Το φαινόμενο Ουρουγουάη

Στην Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα που πραγματοποιείται στο Παρίσι και ενώ όλος ο πλανήτης συζητά (όχι με ιδιαίτερη επιτυχία) για τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μια μικρή χώρα της Νότιας Αμερικής μετατρέπει κάθε κουβέντα για το θέμα της ενέργειας σε εύκολη υπόθεση.

Η Ουρουγουάη, μια χώρα με πληθυσμό 3,4 εκατομμύρια, έχει μια αξιοθαύμαστη εξέλιξη στον τομέα της παραγωγής ενέργειας: μείωσε την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα χωρίς κρατικές επιδοτήσεις και χωρίς να μετακυλήσει το κόστος στους τελικούς καταναλωτές ρεύματος, καθώς ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος και πιέζει προς τα κάτω τις τιμές. Τα τελευταία χρόνια αυτό το κόστος έχει μειωθεί έως και 30%.

Αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή.

Η Ουρουγουάη έχει λάβει παγκόσμια εύσημα για τη φιλελεύθερη πολιτική της σχετικά με την αποποινικοποίηση της κάνναβης, στον γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, και στον αυστηρό έλεγχο στα προϊόντα καπνού. Τώρα πια «καθαρίζει» από τον άνθρακα την οικονομία της. Ένα από τα πιο φιλόδοξα σχέδιά της θα λάβει χώρα έως και το 2017. Η Ουρουγουάη υπόσχεται να μειώσει κατά 88% τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (αναφερόμενη στις τιμές των ετών 2009-2013).

Το τι ακριβώς σημαίνουν τα παραπάνω για την οικονομία της χώρας το δηλώνουν οι αριθμοί: οι ενεργειακές επενδύσεις τα τελευταία πέντε χρόνια ανέρχονται στο 15% του ΑΕΠ της (7 δισ. δολάρια). Έξω από το Μοντεβιδέο υπάρχουν τρία αιολικά πάρκα και αγροτοβιομηχανικά εργοστάσια που λειτουργούν με βιοκαύσιμα. Το μεγαλύτερο αγαθό στους ισολογισμούς της χώρας είναι οι ανεμογεννήτριες, ενώ ακολουθούν η βιομάζα και η ηλιακή ενέργεια. Οι ανανεώσιμες πηγές αγγίζουν το 55% παραγωγής ενέργειας στη χώρα. Και όλα αυτά όταν, δύο μόλις δεκαετίες πριν, η χώρα είχε παραλύσει από τις ατέρμονες συζητήσεις για την ενεργειακή πολιτική που έπρεπε να ακολουθηθεί.

Η λέξη «θαύμα» δεν μπορεί να περιγράψει το πώς μια μικρή χώρα όπως η Ουρουγουάη, που εισήγε πετρέλαιο και βρισκόταν ένα βήμα πριν τη δημιουργία αγωγού αερίου, έχει κάνει τόσο πολλά μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, και μάλιστα χωρίς να χρησιμοποιεί πυρηνική ή υδροηλεκτρική ενέργεια. Η απάντηση βρίσκεται στο γνωστό τετράπτυχο της επιτυχίας: σοβαρή και αυστηρή λήψη πολιτικών αποφάσεων, πολιτική σταθερότητα σε δημοκρατικό περιβάλλον, υποστηρικτικό θεσμικό περιβάλλον και μια ισχυρή σχέση δημοσίου-ιδιωτικού τομέα που αποτελεί πόλο έλξης επενδύσεων.

Κι αυτό είναι το μεγαλύτερο μάθημα που πρέπει να λάβουμε. Η σημασία της απόφασης.

Είναι βέβαιο πως πολλά μπορούν ακόμη να γίνουν προκειμένου να βρούμε μια βιώσιμη λύση για το πρόβλημα της Κλιματικής Αλλαγής. Μία ευχή είναι οι μεγάλοι ρυπαντές του πλανήτη να παραδειγματιστούν από παρόμοια παραδείγματα και να κάνουν στροφή στον τρόπο της επιχειρηματικής τους ανάπτυξης. Αυτή η ευχή μάς αφορά όλους.

Ας πραγματοποιηθεί.