Καυτός πλανήτης

Πλησιάζουμε προς το τέλος του 2015, στο οποίο —αν και είναι γεμάτο, σαφώς, από σπουδαία γεγονότα παγκόσμιας εμβέλειας— μπορούμε να αποδώσουμε και τον τίτλο του πιο καυτού έτους που έχει καταγραφεί ποτέ στις παγκόσμιες θερμοκρασίες του πλανήτη. Αυτό το γεγονός μόνο ως ανησυχητικό μπορεί να χαρακτηριστεί για τις κλιματικές εξελίξεις που θα επηρεάσουν μια σειρά από ανθρώπινες και μη δραστηριότητες, την επιβίωση όλων των ειδών του πλανήτη (μεταξύ αυτών και του ανθρώπινου, ας μην ξεχνάμε αυτή τη λεπτομέρεια), τις καλλιέργειες, τη μετανάστευση, την οικονομία, το περιβάλλον, τη διαμόρφωση των αστικών περιοχών αλλά και το έως ποίου βαθμού θα είναι ποιοτικά βιώσιμες. Κοινώς, θα επηρεάσει τη ζωή στον πλανήτη. Του μοναδικού που έχουμε και που μπορεί να μας φιλοξενήσει.

 Η διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα (COP21) που θα λάβει χώρα στο Παρίσι τον Δεκέμβριο είναι κρίσιμης σημασίας, καθώς οι χώρες που θα συμμετάσχουν (ΗΠΑ, ΕΕ, Κίνα) θα αποφασίσουν και θα δεσμευτούν για την παγκόσμια πορεία του διοξειδίου του άνθρακα για τα επόμενα 20 χρόνια. Και αυτή η πορεία θα καθορίσει στον μέγιστο βαθμό τις κλιματικές εξελίξεις. Κυρίως, θα αποτελέσει τον δρόμο που θα μας οδηγήσει στην απάντηση εάν υπάρχει έστω και μια πιθανότητα να μην αυξηθεί η παγκόσμια θερμοκρασία —όπως αναφέρουν οι επιστημονικές προβλέψεις— κατά 2 βαθμούς Κελσίου. Ίσως να μη γίνεται απολύτως κατανοητό τι μπορεί να σημαίνει η υπερθέρμανση του πλανήτη, και δη για «μόλις 2 βαθμούς Κελσίου», όμως βρισκόμαστε στο κρισιμότερο σημείο της ιστορίας μας, καθώς μια σειρά από περιβαλλοντικά γεγονότα (εκτεταμένες ξηρασίες, πλημμύρες, λιώσιμο πάγων, περιβαλλοντική μετανάστευση) θα λάβουν χώρα και θα επηρεάσουν σχεδόν άμεσα τον ανθρώπινο πολιτισμό.

Τις προηγούμενες ημέρες, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, σε μια συμβολική κίνηση την οποία επικρότησαν παγκοσμίως οι οικολογικές οργανώσεις, απέρριψε το αίτημα καναδικής εταιρείας για τη δημιουργία του αγωγού Keystone XL, ο οποίος θα διέσχιζε τον Καναδά και τις ΗΠΑ έως τον κόλπο του Τέξας μεταφέροντας 800.000 βαρέλια αργού πετρελαίου ημερησίως, λόγω των αρνητικών συνεπειών που θα είχε αυτό το έργο στο περιβάλλον.

Στην Ευρώπη, οι επιστήμονες προειδοποιούν πως πρέπει να υπάρξει μια σειρά από αλλαγές, και μάλιστα χωρίς περαιτέρω χρονοτριβή: παύση των επιδοτήσεων που αφορούν τα ορυκτά καύσιμα, βελτίωση των συστημάτων μαζικής μεταφοράς, επίσπευση των προσπαθειών για ενεργειακή αποδοτικότητα, επιτάχυνση της παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων και ·σπουδαιότερο όλων— μείωση των εκπομπών αεριών του θερμοκηπίου στο 40% έως το 2030.

Όλα τα παραπάνω αφορούν αποφάσεις που θα ληφθούν σε υψηλό πολιτικό επίπεδο και θα παρακολουθήσουμε με αμείωτο ενδιαφέρον όλοι μας — αλλά υπάρχει και η ατομική ευθύνη και δράση. Μια δραστική αρχή της οικιακής οικονομίας είναι η αντικατάσταση των λαμπτήρων πυρακτώσεως του σπιτιού μας με λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας, η εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα, η μετακίνηση με μέσα μαζικής μεταφοράς ή με ποδήλατο ή με τα πόδια, η έξυπνη χρήση της ηλεκτρικής κουζίνας κατά τη διάρκεια της παρασκευής φαγητού…

Για να δημιουργηθεί ένα βιώσιμο και καλύτερο αύριο, μπορούμε και πρέπει να συμβάλλουμε όλοι μας στην προσπάθεια για την προστασία του πλανήτη από την υπερθέρμανση και τις κλιματικές αλλαγές. Αν σκεφτούμε πως ο πλανήτης δεν μας χρειάζεται όσο χρειαζόμαστε εμείς εκείνον, θα συνειδητοποιήσουμε πως αποτελούμε το μέρος ενός Όλου που οφείλουμε να προστατέψουμε.

Ας το πράξουμε.