Έξι

L
Αλεξάνδρα Χαριτάτου

Έξι

Ενώ ξεκινάμε το δίσεκτο έτος 2016, ας εξετάσουμε τη δύναμη του αριθμού 6 που θα μας συντροφεύσει για τις επόμενες 366 ημέρες. Θα μπορούσαμε να πιάσουμε το 16, αλλά το 6 είναι πιο γλυκό και πιο (όπως θα δούμε) τέλειο.

Ετυμολογικά το εξ ή έξι προέκυψε από το πενταδικό σύστημα αρίθμησης: αρχικά, μετά το πέντε, το έξι λεγόταν ένα και πέντε, το επτά δύο και πέντε (όπως συμβαίνει και στο δεκαδικό έν-δεκα, δώ-δεκα) κ.ο.κ. Η πεντάδα λοιπόν περιλάμβανε όλα (άπαντα) τα δάκτυλα του χεριού· έτσι, έλεγαν εν + πας  (ένα + άπαντα) = ενπάς = επάς = εκάς (π > κ) = εκ{α}ς = εκς = εξ και καταλήξαμε στο έξι. Ή κάπως έτσι!

Το νούμερο έξι είναι ο μικρότερος τέλειος αριθμός. Όπως όλοι ξέρουμε, τέλειος είναι ο αριθμός που όλοι οι διαιρέτες του, πλην του εαυτού του, εάν αθροιστούν, μας δίνουν αυτόν τον αριθμό: οι τέλειοι αριθμοί είναι εξαιρετικά σπάνιοι (αλλιώς τι τέλειοι θα ’ταν;), οι αρχαίοι Έλληνες είχαν βρει τέσσερις όλους κι όλους, το 6, το 28, το  496, και το 8.128 — και, ναι, η ιδέα του τέλειου αριθμού συναρπάζει διαχρονικά τους μαθηματικούς (έκτοτε έχουμε ανακαλύψει και άλλους τέλειους αριθμούς, αλλά δεν είναι το θέμα μας αυτό). Το 6 είναι επίσης και ο μοναδικός αριθμός που είναι ταυτόχρονα το άθροισμα αλλά και το γινόμενο τριών διαδοχικών θετικών αριθμών: 1 + 2 + 3 και 1 × 2 × 3.  Άλλον τέτοιον δεν έχουμε βρει, κι ούτε θα βρούμε, όσο κι αν ψάχνουμε. Το έξι όμως είναι επίσης το γινόμενο του πρώτου αρσενικού (2) και του πρώτου θηλυκού (3) αριθμού (ο άσος δεν έχει φύλο, όπως και οι άγγελοι), γι’ αυτό και συμβολίζει την αγάπη και τον γάμο. Για τη γεωμετρία εμπεριέχει ταυτόχρονα την τελεία (τον αριθμό 1), τη γραμμή (τον αριθμό 2) και το τρίγωνο (τον αριθμό 3) , δηλαδή και τα τρία σημεία του τρισδιάστατου χώρου. Έξι είναι επίσης ο αριθμός των εδρών του κύβου — και έτσι προκύπτει και η μεγαλύτερη αξία στο ζάρι, και φυσικά και οι εξάρες!

Κατά τη Βίβλο είναι μαγικός αριθμός, καθότι ο κόσμος δημιουργήθηκε σε έξι μέρες (και ο άνθρωπος —το τελειότερο δημιούργημα του Θεού— την έκτη), ενώ ο Άγιος Αυγουστίνος έλεγε πως το έξι δεν είναι τέλειος αριθμός επειδή ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο σε έξι ημέρες, αλλά πως ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο σε έξι ημέρες επειδή ο αριθμός είναι τέλειος. Τόση επιτυχία το έξι.

Στο έξι βασίστηκε και η εβδομάδα των έξι ημερών εργασίας (συν μία ημέρα ξεκούραση). Το πενθήμερο έχει άλλη άποψη επ’ αυτού βέβαια, αλλά ας την κρατήσει για τον εαυτό του.

Ο κρίνος έχει έξι πέταλα διατεταγμένα σε δύο σειρές των τριών, και για τους χριστιανούς συμβολίζει την Παναγία και τον Ιωσήφ — ενώ είναι και το συμβολικό λουλούδι για τις παρθένες. Βεβαίως.

Ο Χριστός σταυρώθηκε την 6η ώρα της 6ης ημέρας της εβδομάδας, και —άσχετο και ολίγον βλάσφημο— από αυτή την 6η ώρα (sexta στα λατινικά) προήλθε και η λέξη siesta που σημαίνει απογευματινή ανάπαυση.

Κατά το Κοράνι επίσης ο κόσμος δημιουργήθηκε σε 6 ημέρες, ενώ 6 είναι και τα θεμελιώδη άρθρα της πίστης του Ισλάμ: Πίστη στον Θεό, Πίστη στους Αγγέλους, Πίστη στο Κοράνι, Πίστη στους Προφήτες, Πίστη στην Ανάσταση των Νεκρών και Πίστη στο Πεπρωμένο.

Στη φύση απαντάμε το 6 στις πλευρές που έχουν οι κυψέλες της κερήθρας, στα εξάγωνα σχήματα πάνω στο δέρμα της καμηλοπάρδαλης, στο καβούκι της χελώνας, καθώς και σε όλες τις νιφάδες του χιονιού, κι ας μη μοιάζει καμία με την άλλη — λόγω του τρόπου που δεσμεύει το υδρογόνο το οξυγόνο και που, παρεμπιπτόντως, είναι και ο λόγος που υπάρχει η ζωή όπως την ξέρουμε. (Οκέι, βοηθάει λίγο και ο άνθρακας).

Έξι είναι και το χαρακτηριστικό της μεγαλύτερης κατηγορίας ζώων που κατοικεί στον πλανήτη, των εντόμων —που υπολογίζονται σε 10.000.000.000.000.000.000 (δέκα πεντάκις εκατομμύρια), στο περίπου—, καθότι ένα ασπόνδυλο ζώο κατηγοριοποιείται ως έντομο εάν έχει έξι πόδια, με λιγότερα είναι απλώς τέρας.

Έξι χορδές έχει η κιθάρα και 6 τρύπες έχουν τα περισσότερα πνευστά όργανα, ενώ κάθε οκτάβα έχει 6 τόνους και κάθε τρίτονο 6 ημιτόνια.

 Το αστέρι του Δαυίδ έχει 6 γωνίες, η μπάλα του ποδοσφαίρου αποτελείται από εξάγωνα, και το χαρακτηριστικό του TIE fighter —του βασικού πολεμικού σκάφους του στόλου της Αυτοκρατορίας στο Star Wars— είναι τα δύο εξάγωνα φτερά του.

Έξι βαθμοί απόστασης ή διαχωρισμού (Six degrees of separation) είναι η θεωρία πως κάθε άνθρωπος στον πλανήτη είναι 6 ή λιγότερα βήματα γνωριμίας μακριά από οποιονδήποτε άλλον άνθρωπο πάνω στον πλανήτη. Αυτή η θεωρία πρωτοεμφανίστηκε το 1929, δοκιμάστηκε πειραματικά το 1961 στο MIT και έγινε δημοφιλής από ένα θεατρικό έργο το 1990. Και είναι ένα κι ένα για να την αναφέρουμε εδώ, στη στήλη μας (ή μάλλον έξι κι έξι). Επίσης, εν έτει πλέον 2016, είναι ασφαλές να υποθέσουμε πως με την εξέλιξη των εργαλείων κοινωνικής δικτύωσης ο κόσμος μας έχει συρρικνωθεί ακόμα περισσότερο και πως η θεωρία αυτή επιβεβαιώνεται καθημερινά καθότι γνωριζόμαστε όλο και περισσότεροι γνωστοί-άγνωστοι μεταξύ μας.

Το 6 είναι επίσης το σύμβολο της πληρότητας, της ομορφιάς και των υψηλών ιδανικών. Δεν είναι μόνο που οι πυθαγόρειοι το αναγνώρισαν ως τον πρώτο τέλειο αριθμό, αλλά και ως φόρμα το 6 είναι μια συνεχής καμπύλη, δίχως γωνίες, μια σπείρα που σχεδόν προσεγγίζει το σύμβολο του απείρου. Είναι η μορφή του εμβρύου κατά την κύηση και του φυτού όταν ξεκινά να φυτρώνει από τον σπόρο: η εμβρυακή στάση, που προστατεύει το μέλλον και κρύβει την υπόσχεση μιας νέας ζωής, είναι ένα τέλειο εξάρι.

Ποιος καλύτερος οιωνός λοιπόν για τη νέα χρονιά που μόλις ανέτειλε; Το 2016 είναι μπροστά μας και είναι μια νέα, άγραφη ακόμα, χρονιά: μια χρονιά-έμβρυο — και με μπόνους μια έξτρα ημέρα, μάλιστα.

Καλή μας χρονιά!