Χωρίς εκπτώσεις στην ελευθερία

1. Πόσο έτοιμη είναι η Φιλελεύθερη Συμμαχία να βοηθήσει ή να πιέσει αυτούς που χαράσσουν τις πολιτικές κατευθύνσεις στην Ελλάδα (οικονομικές, κοινωνικές κ.ά.) να αποκτήσουν πιο φιλελεύθερους στόχους;

Η Φιλελεύθερη Συμμαχία δεν πάσχει από μικρομεγαλισμό. Αναγνωρίζουμε ότι η απήχηση των φιλελεύθερων πολιτικών προτάσεων παραμένει χαμηλή και όχι στο εύρος που θα δικαιολογούσε η κατάσταση στην Ελλάδα. Θα προσπαθήσουμε με Δελτία Τύπου, παρεμβάσεις, παρουσίες των μελών μας και ακτιβισμό να προβάλλουμε φιλελεύθερες προτάσεις και λύσεις με άξονα επιτυχημένα παραδείγματα άλλων χωρών. Θα προσπαθήσουμε επίσης να υποστηρίξουμε πρωτοβουλίες που θα μάχονται υπέρ της αύξησης της οικονομικής ελευθερίας αλλά και της εδραίωσης των ατομικών δικαιωμάτων. Οι αρχές είναι συγκεκριμένες και γνωστές και είμαστε ανοιχτοί στο διάλογο.

2. Ποιοι είναι οι τρεις τομείς που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη φιλελευθεροποίησης σήμερα στην Ελλάδα;

Ξεκάθαρα ο πρώτος τομέας είναι η Οικονομία, από τη φιλελευθεροποίηση της οποίας θα ανοίξει διάπλατα ο δρόμος και για τις κοινωνικές και ατομικές ελευθερίες. Άμεσες παρεμβάσεις στην οικονομία εννοούμε ιδιωτικοποιήσεις, άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, μείωση του τεράστιου παρεμβατικού κράτους, με αντίστοιχες μειώσεις στη φορολογία, πλήρη αναδιάρθρωση στο φορολογικό σύστημα, με άξονα την απλότητα, τη χαμηλή φορολόγηση και την κατάργηση της γραφειοκρατίας. Το κράτος πρέπει να σταματήσει να αντιμετωπίζει σαν εχθρό τους πολίτες που επιχειρούν, οι οποίοι πρέπει να αφεθούν ελεύθεροι να δημιουργήσουν και να παράξουν πλούτο. Η ευκολία στην ίδρυση και στη διαχείριση επιχειρήσεων κάθε τύπου είναι κλειδί για μια λειτουργική οικονομία. Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων θα βοηθούσε στην εξέλιξη της παιδείας στην Ελλάδα, και η σύνδεση της πανεπιστημιακής έρευνας με την αγορά είναι ένα κομβικό σημείο για την παραγωγή τεχνογνωσίας σε κάθε οικονομία. Η καθιέρωση κεφαλαιοποιητικού τύπου ασφαλιστικού συστήματος θα μπορούσε να λύσει οριστικά το ασφαλιστικό ζήτημα. Φυσικά δεν παραγνωρίζουμε την αναγκαιότητα μεταρρυθμίσεων σε πολλά ζητήματα όπως ο διαχωρισμός Εκκλησίας-κράτους, η στήριξη δικαιωμάτων των ΛΟΑΤ κλπ.: αυτά τα θεωρούμε αυτονόητα και πρέπει να επιλυθούν άμεσα.

3. Θα συμμετείχατε σε μία κυβέρνηση υπό τον ΣΥΡΙΖΑ, εάν υποσχόταν περισσότερες ατομικές και κοινωνικές ελευθερίες στους πολίτες;

Οι υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ επί ένα χρόνο έχουν διαψευστεί στην πράξη. Σε θεωρητικό επίπεδο, άλλωστε, οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ σπανίως συναντούν τον φιλελευθερισμό, ακόμα και σε θέματα όπου η βασική θέση φαίνεται να είναι ίδια, όπως π.χ. στη νομιμοποίηση χρήσης ναρκωτικών ουσιών. Υπάρχει κάτι επιφανειακό στα θέματα των ατομικών και κοινωνικών ελευθεριών από την Αριστερά στο σύνολό της, που δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό από τους ψηφοφόρους: οι θέσεις τους απηχούν τα «θέλω» ενός κράτους ως προς το πώς πρέπει να είναι ένας πολίτης και τι δικαιώματα θα έχει και όχι ως προς το τι θέλει ένας ελεύθερος πολίτης ως φορέας αυτών των δικαιωμάτων. Ιδεολογικά, οι φιλελεύθεροι προτάσσουμε πάνω από όλα το πρωτείο του ατόμου και όχι ασαφείς συλλογικότητες υπεράνω της ίδιας της ελευθερίας. Δυστυχώς, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποτύχει σε όλα τα επίπεδα και διακρίνουμε έντονα στοιχεία αυταρχισμού και ολοκληρωτισμού στο λόγο που εκφέρουν τα στελέχη του.

4. Πόσο φιλελεύθεροι είναι οι τέσσερις διεκδικητές της προεδρίας στη Νέα Δημοκρατία;

Αν διαβάσετε τις δηλώσεις των περισσότερων, θα δείτε ότι η επανάληψη της φράσης «κοινωνικός φιλελευθερισμός» είναι ένας κοινός τόπος. Αυτό εξηγείται από την προσπάθεια προσέλκυσης των υποστηρικτών της πτέρυγας των λεγόμενων «καραμανλικών», δηλαδή ανθρώπων που έχουν μεγαλώσει με τη φρασεολογία του ιδρυτή της ΝΔ περί «κοινωνικού φιλελευθερισμού», που ιστορικά υπήρξε αδικαίωτη κατά τη δική του πρωθυπουργική θητεία. Στα οικονομικά ζητήματα, ακόμα και οι εμφανιζόμενοι ως φιλελεύθεροι δεν μπορούν να πείσουν: όταν υπέγραφαν το «φιλελεύθερο» κλείσιμο της Ολυμπιακής μετατρέποντας τους υπαλλήλους της σε συνταξιούχους των 48 ετών, ή όταν υιοθετούσαν τον ΕΝΦΙΑ με βάση «αντικειμενικές αξίες» που όριζαν αυθαίρετα καταπώς βόλευε, ή όταν ενστερνίζονταν την αύξηση σχεδόν όλων των φορολογικών δεικτών, πώς ακριβώς να πείσουν; Όλα αυτά είναι κλασικά παραδείγματα πολιτικής πράξης που απέχουν έτη φωτός από τις φιλελεύθερες ιδέες και προτάσεις.

5. Έχει φιλελεύθερα χαρακτηριστικά το Ποτάμι;

Θα  μπορούσε, αλλά περιορίζεται σε επιδερμικά ανοίγματα προς τον φιλελεύθερο χώρο. Στις δύο προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις συμμετείχε με το Ποτάμι και η Δράση, ένα κόμμα με φιλελεύθερες θέσεις, με το οποίο είχαμε αρμονική συνεργασία στις εκλογές του 2012 — ενδεχομένως, αρκετές από τις φιλελεύθερες θέσεις του Ποταμιού προέρχονται από εκεί. Παρατηρούμε όμως μια σοβαρή ατολμία στα κρίσιμα ζητήματα που απαιτούν γενναίες και τολμηρές αποφάσεις. Η όποια κριτική ασκεί το Ποτάμι, αν δεν συνοδεύεται από ξεκάθαρες απόψεις και προτάσεις, είναι ανούσια. Υπάρχει ιδιαίτερη ασάφεια στο τι πρεσβεύει το Ποτάμι: φαίνεται να μην επιθυμούν να προχωρήσουν μακρύτερα από ένα σημείο, κυρίως διότι δεν μπορούν να ξεκαθαρίσουν τι είναι αυτό που πρεσβεύουν.

6. Υπάρχουν σημεία σύγκλισης και, κυρίως, συνεργασίας με τη σοσιαλδημοκρατία;

Η ιστορική αναγκαιότητα κάποιες φορές μπορεί να φέρει δύο ιδεολογικούς αντιπάλους να ακολουθήσουν κοινή πορεία. Σημεία σύγκλισης μπορούν να υπάρξουν, αν ξεκαθαρίσουμε ποια είναι η πλατφόρμα της συναίνεσης. Δεν μπορεί δηλαδή να βγαίνει από το πρωί έως το βράδυ κάποιος και να λέει: «Φταίνε οι φιλελεύθεροι», όταν, όχι μόνο κυβέρνησε επί χρόνια η σοσιαλδημοκρατία την Ελλάδα, αλλά και δεν ακολουθήθηκε ποτέ ένα έστω και soft πρόγραμμα με φιλελεύθερες προτάσεις και επιδιώξεις. Είναι η σοσιαλδημοκρατία που πρέπει να ανοιχτεί προς τον φιλελευθερισμό λοιπόν, και όχι οι φιλελεύθεροι προς αυτήν.

7. Μπορεί κάποιος που δεν είναι κοινωνικά φιλελεύθερος, να είναι οικονομικά φιλελεύθερος;

Το ένα προϋποθέτει και υποστηρίζει το άλλο. Η ελεύθερη αγορά πάει χέρι-χέρι με τα ατομικά δικαιώματα. Ο ελεύθερος άνθρωπος δεν δέχεται εκπτώσεις σε κανένα από τα δύο.

8. Εξακολουθούν να υφίστανται οι κλασικοί διαχωρισμοί όπως Αριστερά-Δεξιά, Προοδευτικός-Συντηρητικός κλπ.;

Στην Ελλάδα, ναι, υφίστανται. Ακόμα δεν έχουμε ξεπεράσει ούτε τα δίπολα, ούτε τους βολικούς διαχωρισμούς. Θεωρητικά έχουμε ακόμα και αριστερούς και δεξιούς με σαφείς διαχωρισμούς. Συμβαίνει όμως να έχουν υπερκαλυφθεί από την κοινή συνιστώσα του κρατικισμού με ολίγη από έναν επίπλαστο πατριωτισμό βασισμένο σε εθνικούς μύθους. Όσο αυτοί οι μύθοι παραμένουν ζωντανοί, τόσο θα υφίσταται αυτό το στρεβλό σκηνικό. Ένας λόγος που επιβιώνουν αυτά τα δίπολα είναι ότι οι κρατιστές από δεξιά και αριστερά πέτυχαν να κατασυκοφαντήσουν τις ιδέες του φιλελευθερισμού — πολλοί βέβαια που κατηγορούν τον «νεοφιλελευθερισμό» σπεύδουν να σπουδάσουν και να εργαστούν στις χώρες όπου οι φιλελεύθερες ιδέες έχουν επικρατήσει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι στην Ελλάδα...

9. Είναι ικανή να μεγαλώσει αριθμητικά η Φιλελεύθερη Συμμαχία, να αποκτήσει καινούρια μέλη, να κάνει πιο αισθητή την παρουσία της;

Η επιτυχία του συνεδρίου μας το προηγούμενο Σάββατο, 14/11, φαίνεται να αναζωογόνησε την παρουσία μας. Έχουμε ήδη αρκετά καινούρια μέλη, αλλά και επιστροφές παλαιών. Έχουμε επίγνωση των περιορισμένων δυνατοτήτων μας, αλλά σκοπεύουμε η παρουσία μας να γίνει πιο αισθητή, καθώς χτίζουμε πάνω σε αυτό το momentum τις επόμενες κινήσεις μας.

10. Τι αλλαγές σκοπεύετε να προτείνετε στο κόμμα και στις δράσεις του, σε σχέση με τον προκάτοχό σας Γρηγόρη Βαλλιανάτο;

Ο Γρηγόρης Βαλλιανάτος είναι μια εμβληματική μορφή για τον χώρο μας και για τη Φιλελεύθερη Συμμαχία. Η παρουσία του μας βοήθησε να σταθούμε ζωντανοί σε μια εποχή όπου τα κόμματα του λεγόμενου «χώρου» εμφανίζονται και εξαφανίζονται με ρυθμό πυροβόλου. Χτίζουμε λοιπόν πάνω σε αυτή την παρακαταθήκη και στοχεύουμε σε δράσεις που θα μας κάνουν να εδραιώσουμε την παρουσία μας στην περιφέρεια και να αποκτήσουμε έρεισμα στους καθημερινούς πολίτες. Οι προτάσεις δεν είναι προσωπικές. Έχουν βγει από τις γόνιμες συζητήσεις που γίνονται εντός της Φιλελεύθερης Συμμαχίας όλα αυτά τα χρόνια. Συνεπώς, όλα τα μέλη μας γνωρίζουν ότι η εξωστρέφεια και η εθελοντική προσπάθεια είναι ο δρόμος που θα μας οδηγήσει στην αύξηση της επιρροής μας στην πολιτική σκηνή. Είμαστε Φιλελεύθεροι. Ξέρουμε να σηκώνουμε τα μανίκια, όταν έρθει η ώρα. Θεωρούμε πως αυτή η ώρα έχει επιτέλους φτάσει.