Ο χορός της Σαλώμης

Πολύ όμορφη η συνοικία Penn Quarter. Θέατρα, μικρά καφέ, μουσεία, εστιατόρια, γκαλερί και βιβλιοπωλεία. Και, λίγο πιο πάνω, η μικρή Chinatown της πόλης μας αλλά και το αρχηγείο του FBI.

Δεν ήταν πάντα όμως έτσι.

Πριν από 15 χρόνια, η περιοχή ήταν απροσπέλαστη μόλις έδυε ο ήλιος. Μετά όμως από μία στοχευμένη αναμόρφωση του δήμου, το ιστορικό Penn Quarter ξαναζωντάνεψε. Και όχι όπως γίνεται στην Ελλάδα, που ανοίγουν ένα σωρό μπαράκια και στο τέλος η περιοχή καταρρέει και πάλι από το βάρος της κακογουστιάς και του άρπα-κόλλα, αλλά με πρόγραμμα βασισμένο στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης του αστικού τοπίου. Πολλές χρήσεις σε μία περιοχή: και οικιστική, και επιχειρηματική, και εκπαιδευτική, και ζώνη υγειονομικού ενδιαφέροντος. Για να ’ναι ζωντανή η συνοικία 24 ώρες το 24ωρο, για να υπάρχουν πάντα άνθρωποι σε κίνηση, με τις παραξενιές τους, τα γέλια τους, τα σκυλιά τους, τις δουλειές, τα ενδιαφέροντα τους — για να νοηματοδοτούν τη γειτονιά και να νοηματοδοτούνται από αυτήν.

Σε ένα από αυτά τα καφέ συνάντησα την Ιρλανδέζα ηθοποιό, Olwen Fouéré. Τυχαία πιάσαμε την κουβέντα — αφορμή στάθηκε το κάπνισμα. Να πω την αλήθεια, εγώ δεν τη γνώριζα. Κέλτικη ομορφιά, σαν ξωτικό βγαλμένο από τις σελίδες του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών». Σίγουρα δεν περνά απαρατήρητη. Ενδιαφέρουσα προσωπικότητα και ιδιαιτέρως ευχάριστη. Δεν είπαμε και πολλά: για την οικονομική κρίση, το κάπνισμα αλλά και για την παράσταση της Shakespeare Theatre Company στην οποία και πρωταγωνιστεί, τη «Σαλώμη». Και όμως: και μόνο αυτή η μικρής διάρκειας κουβέντα μας ήταν αρκετή για να λάβω πρόσκληση στην παράσταση!

Είναι απίστευτη η ενέργεια αυτής της πόλης· ένα ασήμαντο γεγονός μπορεί να δημιουργήσει ακόμη και φιλίες μιας ζωής…

Αυτό που κρατώ από την κουβέντα μας είναι ότι, ανεξαρτήτως τού εάν πιστεύει κανείς ή όχι, τα βιβλικά κείμενα αποτελούν σημαντικότατο κομμάτι του Δυτικού Πολιτισμού — δεν γίνεται να μην έχεις διαβάσει τους Μεγάλους Προφήτες του Ισραήλ, όπως ακριβώς δεν γίνεται να μην έχεις διαβάσει Αισχύλο ή Σαίξπηρ. Δεν γίνεται λοιπόν να μην ξέρεις τη Σαλώμη, την κόρη του Ηρώδη Φιλίππου και μοναχοκόρη της Ηρωδιάδας. Κάποια στιγμή —το θυμάσαι—, ο Ηρώδης Αντίπας παντρεύτηκε τη μητέρα της Σαλώμης με μοιχικό γάμο, παίρνοντάς την από τον ετεροθαλή αδελφό του, τον Φίλιππο. Λίγο πριν από το Πάσχα του 32 μ.Χ., ο Αντίπας παρέθεσε ένα εορταστικό δείπνο στην Τιβεριάδα για τα γενέθλιά του. Ζήτησε από την πριγκίπισσα Σαλώμη —που τώρα ήταν θετή του κόρη— να χορέψει μπροστά στους παρισταμένους. Ο Ηρώδης ευχαριστήθηκε τόσο πολύ από τον χορό της Σαλώμης —αλησμόνητη παραμείνει η Ρίτα Χέιγουορθ στον χορό των επτά πέπλων—, ώστε υποσχέθηκε να της δώσει ό,τι και αν ζητούσε, μέχρι και το μισό του βασίλειο. Ακολουθώντας τη συμβουλή της μητέρας της, η Σαλώμη ζήτησε το κεφάλι του Ιωάννη του Βαπτιστή μέσα σ’ ένα δίσκο, ως εκδίκηση υποτίθεται για την εξύβρισή της.

Εξερευνώντας το βιβλικό πρόσωπο —γιατί οι μύθοι κρύβουν ανομολόγητα μυστικά—, ο Όσκαρ Γουάιλντ διακρίνει τον αληθινό λόγο που μπορεί να φτάσει μια γυναίκα πέρα από τα άκρα και να επιθυμεί, όπως εδώ η Σαλώμη, τον θάνατο του αγαπημένου της: την απόρριψη. «Γιατί δεν με κοίταξες, Γιοχαναάν; Αν με είχες κοιτάξει, θα με είχες ερωτευτεί. Το ξέρω καλά πως θα με είχες ερωτευτεί, και το μυστήριο του έρωτα είναι πιο μεγάλο από το μυστήριο του θανάτου. Μόνο τον έρωτα πρέπει να κοιτάζουμε!» μονολογεί η Σαλώμη του Γουάιλντ.

Σαλώμη στα εβραϊκά σημαίνει «μακάρια», αν και μόνο μακάρια δεν ήταν η Σαλώμη. Και πώς θα μπορούσε, με τα λόγια του προφήτη, τον ανεκπλήρωτο έρωτα, το φιλί, το φεγγάρι και τον θάνατο να στριφογυρνούν ηδονικά γύρω από τον σκανδαλιστικό χορό της; Ευλογία το πάθος· αλλά και κατάρα.

Θα το νιώσω αυτό της το πάθος την άλλη Κυριακή, στην παράσταση.