Ο Βίκτωρας γύρισε σπίτι του
Κυριάκος Αθανασιάδης: Βίκτωρα, περαστικά — και σιδερένιος. Πες μας λίγο μερικά προσωπικά στοιχεία: ηλικία, φυσική κατάσταση, τέτοια.
Βίκτωρ Ζοβόλιας: Καταρχήν ευχαριστώ πολύ. Είμαι 44 ετών, σε πολύ καλή φυσική κατάσταση, με κανένα πρόβλημα υγείας, μιας και είμαι από αυτούς που ελέγχουν περιοδικά την υγεία τους.
Κ.Α.: Λοιπόν, πώς κόλλησες τον ιό; Πώς το κατάλαβες από πού τον άρπαξες; Ήταν δύσκολο να το καταλάβεις;
Β.Ζ.: Τον ιό τον κόλλησα από τη γυναίκα μου. Κατά διαβολική σύμπτωση, την ίδια μέρα που έκανα το εμβόλιο της AstraZeneca, η γυναίκα μου γύρισε από τη δουλειά με συμπτώματα, οπότε ήταν μοιραίο για εμένα αφού όλοι γνωρίζουμε πως τα συμπτώματα παρουσιάζονται μετά από 4 μέρες που έχεις κολλήσει. Ήταν απλά θέμα χρόνου να εκδηλωθούν και σε εμένα, όπως και έγινε!
Κ.Α.: Γενικά, πρόσεχες; Ήσουν σαν αυτούς που φοράνε διπλές μάσκες και τα λοιπά, ή απλώς απέφευγες τους μεγάλους συνωστισμούς; Βλέπατε κόσμο στο σπίτι με τη γυναίκα σου;
Β.Ζ.: Γενικά οικογενειακώς είμαστε από αυτούς που τηρούμε τα μέτρα σε ό,τι μάς ζητήθηκε και δεν είχαμε ούτε έχουμε καμία αμφιβολία για την κρισιμότητα της κατάστασης. Γι’ αυτό κιόλας δεν μας βρήκε τίποτα όλη την προηγούμενη περίοδο από την είσοδο της πανδημίας στη χώρα μας. Δυστυχώς όμως στη δουλειά της γυναίκας μου υπήρχαν άνθρωποι που δεν το είδαν εξίσου σοβαρά και, πάρα το ότι φοράει μάσκα πάντα κατά τις συναντήσεις της με συναδέλφους ή πελάτες, λίγο το κλιματιστικό, λίγο που προφανώς η μάσκα δεν σε καλύπτει 100%, κόλλησε.
Κ.Α.: Οπότε κολλάς. Πόσες μέρες μετά ξεκίνησαν τα δικά σου συμπτώματα; Και τι συμπτώματα ήταν αυτά;
Β.Ζ.: Η γυναίκα μου είχε συμπτώματα Μεγάλη Παρασκευή, Τρίτη του Πάσχα πηγαίνω να κάνω μοριακό τεστ που βγαίνει αρνητικό. Παρασκευή ξεκίνησε ο πυρετός, ο βήχας και οι κρυάδες. Για τέσσερις μέρες είχα 39 πυρετό, που κατέβαινε μόνο όσο κρατούσε η επήρεια των φαρμάκων και μετά πάλι 39. Τις δύο επόμενες ημέρες έπεσε στα 38 και 37,5, αλλά τότε άρχισαν οι ενδείξεις στο οξυγόνο να πέφτουν θεαματικά. Υπάρχει μία συσκευή που λέγεται οξύμετρο που μετράει τον κορεσμό του οξυγόνου στον οργανισμό μας και οι φυσιολογικοί άνθρωποι που δεν καπνίζουν και έχουν καλή φυσική κατάσταση έχουν 99 με 100 στα 100. Εγώ είχα φτάσει μέχρι και κάτω από 90, κάτι που έπρεπε να με αφυπνίσει και να φύγω αμέσως για το νοσοκομείο. Δυστυχώς δεν έφυγα αμέσως!
Κ.Α.: Παρ’ όλα αυτά, κατάλαβες τι είχες πριν από τη διάγνωση του γιατρού, σωστά;
Β.Ζ.: Ναι, αμέσως. Οι γιατροί με τους οποίους είχα τηλεφωνική επικοινωνία δεν είχαν καμία αμφιβολία, βάσει των συμπτωμάτων που είχα.
Κ.Α.: Πώς ένιωσες όταν «επισημοποιήθηκε» όλο αυτό;
Β.Ζ.: Φόβο ξεκάθαρα. Τεράστια ανασφάλεια για το τι θα ακολουθήσει.
Κ.Α.: Μάλιστα… Έγινε ιχνηλάτηση; Από ποιους;
Β.Ζ.: Επικοινωνήσαμε αμέσως με τον ΕΟΔΥ και μας έδωσαν οδηγίες, όπως επίσης και με όσους έχουμε έρθει σε επαφή τις προηγούμενες ημέρες για να κάνουν όλοι τους τεστ. Ευτυχώς όμως, επειδή ακριβώς τηρούμε και τηρούσαμε τα μέτρα, δεν μεταδώσαμε σε κανέναν τίποτα και όλες μας οι επαφές ήταν υγιείς. Από το κράτος δεν έγινε καμία ιχνηλάτηση, τουλάχιστον δεν μας ζητήθηκε τίποτε άλλο παρά να τηρήσουμε τις ημέρες καραντίνας, κάτι που για εμάς βέβαια ήταν αυτονόητο.
Κ.Α.: Πόσοι άλλοι από τον περίγυρο της γυναίκας σου κόλλησαν από αυτόν τον ένα φορέα; Και πόσοι από αυτούς που κόλλησαν και βγήκαν θετικοί, νόσησαν εντέλει;
Β.Ζ.: Στη δουλειά της, άλλοι τρεις υπάλληλοι. Από όσο γνωρίζω, όλοι νόσησαν αλλά με ήπια συμπτώματα.
Κ.Α.: Κόλλησες λοιπόν, είχες τα πρώτα συμπτώματα, διαγνώστηκες με Covid, και μετά τι; Σου είπε ο γιατρός σου να μείνεις στο σπίτι και να το παρακολουθείς;
Β.Ζ.: Όλοι οι γιατροί που μιλήσαμε, πνευμονολόγος, λοιμωξιολόγος και παθολόγος, μας συνέστησαν να μείνουμε σπίτι. Ακόμα και ο γιατρός που με παρακολουθούσε στο νοσοκομείο, μου είπε πως, αν πήγαινα στο νοσοκομείο νωρίς, το πιθανότερο ήταν να με έδιωχναν — με αποτέλεσμα να έχω την ψευδαίσθηση πως δεν έχω τίποτα και να ήταν μοιραίο για εμένα.
Κ.Α.: Πώς εξελίχθηκαν τα συμπτώματα; Και μέσα σε πόσες μέρες κλιμακώθηκαν; Δηλαδή, από την πρώτη μέρα που τα πρωτοαισθάνθηκες, μετά από πόσο καιρό αποφασίστηκε να εισαχθείς στο νοσοκομείο;
Β.Ζ.: Τα συμπτώματα υποχώρησαν την έβδομη μέρα, κάτι που μου έδωσε την ψευδαίσθηση πως θα το ξεπεράσω. Βέβαια το οξυγόνο μου παρέμενε σταθερά χαμηλό, αλλά δεν ένιωθα τίποτα από αυτή την κατάσταση. Για αυτό τον λόγω έχω χαρακτηρίσει αυτή την ασθένεια ύπουλη. Τη δέκατη μέρα βγήκα στη βεράντα να πάρω ανάσα και δεν μπορούσα. Τότε κατάλαβα πως δεν είναι καθόλου καλά τα πράγματα. Η γυναίκα μου εκ των υστέρων μού είπε πως η έλλειψη οξυγόνου με είχε κάνει εριστικό. Εγώ, που είμαι ένας άνθρωπος ήπιος και δεν φωνάζω ποτέ, φώναζα σε εκείνη, στο παιδί μας και σε όποιον έπαιρνε τηλέφωνο να μάθει για την κατάστασή μου. Αυτό την είχε τρομοκρατήσει, αλλά δεν είμαι και εύκολος άνθρωπος να πείσεις αν δεν αντιληφθώ το πρόβλημα μόνος μου…
Κ.Α.: Σε ποιο νοσοκομείο πήγες τελικά;
Β.Ζ.: Στο κρατικό της Νίκαιας.
Κ.Α.: Θα ήθελα να μας περιγράψεις την περιπέτειά σου εκεί. Πόσες ημέρες νοσηλεύτηκες, και τι στάδια πέρασες όλες αυτές τις ημέρες — τα συμπτώματα της νόσου, τις θεραπείες που σου έκαναν, τις προσπάθειες των γιατρών και των νοσοκόμων να ελαφρύνουν τον πυρετό, την αγωνία σου και όλα αυτά.
Β.Ζ.: Ήταν είκοσι εννέα πάρα πολύ δύσκολες μέρες. Όλος περιέργως, μπήκα στο νοσοκομείο περπατώντας. Το λέω αυτό γιατί στην εξέταση αίματος που μου έκαναν αμέσως μετά την είσοδό μου έδειξε οξυγόνο στο αίμα στο 60. Αν υπολογίσουμε πως βγήκα με οξυγόνο στο αίμα στο 112, καταλαβαίνεις πόσο τραγικά χαμηλό ήταν. Η υπεύθυνη στον χώρο υποδοχής ασθενών Covid έκανε από τη στιγμή που διαπίστωσε την κατάστασή μου επανειλημμένες προσπάθειες να βρει τραυματιοφορέα για τη μεταφορά μου σε μονάδα Covid άμεσα, κάτι που άρχισε να με υποψιάζει για την κρισιμότητα της κατάστασης. Όταν μπήκα στη κλινική, με έβαλαν σε ένα μηχάνημα που λέγεται Ηiflow. Ουσιαστικά είναι ένα μηχάνημα που σου παρέχει οξυγόνο με 95% πίεση, σου γεμίζει δηλαδή με το ζόρι όσο χώρο έχει αφήσει η πνευμονία στα πνευμονία, αν σκεφτείς ότι η πίεση που έχουμε στην εισπνοή φυσιολογικά είναι 0. Είναι μία κατάσταση μηχανικής αναπνοής πριν διασωληνωθείς, κάτι που με την είσοδό μου δεν ήταν καθόλου σίγουρο ότι θα αποφύγω. Πολύ αργότερα σε συζητήσεις με τους γιατρούς έμαθα πως την ημέρα που μπήκα στο νοσοκομείο μού έδιναν 15% πιθανότητα επιβίωσης. Επιβίωσης! Το ίδιο βράδυ έπαθα κρίση βήχα αλλά και κρίση πανικού από πάνω, και εκεί έζησα αυτό που βλέπουμε στις ταινίες. Δέκα γιατροί και νοσηλευτές να είναι από πάνω μου και να προσπαθούν να με κρατήσουν ζωντανό γιατί η κατάσταση μου ήταν ήδη κρίσιμη. Έπαθα συνολικά τέσσερις κρίσεις πανικού, με κάθε φορά την ίδια επαγγελματική αντιμετώπιση από τους ανθρώπους του νοσοκομείου. Ευτυχώς ο οργανισμός μου ανταποκρίθηκε στη μηχανική υποστήριξη της αναπνοής και δεν χρειάστηκε να διασωληνωθώ, αλλά ξεκίνησε μια μακρά αποθεραπεία η οποία ουσιαστικά έχει ένα χαρακτηριστικό: την υπομονή.
Κ.Α.: Πώς είναι να αναπνέεις με αναπνευστήρα;
Β.Ζ.: Επίπονο κυρίως. Γιατί ο σωλήνας παροχής οξυγόνου δεν είναι καθόλου ανατομικός και επειδή δεν πρέπει να υπάρχει απώλεια στην παροχή πρέπει να δένεται σφιχτά με λάστιχο πίσω από το κεφάλι και έτσι πιέζει τη βάση της μύτης αφόρητα στα ρουθούνια. Έπειτα, καθώς ο αέρας που μπαίνει μέσα σου είναι στους 37 βαθμούς Κελσίου, σου καίει και όλα τα αγγεία στη μύτη με αποτέλεσμα αιμορραγία, κλείσιμο μύτης και επίπονο καθάρισμά της. Αν σκεφτείς πως ζούσα με μηχανική υποστήριξη στην αναπνοή για 22 μέρες, καταλαβαίνεις πως δεν ήταν καθόλου εύκολη κατάσταση…
Κ.Α.: Κοιμόσουν; Πολλές ώρες; Κι όταν δεν κοιμόσουν, τι έκανες; Σκεφτόσουν; Τι σκεφτόσουν;
Β.Ζ.: Δυστυχώς ο ύπνος είναι μεγάλη πολυτέλεια για τους ασθενείς Covid. Αυτό γιατί οι μετρήσεις είναι συνεχείς. Ο ιός αυτός δυστυχώς μεταβάλλει την κατάσταση στον οργανισμό σου ώρα με την ώρα και όχι μέρα με τη μέρα, οπότε οι γιατροί πρέπει να είναι συνεχώς ενημερωμένοι. Οι μόνες ώρες που είχα συνεχόμενο ύπνο ήταν περίπου από τις 1:30 τα ξημερώματα έως τις 5:30 το πρωί. Τις πρώτες μέρες ειδικά που ήμουν στο νοσοκομείο και καταλάβαινα την αγωνία των γιατρών από τα μάτια τους, γιατί μόνο τα μάτια τους βλέπεις, δεν είχα ύπνο. Μετά από μέρες έκλεβα όσο μπορούσα ύπνο με μισάωρα μέσα στη μέρα. Τώρα, το μόνο που σκέφτεσαι στην αρχή είναι να βγεις ζωντανός. Όταν αυτό εξασφαλίστηκε, πίστεψέ με, το μόνο που σκέφτεσαι είναι πότε θα βγεις. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο που να σε απασχολεί, παρά μόνο πότε θα γυρίσεις σπίτι σου, στους δικούς σου ανθρώπους.
Κ.Α.: Μπορούσες να δεις άλλους ανθρώπους; Επιτρεπόταν κάποιου είδους επισκεπτήριο; Ή επικοινωνούσες με τα μηνύματα;
Β.Ζ.: Όχι, απαγορεύεται κάθε είδους επισκεπτήριο και ευτυχώς που μας είχαν επιτρέψει τα κινητά μας και υπήρχε επικοινωνία. Τις πρώτες μέρες δεν μπορούσα ούτε καν να μιλήσω, έλεγα μισή κουβέντα και μετά ήθελα δύο ανάσες για να συνεχίσω, οπότε η ανταλλαγή μηνυμάτων ήταν μονόδρομος. Ευτυχώς, ξαναλέω, που μας άφησαν τα τηλέφωνά μας δηλαδή, γιατί ειλικρινά δεν ξέρω αν θα άντεχα 29 μέρες μοναξιάς. Θα ήταν τρομερά πιο δύσκολο.
Κ.Α.: Ποια ήταν τα κύρια, τα βασικά συναισθήματά σου όλες αυτές τις ημέρες;
Β.Ζ.: Τρόμος, αγωνία, ανακούφιση όταν μου είπαν ότι ξέφυγα τον κίνδυνο να πεθάνω, και τεράστια μελαγχολία όλες τις υπόλοιπες μέρες. Να σου λένε οι γιατροί ότι γλίτωσες τον θάνατο και να ξεχνάς τον πόνο από τον αναπνευστήρα, να ξεχνάς ότι εσύ είσαι σκληρός και δεν δείχνεις εύκολα συναισθήματα, και να κλαις. Λυτρωτικό όμως το κλάμα. Λυτρωτικό.
Κ.Α.: Μετά από πόσες ημέρες κατάλαβες πως, τέλος, όλα θα πάνε καλά κάποια στιγμή και θα βγεις; Πώς ένιωσες;
Β.Ζ.: Περίπου τη δέκατη πέμπτη μέρα μού ανακοίνωσαν ότι ξέφυγα τον κίνδυνο να πεθάνω. Έκλαψα πολύ. Δεν ξέρω πραγματικά πώς μου βγήκε τόσο κλάμα. Τεράστια πίεση. Ακόμα πιο τεράστια που σκεφτόμουν ότι έχω ένα παιδί τεσσάρων χρονών και δεν πρέπει να μεγαλώσει χωρίς πατέρα. Πραγματικά τεράστια πίεση. Μετά, βέβαια, το μόνο που μου είπαν ήταν να κάνω υπομονή — που στην αρχή υπήρχε άφθονη γιατί ήξερα πως γλίτωσα τα χειρότερα. Αλλά όσο περνούν οι μέρες όλα γίνονται πιο δύσκολα, γιατί δυστυχώς ούτε οι γιατροί δεν γνωρίζουν ακριβώς πόσο γρήγορα θα ανταποκριθεί ο οργανισμός σου.
Κ.Α.: Τι έκανες μετά το νοσοκομείο; Πήγες κατευθείαν στο σπίτι; Πώς περνάς εκεί, τι κάνεις;
Β.Ζ.: Κατευθείαν σπίτι βέβαια. Αφότου αγκάλιασα τους ανθρώπους μου, έκανα τα βασικά. Ένα μπάνιο, έφαγα καλά και πήγα να κοιμηθώ. Επειδή η κατάστασή μου είναι μεν τρομερά βελτιωμένη, αλλά ακόμα δεν είμαι καλά, οι γιατροί μού έχουν συστήσει δύο ολόκληρους μήνες ανάπαυλα για αρχή. Συνεπώς οι μέρες περνάνε με φυσιοθεραπεία στους πνεύμονες με διάφορες ασκήσεις που μου έδειξαν οι φυσιοθεραπευτές του νοσοκομείου, και ξεκούραση. Βασική οδηγία είναι να μην αρρωστήσω ξανά, γιατί αυτή τη φορά θα αποβεί μοιραίο — οπότε οι επαφές είναι ακόμα απαγορευμένες.
Κ.Α.: Προφανώς σού έλειψε το να είσαι έξω, η δουλειά σου, το μαγαζί σου, όλα αυτά. Πώς αισθάνεσαι γι’ αυτό;
Β.Ζ.: Όλα είναι μια ιδέα. Το μόνο βασικό μου πρόβλημα, επειδή είμαι ελεύθερος επαγγελματίας, είναι η δουλειά μου που ήδη ένα μήνα υπολειτουργεί και αυτό είναι τεράστια οικονομική πληγή για την οικογένειά μου γιατί είναι μια κατάσταση που θα συνεχιστεί. Αλλά να είμαι υγιής πρώτα και δυνατός. Είμαι νέος ακόμα, θα το ξεπεράσω και αυτό.
Κ.Α.: Τι πρέπει να κάνεις από εδώ και πέρα εκτός τη φυσιοθεραπεία; Τι και πόσο πρέπει να προσέχεις; Θα συνεχίσεις να κάνεις κάποιες εξετάσεις; Και για πόσο καιρό;
Β.Ζ.: Βασικά πρέπει να προσέχω τα πάντα και να έχω υπομονή γιατί είναι μια μακρά περίοδος αποθεραπείας. Εξετάσεις συνεχείς με στενή παρακολούθηση από πνευμονολόγο και ασκήσεις για να κρατήσω και τη φυσική μου κατάσταση, αλλά και για να δυναμώσουν τα πνευμόνια μου. Βασική επιδίωξη των γιατρών είναι η πνευμονία να μην αφήσει κάποια ουλή στους πνεύμονες μου που να τους εμποδίζει να λειτουργούν στο 100%.
Κ.Α.: Τι έχεις να πεις για όλους αυτούς που χλευάζουν την αρρώστια, τα μέτρα και όλα αυτά;
Β.Ζ.: Δυστυχώς υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη παραπληροφόρηση στον κόσμο για το τι κάνει στον οργανισμό μας αυτός ο ιός. Δυστυχώς όμως δεν μπορείς να πείσεις τους ανθρώπους, όταν αυτοί νομίζουν πως ξέρουν τα πάντα. Έχω δει τόσο θάνατο όλες αυτές τις μέρες, που δύσκολα ένας άνθρωπος που δεν είναι η δουλειά του άμεσα συσχετισμένη με αυτόν πρόκειται να δει. Δεν ξέρω αν μπορώ να περιγράψω το συναίσθημα να μπαίνεις σε μια κλινική, με τους γιατρούς να δείχνουν την αγωνία τους έμπρακτα και εσύ να βλέπεις στον διάδρομο να περνάνε οι τραυματιοφορείς με μαύρες σακούλες πάνω στο φορείο την πρώτη μέρα που βρίσκεσαι εκεί. Εύχομαι πραγματικά κανένας άνθρωπος να μην περάσει αυτό που πέρασα εγώ, γιατί σε κανέναν δεν αξίζει ούτε να χάσει τη ζωή του έτσι, ούτε να περάσει όλη αυτή τη τεράστια ταλαιπωρία. Αλλά δυστυχώς ο ιός δεν αστειεύεται και ελπίζω κάποιοι, έστω λίγοι, που θα με διαβάσουν και είναι αυτής της άποψης να αναθεωρήσουν.
Κ.Α.: Βίκτωρα, σε υπερευχαριστώ. Και πάλι: σιδερένιος!
Β.Ζ.: Εγώ ευχαριστώ, και εύχομαι όλος ο κόσμος να είναι καλά και να τελειώσει κάποτε αυτό. Εμβολιαστείτε, είναι η μοναδική ασπίδα προστασίας και ο μοναδικός τρόπος να πάρουμε τις ζωές μας πίσω!