Mon enfant chéri
Όταν ήμουν στην Ελλάδα τον Οκτώβρη, αγόρασα ένα τρίγωνο για κάλαντα. Τώρα τα τραγουδάω στον Άρη για να τα μάθει, ενώ εκείνος χτυπάει το τριγωνάκι του με μανία. Δεν καταλαβαίνει το έθιμο γιατί δεν υπάρχει αντίστοιχο στη Γαλλία, τα παιδάκια δεν βαράνε τα κουδούνια (αν και τα χτυπάνε στο Χαλογουίν) για να πουν τα κάλαντα. Οι Γάλλοι έχουν όμως πολύ ωραία χριστουγεννιάτικα τραγούδια όπως το «Petit Papa Noël», τον ύμνο-φετίχ των παιδιών στη Γαλλία, τραγουδισμένο από τον Κορσικανό Tino Rossi, κι έπειτα κι ένα άλλο που αγαπώ πολύ, ένα χριστουγεννιάτικο νανούρισμα του 1950 που το βρήκαμε τυχαία σε μια συλλογή αγορασμένη πριν τρία χρόνια στη Fnac, στα πρώτα Χριστούγεννα του Άρη: την «Berceuse de Noël», τραγουδισμένη από την Line Renaud, που πάει έτσι:
Mon petit
Mon enfant chéri
Dans tes yeux
Je vois des rêves bleus
Tu es si sage
Et si confiant
Que ton visage
Dort en souriant
Mon petit
Mon enfant chéri
C'est Noël, Noël cette nuit
Ίσως είναι η Line Renaud, ίσως η κατάνυξη των Χριστουγέννων, αλλά δεν νομίζω να υπάρχει άλλο τραγούδι να μεταφέρει περισσότερη στοργή, θαλπωρή και αγάπη από αυτό το νανούρισμα. Όταν το τραγουδούσαμε φάλτσα στον Άρη για να κοιμηθεί (ακόμα και πολύ μετά τα Χριστούγεννα), σταματούσε αμέσως το κλάμα και κάπως μας κοιτούσε, ίσως γιατί διαισθανόταν ότι του λέγαμε κάτι τρομερά σημαντικό: το πόσο πολλή-πολλή αγάπη είχαμε γι’ αυτόν.
Κι ενώ στη Ελλάδα τα Χριστούγεννα έχουν μια χαρούμενη, αλέγκρα νότα, στη Γαλλία (και στην υπόλοιπη δυτική Ευρώπη, υποπτεύομαι) έχουν επιπλέον και μία θρησκευτική κατάνυξη, όπως αυτή που νιώθουμε εμείς το Πάσχα.
Δεν είμαστε θρησκευόμενοι, αλλά πέρυσι ήθελα να πάμε την ημέρα των Χριστουγέννων στην πολύ παλιά και όμορφη εκκλησία του Saint Germain des Prés, γιατί είχα ανάγκη να ακολουθήσω αυτή τη σιωπηλή πνευματικότητα που διαισθανόμουν στον αέρα. Ο Guillaume παθαίνει μια κάποια δυσφορία στις εκκλησίες με τα κεριά και έμεινε στην είσοδο, αλλά εγώ μπήκα βαθιά μέσα (δεν υπήρχε λειτουργία εκείνη τη στιγμή), και στάθηκα δίπλα στους ανθρώπους που προσεύχονταν έντονα, μοιάζοντας πανίσχυροι μέσα στην απομονωμένη αυτοσυγκέντρωσή τους. Το λευκό χρώμα του εσωτερικού, ο τεράστιος όγκος του ναού και τα πανύψηλα θολωτά ταβάνια μου δημιούργησαν ένα άβολο συναίσθημα, σαν να βρισκόμουν σε ένα κλινικό πείραμα όπου κάποιος με παρατηρούσε (χωρίς καμία μεταφυσική προέκταση πάντως όλο αυτό). Αν και η εμπειρία δεν ήταν ακριβώς δυσάρεστη, βγαίνοντας παραδέχτηκα ότι η εκκλησία έδειχνε πιο όμορφη απέξω, και μάλιστα από την αυλή του Deux Magots, σφίγγοντας μια κούπα με καλό καφέ ανάμεσα στις παλάμες σου.
Ένα άλλο κτίριο με πανύψηλο θολωτό ταβάνι σαν τρούλο, που θεωρείται και αυτό «ναός», είναι οι Galeries Lafayette. Χτισμένο το 1912, με τον πανέμορφο θόλο Art Nouveau και την κυλινδρική κατασκευή, τα τελευταία χρόνια έχει τζίρο μεγαλύτερο από το Harrods στο Λονδίνο και από το Bloomingdale’s στη Νέα Υόρκη. Κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα περνάμε από τα Μεγάλα Μαγαζιά, όπως τα ονομάζουν οι Γάλλοι, δηλαδή το Printemps και τις Galeries Lafayette, για να δούμε τις εξαιρετικά διακοσμημένες βιτρίνες με τις μαριονέτες αλλά κυρίως την τεράστια χριστουγεννιάτικη διακόσμηση σε σχήμα δέντρου των Galeries Lafayette, που ξεκινά από τη βάση του πολυκαταστήματος και σχεδόν αγγίζει τον μεταλλικό θόλο με τα βιτρό. Κάθε χρόνο και καλύτερο, και πιο μεγαλειώδες, και πιο ευφάνταστο αισθητικά. Θυμάμαι μια χρονιά, είχα πέσει πάνω σε ένα γκρουπ με τουρίστες που άκουγαν με προσοχή τον ξεναγό τους να τους αναλύει τα κατατόπια στο μεγάλο εμπορικό μαγαζί σαν να ήταν μουσείο. Χθες που πήγαμε δεν είχε ιδιαίτερα πολύ κόσμο, πράγμα ευχάριστο αν θέλεις να γυρίσεις το κατάστημα ανενόχλητος και να δεις το θέαμα με τις μαριονέτες στις βιτρίνες. Όμως στην είσοδο μας κάνουν ελέγχους πλέον με ανιχνευτές μετάλλων όπως στα αεροδρόμια, ενώ δεν μπορεί κανείς, άντρας, γυναίκα ή παιδί, να μπει με κουμπωμένο πανωφόρι.
Τέλος, συχνά βρίσκουμε στο Παρίσι γωνιές με Χριστουγεννιάτικες Αγορές, τις Marchés de Noël, όπου κιόσκια παραταγμένα το ένα δίπλα στο άλλο πουλάνε προϊόντα μικρών κατασκευαστών, συνήθως με χριστουγεννιάτικο θέμα αλλά μπορεί και όχι. Εκεί θα βρεις σίγουρα ζεστό κρασί, ένα ρόφημα φτιαγμένο με κρασί και μπαχαρικά που μοσχοβολάει και δύσκολα μπορείς να του αντισταθείς. Η πιο μεγάλη αγορά είναι στα Champs Elysées, με το έλκηθρο του Άι-Βασίλη να περνάει πάνω από τα κεφάλια μας στον νυχτερινό ουρανό, συρόμενο από πολλούς-πολλούς ταράνδους. Φέτος πήγαμε προς το παρόν σε μία πιο μικρή αγορά, απέναντι από τη Notre Dame στο 5ο διαμέρισμα, όπου μια λάιβ ορχήστρα με Άι-Βασίληδες έπαιζε τζαζ.
Οι διακοπές των Χριστουγέννων όμως δεν τελείωσαν, μένουν πολλά ακόμα να γίνουν, και κυρίως να φροντίσουμε αυτούς που αγαπάμε και που δεν έχουμε χρόνο τις υπόλοιπες μέρες να τους το δείξουμε όπως πρέπει, αλλά και αυτούς που δεν γνωρίζουμε αλλά μας κάνουν να αγωνιούμε με τους κινδύνους που διατρέχουν.
Περάστε όμορφα Χριστούγεννα, περάστε όμορφα τις Γιορτές, δίνοντας και παίρνοντας πολλή αγάπη!