Ένα ανοσιούργημα

Βαγγελίστρα μου! Δεν έχω λόγια. Από πού ν’ αρχίσει κανείς;

Ας προσπαθήσουμε από την αρχή: ένα απόσπασμα του Σαίξπηρ ανοίγει την ταινία, πράγμα που μας λέει ότι ο James Franco είτε διαβάζει τον μέγιστο Άγγλο θεατρικό συγγραφέα είτε διαβάζει το Wikiquotes. Όσον αφορά την ταινία, το τι από τα δύο ισχύει δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία.

Ο Franco είχε πράγματι τα κότσια (αλλά τελικώς αποδεικνύεται και το θράσος) να διασκευάσει το ομότιτλο μυθιστόρημα του William Faulkner (στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάφραση Παύλου Μάτεσι και από τις Εκδόσεις Εξάντας σε μετάφραση Νίκου Μπακόλα). Στις κινηματογραφικές διασκευές μεγάλων μυθιστορημάτων, κάθε σύγκριση του φιλμ με το βιβλίο είναι ανόητη βυζαντινολογία. Πρώτον, διότι τα συστήματα αναφοράς του σινεμά και της λογοτεχνίας είναι τελείως διαφορετικά και, δεύτερον, γιατί αυτό που ενδιαφέρει δεν είναι η πρωταρχική ιδέα εκκίνησης του φιλμ αλλά το ίδιο το φιλμ ως αυτοτελές έργο. Ο σκηνοθέτης δεν είναι υποχρεωμένος να σεβαστεί την πηγή της έμπνευσής του, ακόμη και αν η πηγή αυτή είναι ο μέγας Faulkner. Τούτου δοθέντος, ο Franco αποτυγχάνει παταγωδώς, όχι —κυρίως— επειδή δεν αποδίδει τις αριστουργηματικές αποχρώσεις και την πολυπλοκότητα του βιβλίου, αλλά αποτυγχάνει γιατί παραδίδει μία συρραφή από επίπεδες και ανούσιες εικόνες, μία εντελώς απρόσωπη κοινοτοπία, ταυτόχρονα απλοϊκή και υπερβολική.

Ο Franco αποφάσισε επίσης να δοκιμάσει να ερμηνεύσει ο ίδιος τον ρόλο του Μπέντζι, του ανάπηρου γιου μιας πλούσιας οικογένειας του αμερικανικού Νότου, των Κόμπσον, που βιώνουν την τραγική τους πτώση. Ευτυχώς, ο θεατής έχει την ευκαιρία να δει τον Franco να παίζει αυτό που ο ίδιος προφανώς θεωρεί ως πιστή απόδοση ενός ψυχικά διαταραγμένου ανθρώπινου όντος μόνο για το ένα τρίτο της ταινίας: τα υπόλοιπα δύο κεφάλαια επικεντρώνονται στους άλλους δύο γόνους της οικογένειας Κόμπσον, τον Κουέντιν, πετυχημένο απόφοιτο του Χάρβαρντ, και τον Τζέισον, τον σκληρότερο από τους τρεις και υποψήφιο διάδοχο του πατέρα-αφέντη (οι δύο νεαροί που τους υποδύονται είναι σαφώς καλύτεροι ηθοποιοί από τον Franco).

Αν έχετε 100 λεπτά από την πολύτιμη ζωή σας για πέταμα, μπορείτε να διαπιστώσετε του λόγου το αληθές (αν και η ανάγνωση του βιβλίου θα ήταν μάλλον πολύ καλύτερη χρήση του χρόνου σας). Επηρμένο, αλαζονικά αφελές, απλά χυδαίο, το «The Sound and the Fury» είναι ένα κάκιστο φιλμ, τρανή απόδειξη ότι ο τύπος που ποζάρει για σκηνοθέτης της ταινίας είναι παντελώς άσχετος με την τέχνη του κινηματογράφου.