Με ήρεμη δύναμη

Ένα φέρετρο ξεκινά το ταξίδι του, από τη γαλλική ύπαιθρο. Κατά τη διάρκεια της διέλευσής του από διάφορους σταθμούς, ξετυλίγεται η ιστορία τριών τσακισμένων γυναικών, που η καθεμιά τους ζει τη δική της απώλεια στις σελίδες του μυθιστορήματος της Anna Hope, «Αυτοί που έμειναν πίσω». Η Χέτι, χορεύτρια επί πληρωμή, ζει με τον ψυχικά ασθενή αδερφό της, μέχρι που γνωρίζει έναν μυστηριώδη άντρα, ο οποίος της ζητά να τον ακολουθήσει. Η Έβελιν αναμοχλεύει το παρελθόν, τότε που ο αξιωματικός του Αγγλικού Στρατού και αγαπημένος της βρισκόταν ακόμα εν ζωή. Η Έιντα, πάλι, εξακολουθεί να ελπίζει πως κάποια μέρα ο γιος της θα επιστρέψει: τον βλέπει, τον ακολουθεί, ώσπου πάντα αυτός χάνεται απ’ τα μάτια της με τρόπο μυστηριώδη.

Οι γυναίκες αυτές με κάποιο τρόπο θα συναντηθούν. Τις ενώνει η απώλεια του πολέμου. Ενός πολέμου που άφησε πίσω του μία Αγγλία κατακερματισμένη και ανήμπορη να σταθεί και πάλι στα πόδια της. Εκτός όμως από τον πόλεμο, που «τις άφησε πίσω», τις συνδέει και ένα μεγάλο μυστικό. Ένας φόνος, η αφαίρεση της ζωής ενός προσώπου, που για κάποιον αποτέλεσε ανάγκη, αλλά για κάποιον άλλον τη στέρηση του πολυτιμότερου πράγματος πάνω στη Γη. Ένα μέντιουμ που συνομιλεί με τους νεκρούς. Ένας σύζυγος ανύπαρκτος, που προσπαθεί να επιβιώσει ενώ όλοι τον αγνοούν. Ποιος είναι ο αλλοπρόσαλλος πλανόδιος που παθαίνει κρίσεις πανικού και ποια η σχέση του με τον λοχαγό Φρεντ; Τι βρίσκεται τελικά μέσα στο φέρετρο και πού θα παραδοθεί; Για ποια εκδήλωση μιλούν όλη στην Αγγλία και τι αντιπροσωπεύει η τελετή που θα πραγματοποιηθεί

Ένα αριστουργηματικό μυθιστόρημα, που αντλεί στοιχεία από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Με πρωτεύοντα υλικά την απώλεια και την ελπίδα, και με δευτερεύοντα τη μνήμη και την αγάπη, ξεδιπλώνεται μπροστά μας μία σπαρακτική ιστορία τριακοσίων εξήντα σελίδων. Η Anna Ηοpe έχει ψυχογραφήσει εξαιρετικά τους ήρωές της, σμιλεύοντας την πλοκή του έργου της με λεπτότητα και σεβασμό προς την ιστορική πραγματικότητα της μεταπολεμικής Αγγλίας του 1920.

Μου θύμισε Γιάννη Ξανθούλη και «Θείο Τάκη». Επίσης, μου θύμισε έναν πρόγονο μου, που εγώ μεν δεν γνώρισα, αλλά έμαθα πολλά γι’ αυτόν. Σκοτώθηκε στη Μικρασιατική Εκστρατεία, όντας είκοσι δύο μόλις χρονών. Η πολιτεία μερίμνησε και έστειλε πίσω στην οικογένειά του ένα κασελάκι με πέντε οστά, ένα γράμμα και έναν μαρμάρινο σταυρό. Το συμπέρασμα: τελικά παντού ο πόλεμος το ίδιο τσακίζει. Απομυζεί ζωές για να ’χει να διηγείται για ήρωες.

Οι Εκδόσεις Κλειδάριθμος μας έδωσαν μία κομψότατη έκδοση για την ελληνική γλώσσα. Και απορώ, στ’ αλήθεια, γιατί το «Αυτοί που έμειναν πίσω» δεν έλαβε την αναγνωρισιμότητα που του άξιζε. Γιατί δεν βραβεύτηκε, γιατί δεν εκθειάστηκε, γιατί δεν το είδαμε να φιγουράρει στις λίστες με τα υποψήφια βιβλία της χρονιάς. Μάλλον γιατί και το βιβλίο προτιμά να ζει όπως και οι χαρακτήρες του: με μία ήρεμη δύναμη. Θα δικαιωθεί με το πέρασμα του χρόνου — τέτοια βιβλία δεν χάνονται.

Διαβάζεται μονορούφι, με συνοδεία καφέ κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο, ή την άνοιξη δίπλα σε ανθισμένες πλαγιές και φουσκωμένα ποτάμια.