Εκδόσεις Πατάκη

Το βιβλίο υπήρξε ένα από τα πρώτα θύματα της Κρίσης: οι νέες εκδόσεις και τα τιράζ, και φυσικά τα κέρδη, μειώθηκαν αισθητά πριν καν αυτή αρχίσει να μονοπωλεί τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Ο Αμάγκι ρώτησε παλιούς, ιστορικούς, βασικούς Έλληνες εκδότες, καθώς και κάποιους από τους νεότερους, αλλά και από τους πολύ νέους, για το πώς αποτιμούν την κατάσταση. Ταυτόχρονα, μας μιλούν για τις καινούριες τους εκδόσεις, προτείνοντάς μας πολλούς αξιανάγνωστους τίτλους. Το ερωτηματολόγιο ήταν κοινό για όλους. Τους ευχαριστούμε για το ενδιαφέρον, καθώς φυσικά και για την όλη συνεισφορά τους στα Γράμματα.

Κυριάκος Αθανασιάδης: Πότε ιδρύθηκε ο Οίκος σας; Ποια ήταν η φυσιογνωμία του, και πώς μεταβλήθηκε η ταυτότητά του μέσα στο χρόνο;

Άννα Πατάκη: Η ανώνυμη εταιρεία «Σ. Πατάκης Ανώνυμη Εκδοτική Εμπορική και Διανεμητική Εταιρεία» ιδρύθηκε το 1990. Ωστόσο, οι Εκδόσεις Πατάκη είχαν ιδρυθεί από τον Στέφανο Πατάκη και τη σύζυγό του Μελπομένη Πατάκη ήδη από το 1974 με τη μορφή μικρών επιχειρήσεων (ατομικών επιχειρήσεων και ομόρρυθμων εταιρειών). Η Σ. ΠΑΤΑΚΗΣ Α.Ε.Ε.Δ.Ε. έχει ως κοινωνικό στόχο να προσφέρει στον πολιτισμό μας μέσα από την έκδοση κυρίως βιβλίων που θα συμβάλουν στην υλοποίηση των στόχων της παιδείας, θα βοηθήσουν τον Έλληνα πολίτη να γνωρίσει τον εαυτό του και το περιβάλλον του και θα του δώσουν εφόδια για την προσωπική του ανάπτυξη, που με τη σειρά της θα συμβάλει στην ανάπτυξη γενικά της χώρας.

Κ.Α.: Πείτε μας δέκα τίτλους σας για τους οποίους είστε πραγματικά υπερήφανοι.

Α.Π.: Δεν είναι εξαντλητικός ο κατάλογος, σε καμία περίπτωση. Είναι πολύ σημαντικά έργα, ανάμεσα σε άλλα επίσης σημαντικά, που η συγκεκριμένη στιγμή που εκδόθηκαν από τις Εκδόσεις Πατάκη αποτελεί κατά κάποιον τρόπο σταθμό στην πορεία μας στον χώρο: Άπαντα Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Έλα να πούμε ψέματα, Μάρω Δούκα, Το εργοστάσιο των μολυβιών, Σώτη Τριανταφύλλου, Διάκριση, Πιερ Μπουρντιέ, Τα ζύγια του προσώπου, Σωτήρης Δημητρίου, Νίκη, Χρήστος Χωμενίδης, Όλα τα τραγούδια, Νίκος Γκάτσος, Στη σκιά της πεταλούδας, Ισίδωρος Ζουργός, Ο θησαυρός του χρόνου, Μένης Κουμανταρέας, Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.

Κ.Α.: Πόσα βιβλία εκδώσατε το 2000, το 2005 και το 2010; Πόσα θα έχετε εκδώσει φέτος, μέχρι το τέλος της χρονιάς;

Α.Π.: 2000: 504 νέοι τίτλοι, 2005: 341 νέοι τίτλοι, 2010: 339 νέοι τίτλοι. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα κινηθούμε στα περσινά επίπεδα, δηλαδή γύρω στους 500 τίτλους.

Κ.Α.: Πότε αντιληφθήκατε την Κρίση; Πώς σας επηρέασε ταμειακά και πόσο άλλαξε ή διαμόρφωσε το πρόγραμμά σας;

Α.Π.: Από την αρχή της η «Κρίση» φάνηκε στην αγορά του βιβλίου ως μια συρρίκνωση της αγοράς του βιβλίου της τάξης του 20% χοντρικά, πράγμα που μας έδωσε το περιθώριο κατά κάποιο τρόπο να προσαρμοζόμαστε κάθε φορά. Γίναμε ακόμη πιο προσεκτικοί στη διαχείριση των οικονομικών, περιορίσαμε σε ένα βαθμό τον αριθμό των τίτλων (όχι, δραματικά) και κυρίως είμαστε έκτοτε σε μεγαλύτερη εγρήγορση.

Κ.Α.: Ποια είναι η γνώμη σας για την Ενιαία Τιμή Βιβλίου, και πόσο επηρεάζει η εκάστοτε κυβερνητική πολιτική τις πωλήσεις (ΦΠΑ, ΕΚΕΒΙ κ.ο.κ.);

Α.Π.: Το έχουμε πει με όλους τους τρόπους και το ξαναλέμε προς όλες τις κατευθύνσεις, η Ενιαία Τιμή του Βιβλίου είναι σε όλη την Ευρώπη μια εξαιρετική δικλείδα ασφαλείας για την υγεία της αγοράς του βιβλίου, και η κατάργησή της στην ουσία από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας (παρά την έγκαιρη και εξαντλητική ενημέρωση προς τον αρμόδιο υπουργό τότε) καθώς και η μη επαναφορά της από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ (παρά τις εξαγγελίες) είναι ένα πολύ δυνατό και χωρίς κανέναν λόγο χτύπημα στην καρδιά του καλού βιβλίου. To θέμα του ΦΠΑ αν δεν λυθεί θα δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα στις σχέσεις φορολογούμενου και κράτους, με το κράτος σε ρόλο κακοπληρωτή από θέση συντριπτικής ισχύος. Όσο για το ΕΚΕΒΙ, πολύ επιγραμματικά σημειώνω ότι ως υπουργείο Πολιτισμού δεν καταργείς μετά λιβέλλων έναν θεσμό που είναι στον απόλυτο έλεγχό σου μετά από 20 χρόνια, χωρίς απολογισμό, αντικατάσταση των λειτουργιών του από άλλον θεσμό, π.χ.

Κ.Α.: Ποια είναι η σχέση σας με τις νέες τεχνολογίες, το Web, τα Social Media, αλλά και το e-book;

Α.Π.: Οι Εκδόσεις Πατάκη ακολουθούν πάντα τις εξελίξεις στο χώρο της τεχνολογίας όπως αυτός διαμορφώνεται στον κλάδο. Διαθέτουν ένα σύγχρονο, πλήρες, κατηγοριοποιημένο και εύχρηστο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο, με δυνατότητα αποθήκευσης των αγορών και της λίστας επιθυμιών του κάθε εγγεγραμμένου πελάτη, ενώ η διασύνδεσή του με διάφορα συστήματα online πληρωμών παρέχει στον πελάτη την απαραίτητη ευελιξία που απαιτεί. Από το 2010, τα ψηφιακά βιβλία (e-books) έχουν ενταχθεί στα παρεχόμενα προϊόντα που πωλούνται μέσω του site του Βιβλιοπωλείου Πατάκη. Πλέον, σχεδόν όλοι οι τίτλοι της λογοτεχνίας ενηλίκων, νεανικής & εφηβικής λογοτεχνίας, τα δοκίμια και αρκετά επιστημονικά συγγράμματα κυκλοφορούν και σε ψηφιακή μορφή. Το ίδιο συμβαίνει και με τα περισσότερα εκπαιδευτικά βιβλία των τελευταίων ετών. Αυτή τη στιγμή, περισσότεροι από 700 τίτλοι κυκλοφορούν σε μορφή ψηφιακού βιβλίου. Με σκοπό τη σωστή κάλυψη των απαιτήσεων των πελατών μας, ανάλογα με τις συσκευές που διαθέτουν, στον τομέα του ψηφιακού βιβλίου, εκτός από τη δυνατότητα να τα προμηθευτούν από μεγάλο αριθμό online βιβλιοπωλείων που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο συνεργατών μας, μπορούν να τα εντοπίσουν και στα περισσότερα μεγάλα online βιβλιοπωλεία του εξωτερικού, όπως Apple iBookstore, Google Playstore, Tolino, Barnes&Noble, Kobo bookstore, Thalia κ.ά. Μέσα από τους ηλεκτρονικούς χώρους που διαθέτουν οι εκδόσεις στα Social Media (Facebook, tTwitter, Instagram κλπ.) παρέχεται μία επικοινωνία με πελάτες, αναγνώστες και άλλους ενδιαφερόμενους σχετικά με νέες κυκλοφορίες, προσφορές, ανταλλαγή απόψεων και διαγωνισμούς. Επίσης, οι Εκδόσεις Πατάκη διαθέτουν μία σειρά από διαδικτυακούς τόπους με σκοπό την παροχή επιπλέον υπηρεσιών προς τους αναγνώστες και τους πελάτες. Το siteschools.patakis.gr παρέχει πληροφορίες και επιπλέον υλικό που σχετίζεται με τα εκπαιδευτικά μας βιβλία, το i-read.i-teen.gr αποτελεί ένα χώρο ειδικά αφιερωμένο στο νεανικό και εφηβικό βιβλίο με παρουσιάσεις των αντίστοιχων βιβλίων αλλά και ανταλλαγή σχολίων και απόψεων γύρω από αυτά, ενώ το sxolikivivliothiki.gr αποτελεί ένα χώρο για την ενημέρωση γύρω από βιβλία σχετικά με την εκπαίδευση και τη φιλαναγνωσία. Εδώ και 3 χρόνια λειτουργεί πλατφόρμα e-learning μέσω της οποίας πραγματοποιούνται σεμινάρια γραφής (διήγημα, διήγημα προχωρημένων, νουβέλα, μυθιστόρημα, παιδική λογοτεχνία, ποίηση), διόρθωσης & επιμέλειας κειμένων, κριτικής & θεωρίας λογοτεχνίας, δημιουργικής ανάγνωσης εφήβων, αλλά και προγράμματα εκπαίδευσης μαθητών σε μαθήματα όπως η έκθεση. Τέλος, πολύ σύντομα θα λειτουργήσει συνδρομητική εφαρμογή για την πρόσβαση στο περιεχόμενο του Λεξικού Νέας Ελληνικής Γλώσσας των Εκδόσεων Πατάκη που βρίσκεται υπό έκδοση.

Κ.Α.: Πώς επιλέγετε τους τίτλους που εκδίδετε; Άλλαξαν τα κριτήριά σας την τελευταία πενταετία;

Α.Π.: Βιβλία που αγαπάμε, βιβλία που πιστεύουμε ότι μπορούμε να προτείνουμε με πειστικό τρόπο, βιβλία που πιστεύουμε ότι θα αγαπηθούν από τους αναγνώστες. Το κριτήριό μας, όσο είμαστε οι ίδιοι άνθρωποι που διαβάζουμε και αποφασίζουμε, αυθαίρετα είναι η αλήθεια, ελπίζουμε ότι κατά κάποιο τρόπο με τον χρόνο που περνάει οξύνεται. Επίσης, βέβαια, επηρεάζεται από την πραγματικότητα, όπως διαμορφώνεται κάθε φορά.

Κ.Α.: Ποιοι τίτλοι σας ξεχώρισαν ήδη από τη φετινή εκδοτική σας παραγωγή; Μιλήστε μας γι’ αυτούς.

Α.Π.: Από τις εκδόσεις του τελευταίου διαστήματος, αναφέρω ενδεικτικά το τελευταίο μυθιστόρημα του Αλάα Αλ-Ασουάνι Η αυτοκινητιστική Λέσχη της Αιγύπτου, το ξεκαρδιστικό Έρως ανίκατε μάσαν του Αύγουστου Κορτώ, την επανέκδοση του Ν’ ακούω καλά τ’ όνομά σου, του εμβληματικού μυθιστορήματος του Σωτήρη Δημητρίου, το Γλυκιά του Εμμανουέλα, το «γράμμα» του Δημήτρη Καμπουράκη στην κόρη του που ενηλικιώθηκε, τη Μικρή ιστορία της αθηναϊκής δημοκρατίας της Κλοντ Μοσέ. Και, βέβαια, το παγκόσμιο μπεστ-σέλερ Γκρέυ, Οι πενήντα αποχρώσεις του γκρι μέσα από τα μάτια του Κρίστιαν της E.L.James, που μόλις κυκλοφόρησε…

Κ.Α.: Ποια βιβλία σας να περιμένουμε το χειμώνα;

Α.Π.: Το εκδοτικό πρόγραμμα για όλη τη χρονιά δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, σας σημειώνουμε όμως τα σημαντικότερα βιβλία των επόμενων μηνών: Μένης Κουμανταρέας, H Σειρήνα της ερήμου, Μισέλ Φάις, Από το πουθενά, Πάνος Καρνέζης, Οι φυγάδες, Έρση Σωτηροπούλου, Τι μένει από τη νύχτα, Σωτήρης Δημητρίου, Τα όνειρά μου δέλουν (προσωρινός τίτλος), Μίμης Ανδρουλάκης, Ταξίδι μέλιτος, Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Το βιβλίο των φανταστικών όντων (μετάφραση: Γιώργος Βέης), Ίαν ΜακΓιούαν, Νόμος περί τέκνων (μετάφραση: Κατερίνα Σχινά), Πασκάλ Μπρυκνέρ, Ένας καλός γιος (μετάφραση: Γιάννης Στρίγκος), Αλμπέρ Καμύ, Ο ξένος (διασκευή-κόμικς: Jacques Ferrandez), Βιρτζίνια Γουλφ, Γράμμα σ’ έναν νέο ποιητή και άλλα κείμενα (μετάφραση: Θωμάς Σκάσσης), Arthur Schopenhauer, Η τέχνη τού να είσαι ευτυχισμένος (μετάφραση: Μυρτώ Καλοφωλιά), Ντάνιελ Μέντελσον, Περιμένοντας τους βαρβάρους και άλλα κείμενα (προσωρινός τίτλος, μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου), Roderick Beaton, Ο πόλεμος του Βύρωνα (μετάφραση: Κατερίνα Σχινά), Γιουνγκ Τσανγκ, Η παλλακίδα που δημιούργησε τη σύγχρονη Κίνα. Η κληρονόμος αυτοκράτειρα Τσισί (μετάφραση: Πέτρος Γεωργίου), Αλέξανδρος Μασσαβέτας, Μικρά Ασία. Το παλίμψηστο της Σμύρνης, Joan Breton Connelly, Το αίνιγμα του Παρθενώνα (μετάφραση: Κατερίνα Σέρβη), Alain Badiou, Μεταφυσική της πραγματικής ευτυχίας (μετάφραση: Φώτης Σιατίτσας), Σώτη Τριανταφύλλου, Πλουραλισμός, πολυπολιτισμικότητα, ενσωμάτωση, αφομοίωση: Σημειώσεις για τη σύγχρονη ανοιχτή κοινωνία.

Κ.Α.: Γιατί διαβάζουμε;

Α.Π.: Αρχικά για να γνωρίσουμε τον κόσμο, μετά για να γνωρίσουμε τους άλλους, μετά για να γνωρίσουμε τον εαυτό μας. Πολλοί από μας γιατί είμαστε ευτυχισμένοι όταν διαβάζουμε… Τι άλλο να κάνουμε;