Για τον Αλέκο Παπαδάτο της «Δημοκρατίας»

Ο Παπαδάτος έφτιαξε ένα graphic novel υψηλού πυρετού και τρομωδών ονείρων, εφιαλτών και παροξυσμού, πελώριας αμηχανίας μπροστά στην αμείλικτη Ιστορία που βέβαια δεν μπορεί να ξέρει από Καλό και από Κακό (ξέρει μόνο να γράφει τον εαυτό της, να τον σχεδιάζει και να τον βάφει πάντα κόκκινο, χωρίς να νοιάζεται για το ποιος θα τη διαβάσει) και παιδικής, σχεδόν, χαράς απέναντι στο κινούν αίτιον της Τέχνης, που οπωσδήποτε δεν είναι η ελευθερία ή η ισότητα —η πρώτη άλλωστε προϋποτίθεται, και οι χρυσές αλυσίδες της πρώτης σκουριάζουν σε μια γωνιά του καλλιτεχνικού εργαστηρίου— αλλά η απορία. Τα καρέ του είναι άλλοτε στιβαρά και άλλοτε εκτυφλωτικά ή τυλιγμένα σε μια μυστηριακή αχλή, άλλοτε συνθέτουν κινούμενα, σπαρταριστά tableau vivants, και άλλοτε κινηματογραφούν την υποδόρια δράση με ένα πότε τραχύ και πότε πολύ ευγενικό, «απαλό» μοντάζ, που μας αφήνει να κοιτάξουμε βαθιά μέσα στον κεντρικό ήρωά του (τον Λέανδρο/Παπαδάτο/Αθήνα) και σ’ αυτά που φοβάται, ελπίζει ή κάθε φορά ερωτεύεται — ενώ άλλοτε εικονογραφούν εκ του σύνεγγυς, προσεκτικά, σαν σκιά του, τον βηματισμό των πραγμάτων που άλλαζαν τον κόσμο χωρίς να ξέρουν πού πηγαίνουν (ούτε γιατί), και άλλοτε παίζουν μαζί τους, τα τρώνε και τα ανασυνθέτουν με παιγνιώδη διάθεση, με ειρωνεία και με ευφροσύνη. Η δουλειά του είναι απαιτητικά βρόμικη, τρεμάμενη, γεμάτη αγκάθια, γιατί εδώ δεν έχει να κάνει με κάτι που θα μπορούσε να γεννηθεί διαφορετικά, παρά μόνο με πολύ πόνο — και ο ίδιος πόνεσε τρομερά όσο διήρκεσε ο σχεδιασμός, ο επανασχεδιασμός, το καδράρισμα, το storyboard, οι αλλαγές και οι κόντρα αλλαγές, η επιλογή των ως επί το πλείστον άσχημων και γκροτέσκων μορφών, οι ματαιώσεις και τα λάθη, οι λύσεις και η ανακούφιση, η έκκριση της αδρεναλίνης και το μούδιασμα των μυώνων στα χέρια.

Κοντολογίς: έχουμε να κάνουμε με ένα σπουδαίο έργο, χωρίς καταβολές και αναφορές, αυτογενές, που δεν θα επαναληφθεί και που μένει στα χέρια του εμβρόντητου αναγνώστη για πολύ αφότου τελειώσει την πρώτη γρήγορη (δεν μπορεί να γίνει αλλιώς) ανάγνωση. Ο δρόμος του στην παγκόσμια αγορά θα είναι μακρύς.

Καταπληκτική η δουλειά του Αβραάμ Κάουα στο σενάριο —ελάχιστοι θα το τολμούσαν—, με καλή έρευνα στις πηγές και στη βασική βιβλιογραφία: μπράβο! Ο χρωματισμός από την Annie di Donna υψηλού, υψηλότατου επιπέδου. Ένα άλμπουμ-κόσμημα από τις Εκδόσεις Ίκαρος.