Εθνικές εορτές και διεθνείς συμπτώσεις

Περίπου δύο χρόνια αφότου είχα εγκατασταθεί στη Βιέννη, ξεκινάω όπως κάθε πρωί να πάω στη δουλειά. Οι δρόμοι σχεδόν άδειοι. Ο εγκέφαλος δεν λαμβάνει ακόμη σήμα ότι κάτι τρέχει. Φτάνω στο γραφείο, μπαίνω στο γκαράζ — άδειο κι αυτό. Ο εγκέφαλος συνεχίζει να κοιμάται. Ανεβαίνω στο γραφείο, όλα τριπλοκλειδωμένα και μανταλωμένα. Εκεί, ο εγκέφαλος αρχίζει να στροφάρει. Τι μέρα είναι; Τι ώρα είναι; Και ποια χρονιά; Παίρνω τηλέφωνο τη γραμματέα, με ενημερώνει για το τι συμβαίνει και μένω να κοιτάζω τον άδειο δρόμο από το παράθυρο… Ήταν 26η Οκτωβρίου του σωτηρίου έτους 2008. Εθνική εορτή και αργία σε όλη την Αυστρία. Κι εγώ δεν έχω καταλάβει τίποτα. (Να ληφθεί πάντως υπόψη ως ελαφρυντικό ότι δεν έχω τηλεόραση και ότι το 2008 η 26η Οκτωβρίου έπεφτε Κυριακή...)

Οποία σύμπτωσις! Η 26η Οκτωβρίου είναι αργία και τρανή γιορτή και στη συμπρωτεύουσα, συμβασιλεύουσα, φτωχομάνα (και γενέτειρά μου) Θεσσαλονίκη. Απελευθέρωση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και εορτασμός του πολιούχου Αγίου Δημητρίου — 2 σε 1.

Τι γιορτάζουν όμως στην Αυστρία;

Google, αναζήτηση και να σου τα στρατά και οι σημαίες. Μα τι δουλειά έχει να γιορτάζει ο στρατός, αφού η χώρα είναι ουδέτερη; Σύντομα ανακάλυψα ότι ακριβώς αυτό γιορτάζει η χώρα! Την ουδετερότητά της. Για την ακρίβεια, τη διαρκή ουδετερότητα.

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μέχρι το 1955, η Αυστρία τελούσε υπό την κατοχή των συμμαχικών δυνάμεων. Τότε επανέκτησε την εθνική της κυριαρχία, υπογράφηκε η ίδρυση της 2ης Αυστριακής Δημοκρατίας και συμφωνήθηκε η αποχώρηση των συμμάχων έως τις 25.10.1955. Αμέσως μετά, στις 26 Οκτωβρίου 1955, η Βουλή ψήφισε τη διαρκή ουδετερότητα, η οποία και αποτελεί βασικό στοιχείο του συντάγματος της χώρας. Εξ ου και η Αυστρία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Για τον ίδιο λόγο αποτελεί μία από τις βάσεις των Ηνωμένων Εθνών, του ΟΠΕΚ, του OECD και άλλων πολλών διεθνών οργανισμών. Από το 1995 η Αυστρία ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ενωση και από το 1999 στην Ευρωζώνη. Κατά καιρούς έχουν γίνει συζητήσεις επί συζητήσεων για την επανεξέταση της ουδετερότητας, με τελευταία αυτή του 2011 οπότε και το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε τη διατήρησή της.

Από το 1966 έχει καθιερωθεί η αργία και ο εορτασμός της επετείου με διάφορες εκδηλώσεις σε όλες τις πόλεις της χώρας, στις οποίες συμμετέχουν ο στρατός, η αεροπορία, ο πολιτικός κόσμος αλλά φυσικά και απλοί πολίτες. Τα τελευταία χρόνια ανοίγουν τις πόρτες τους και πολλά κυβερνητικά κτίρια, με δημοφιλέστερο το προεδρικό μέγαρο στο παλάτι Hofburg, στη Βιέννη. Απώτερος στόχος, μία σέλφι με τον Πρόεδρο!

Φέτος συμπληρώθηκαν 60 χρόνια από τη διακήρυξη της διαρκούς ουδετερότητας. Ήταν η τελευταία φορά που ο Χάιντς Φίσερ επιτήρησε τα στρατιωτικά σώματα και εκφώνησε τον καθιερωμένο λόγο ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Φέτος, ο εορτασμός συνέπεσε με την έξαρση του προσφυγικού ζητήματος. Στον λόγο του ο Φίσερ αναφέρθηκε στο ζήτημα, στο γεγονός ότι η Αυστρία βρίσκεται στον δρόμο των προσφύγων προς τη Γερμανία και τον Βορρά και τόνισε τη συμβολή όλων —στρατού, αστυνομίας και απλών πολιτών— στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Την ίδια στιγμή βέβαια το πρόβλημα διογκώνεται και το παίζουνε πινγκ-πονγκ στα σύνορα με τη Γερμανία και τη Σλοβενία…

Φέτος όμως, μετά την πολιτική ηγεσία και ανάμεσα σε άλλους εκπροσώπους θρησκειών, μίλησε για πρώτη φορά και ένας ιμάμης. Ο λόγος είναι πολύ απλός: στο στράτευμα υπάρχει σημαντικός αριθμός μουσουλμάνων. Δυστυχώς, από το πλήθος δεν έλειψαν οι ακροδεξιοί, οι οποίοι φωνάζοντας συνθήματα κατά του ιμάμη προσπάθησαν να διακόψουν την ομιλία του.

Αναπόδραστα, σκέφτομαι τι θα συνέβαινε αν σε αντίστοιχη εκδήλωση στην Ελλάδα εμφανιζόταν ένας ιμάμης — ή αν θα μπορούσε ποτέ να εμφανιστεί. Σκέφτομαι, κυρίως, τι θα συνέβαινε αν η Ελλάδα διακήρυττε τότε ή τώρα διαρκή ουδετερότητα. Σκέφτομαι πόσο σημαντικό θα ήταν να εκπαιδεύονται όλοι στον στρατό όπως στην Αυστρία: για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και καταστάσεις κρίσεων.

Δεν συγκρίνω απαραίτητα τις δύο χώρες, γιατί, κατά τη γνώμη μου, δεν έχει νόημα.

Απλά σκέφτομαι.