους ντύσει απλώς με ανόητα φορέματα. Αντ’ αυτού, επιλέγει μια κατά μέτωπο και γεμάτη κέφι επίθεση στην ίδια την παράδοση των παρανύμφων.

Ο γυναικείος ανταγωνισμός εξακολουθεί να είναι παρών στο «Bridesmaids», αλλά με ορισμένες αποχρώσεις που επιτρέπουν την ανάπτυξη των χαρακτήρων (αντί για στείρες συγκρούσεις που απλώς τροφοδοτούν την αφήγηση). Φίλες από την παιδική ηλικία, η Άννι (Kristen Wiig, επίσης συν-σεναριογράφος) και η Λίλιαν (Maya Rudolph) βλέπουν τη φιλία τους να δοκιμάζεται σκληρά όταν η Λίλιαν αποφασίζει να παντρευτεί. Η προετοιμασία του γάμου συμπίπτει με μια δύσκολη στιγμή στη ζωή της Άννι, η οποία αγωνίζεται να εκπληρώσει τα καθήκοντά της ως κουμπάρα ενώ αμφισβητεί τη δική της πορεία στη ζωή και θρηνεί που η φύση και οι απολαύσεις της σχέσης της με τη Λίλιαν πρέπει αναπόφευκτα να αλλάξουν. Η απειλή αυτή λαμβάνει τη φυσική μορφή της συναδέλφου κουμπάρας Έλεν (Rose Byrne), την οποία η Λίλιαν γνώρισε μέσω του αρραβωνιαστικού της: είναι πολύ όμορφη, πολύ ικανή, πολύ πλούσια, και αποφασισμένη να ξεπεράσει την Άννι τόσο ως κουμπάρα όσο και ως καλύτερη φίλη. Κάθε μία από τις αντιζήλους έχει ό,τι στερείται η άλλη —η Άννι είναι η παλιά κολλητή και η Έλεν έχει όλα τα άλλα— και ξεκινούν έναν αγώνα άγριο, αδυσώπητο. Οι υπόλοιπες παράνυμφοι είναι γυναίκες προερχόμενες από διαφορετικές πτυχές της ζωής της Λίλιαν: η Ellie Kemper ως μία άπειρη νιόπαντρη, η Wendi McLendon-Covey ως ταλαιπωρημένη μητέρα αγοριών («Υπάρχει σπέρμα παντού!») και η Melissa McCarthy που κλέβει την παράσταση ως μία καθόλου θηλυκή, εξαιρετικά αποφασισμένη ατομίστρια.

Πολλά έχουν ειπωθεί για το ελαφρώς «ανήθικο» χιούμορ του «Bridesmaids» ή μάλλον για το γεγονός ότι είναι γυναίκες εκείνες που επιδίδονται σ’ αυτό. Η ταινία, ας πούμε, ανοίγει με την Άννι να μην ευχαριστιέται καθόλου το σεξ με τον εγωιστή Jon Hamm, έναν καρδιοκατακτητή που αρνείται να την αφήσει να μείνει όλη τη νύχτα στο σπίτι του. Για να μετριάσει την απογοήτευσή της και να ανορθώσει την πληγωμένη της υπερηφάνεια, η Άννι εκτελεί μία τρομερά αστεία, εκπληκτικά ακριβή μίμηση πέους στη διάρκεια του πρωινού. Είναι περίεργο το γεγονός ότι μεγάλη μερίδα των αντρών φαίνονται να υποθέτουν ότι οι γυναίκες θα πρέπει να παραιτηθούν από το «σωματικό» χιούμορ, ιδίως αν σκεφτούμε ότι ο πολιτισμός μας επιμένει ότι η σωματικότητα των γυναικών συνδέεται άμεσα με την αίσθηση αξίας που έχουν (οι γυναίκες αντιμετωπίζονται κατεξοχήν ως «σώματα»). Περαιτέρω, σημαντικές στιγμές της ζωής των γυναικών είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το σώμα (η έμμηνος ρύση, το φύλο, η εγκυμοσύνη, η μητρότητα, μωρά που λερώνονται): το σώμα των γυναικών είναι εκπληκτικά προσαρμοστικό και είναι, στερεοτυπικά, πολύ αηδιαστικό για πολλούς άντρες (τη εξαιρέσει του σεξ). Η στερεότυπη άποψη ότι «οι γυναίκες δεν είναι βρόμικες» οφείλεται στο ότι η σκέψη πως θα μπορούσαν να είναι κάνει τους άντρες να νιώθουν άβολα. Το «Bridesmaids» καταστρέφει ευτυχώς και αυτό το στερεότυπο.

Η πτώση της Άννι που παρακολουθούμε στην ταινία προκαλείται στην ουσία από την αποτυχία της επιχείρησής της που λέγεται «Cake Baby», όνομα δηλωτικό του βαθμού στον οποίο η Άννι έχει επηρεαστεί από πολιτισμικές προσδοκίες που δεν έχει την αυτοκυριαρχία να αγνοήσει. Είναι ένα όνομα γλυκερό, αναδίδει τη λύπη της που όντας σε προχωρημένη ηλικία δεν έχει ακόμη μωρό, και συνδέεται με τα ενοχλητικά διακοσμητικά cupcake που σημαίνουν (συμπαραδηλωτικά) την αναβίωση των «οικογενειακών αξιών» και την επανένταξη των γυναικών στις διεστραμμένες απαιτήσεις για «οικογενειακή ζωή». Η επιχείρηση της Άννι δεν απέτυχε επειδή η ίδια είναι ανίκανη, αλλά διότι απαιτούσε από την ίδια να υποκρίνεται μια μη αυθεντική προθυμία για αυτο-αποδοκιμασία και χαριτωμενιά.

Κάποια στιγμή, η Άννι περνά μπροστά από μια αφίσα για την ταινία «27 Φορέματα» («27 Dresses») και, βλέποντας την, φωνάζει ότι η Katherine Heigl είναι ψεύτρα. Στα «27 Φορέματα» (με πολλούς τρόπους ένα φιλμ στον αντίποδα του «Bridesmaids»), η επαγγελματίας παράνυμφος που υποδύεται η Heigl είναι τόσο συνεπαρμένη με ρομαντικές φαντασιώσεις, που σχεδιάζει τους γάμους άλλων ανθρώπων, μαζεύει αποκόμματα με ανακοινώσεις γάμων από την εφημερίδα, και ανέχεται τη δουλειά της μόνο και μόνο γιατί είναι ερωτευμένη με το αφεντικό της. Η βασική πλοκή της ταινίας αφορά τον ανταγωνισμό της με τη διπρόσωπη, σέξι αδερφή της για την καρδιά τού εν λόγω αφεντικού. Παρότι γραμμένη και σκηνοθετημένη από γυναίκες, η ταινία «27 Φορέματα» φαίνεται πεπεισμένη ότι το γυναικείο κοινό στο οποίο απευθύνεται θα συμφωνήσει ότι το να είσαι γυναίκα είναι απλά μια σειρά από ταπεινώσεις μέχρι να βρεις άντρα, να σχεδιάσεις τον δικό σου γάμο και να μπεις στο κλαμπ των παντρεμένων γυναικών. Το «Bridesmaids», από την άλλη πλευρά, παρουσιάζει τις γυναίκες να έχουν παρελθόν — να έχουν μια συσσωρευμένη εμπειρία ζωής. Η σχέση μεταξύ της Άννι και της Λίλιαν είναι τόσο οικεία και έντονη, που ο επικείμενος γάμος της Λίλιαν είναι απλώς ένα σύντομο εμπόδιο πέρα από το οποίο απλώνεται ο ορίζοντας μιας εξελισσόμενης φιλίας.

Το «Bridesmaids» έχει το είδος της απλότητας και του ιδεαλισμού σεναριογράφων, σκηνοθετών και ηθοποιών που εργάζονται με εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, με ευφυΐα και άνεση. Είναι ένα φιλμ ανεκδιήγητα αστείο και είναι, πολύ απλά, η καλύτερη αμερικανική κωμωδία εδώ και πολλά χρόνια.