«Το μυστήριο του Κίτρινου Δωματίου»

Το βιβλίο αυτό του δαιμόνιου Λερού (υπήρξε νομικός, δικαστικός ρεπόρτερ, ανταποκριτής Τύπου, συγγραφέας, παραγωγός του κινηματογράφου, και ταλαιπωρήθηκε από πολλά οικονομικά σκαμπανεβάσματα στη ζωή του), πιο γνωστού βεβαίως από το θρυλικό Φάντασμα της Όπερας που έχει μεταφερθεί πολλές φορές στο σινεμά, έχει εμπνεύσει όλους ανεξαιρέτως τους συγγραφείς αστυνομικού μυθιστορήματος από την έκδοσή του και μετά, που πάντα το μνημονεύουν ως βασικό τού είδους, καθώς μεταφέρει, πρώτο αυτό (το 1907), τους «Φόνους της οδού Μοργκ» του Πόε στον «πραγματικό» κόσμο, χωρίς να εμπλέκει δηλαδή φυσικές δυνάμεις ή άλλες απίθανες λύσεις, μολονότι οι συμπτώσεις και οι αλλαγές ρόλων και προσωπείων δίνουν και παίρνουν: το μυστήριο στο «Κίτρνο Δωμάτιο» λύνεται παραπάνω από ικανοποιητικά, τα στοιχεία παρέχονται στην ώρα τους και όχι στο τέλος (δύο κλασικά πλέον σχεδιαγράμματα παρέχουν και σε μας τους αναγνώστες όλα τα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους οι ερευνητές του εγκλήματος), και η όλη υπόθεση είναι απλώς φαντασμαγορική: ένα κλασικό μυθιστόρημα, που, παρά το ευχάριστα ναΐφ ύφος του, προϊόν καθώς είναι της εποχής του, είναι ζηλευτό — ένα αδιαμφισβήτητο κατόρθωμα, που μας μεταφέρει από το Παρίσι στη μουντή γαλλική επαρχία, γνωρίζοντάς μας με μερικούς χαρακτήρες που, σήμερα, νιώθουμε πως τους ξέραμε από πάντα. Όπως αδιαμφισβήτητα σπουδαίος είναι και ο Ζοζέφ Ρουλεταμπίλ, ο νεαρός δημοσιογράφος-ντετέκτιβ που, με τη σειρά του, θα χρησιμοποιηθεί σαν πρόπλασμα για πολλούς άλλους χάρτινους συναδέλφους του— θυμίζει, φυσικά, Ογκίστ Ντιπέν, αλλά και Σέρλοκ Χολμς, κι ας είναι μόλις δεκαοχτώ ετών: ναι, είναι αρχετυπικός.

Η υποκατηγορία του Κλειδωμένου Δωματίου —το υπό διερεύνηση έγκλημα, συνήθως ένας φόνος, διαπράττεται μέσα σε ένα αδιαμφισβήτητα κλειδωμένο από έξω δωμάτιο, οπότε ο ένοχος έχει βρει έναν παραπάνω από ευφάνταστο τρόπο να αποδράσει και να καλύψει τα ίχνη του— έχει δώσει πολλά διαμάντια, αλλά το «Μυστήριο του Κίτρινου Δωματίου» κρατά, κατά τη γνώμη διόλου ολίγων, τα σκήπτρα.

Οι Εκδόσεις Διόπτρα μάς έχουν συνηθίσει σε (πολλά και καλά) σύγχρονα αστυνομικά, ωστόσο εδώ κάνουν μία στροφή, προσθέτοντας μία βασική βιβλιογραφική ψηφίδα στο corpus της διεθνούς αστυνομικής λογοτεχνίας.