Οι υποσημειώσεις

Όσα χρόνια και αν «γιορτάσουμε» την πρώτη Δεκέμβρη ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, τα στερεότυπα παραμένουν ισχυρά και ανίκητα. Ειδικά στην Ελλάδα που καμία καμπάνια δε γίνεται συστηματικά, εκτός από λίγες ημέρες πέριξ της ημερομηνίας αυτής. Το κόκκινο κορδελάκι είναι πλέον statement για την ημέρα — ναι, και καλά κάνει. Όμως τι γίνεται πραγματικά με τους φορείς; Πώς θα αντιδρούσε ο μέσος Έλληνας αν μάθαινε πως κάποιος συνάδελφος του, γνωστός, συγγενής, συνάδελφος, είναι φορέας HIV; Θα μοιραζόταν την ίδια τουαλέτα μαζί του, τα ίδια μαχαιροπίρουνα; Θα του έδινε χειραψία και φιλί;

Για κάποιους αυτά μπορεί να ακούγονται υπερβολικά, ωστόσο συμβαίνουν. Γιατί λίγα ξέρουμε για τον ιό και ακόμη λιγότερα αισθανόμαστε για αυτούς που βιώνουν το στίγμα.

Όμως ας έρθουμε στη φετινή καμπάνια του Κέντρου Ζωής. Πρόκειται για ένα διαδικτυακό παιχνίδι με τη φωτογραφία ενός φορέα που φέρνει πάνω του διάφορες ετικέτες που τον στιγματίζουν. Οι χρήστες του Facebook καλούνται να πατήσουν το εικονίδιο angry face για να δείξουν την αντίδρασή τους, και με αυτόν τον τρόπο οι ταμπέλες θα απομακρύνονται από τη φωτογραφία. Ωραία. Μέχρι κάποιος να προσέξει την υποσημείωση στη φωτογραφία:

«Ο εικονιζόμενος είναι μοντέλο».

Τι επιδιώκει να μας πει το Κέντρο Ζωής; Ποιο διπλό μήνυμα περνά η φωτογραφία; Από τη μια το πώς μπορεί να ζει ένας άνθρωπος με ταμπέλες και, από την άλλη, (προσοχή!) αυτός που βλέπεις δεν είναι φορέας. Ο εμπνευστής της καμπάνιας προσπαθεί να προφυλάξει τον εικονιζόμενο από το στίγμα. Σε μια καμπάνια που παλεύει για να καταπολεμηθεί το στίγμα, το Κέντρο Ζωής το συντηρεί με τον τρόπο του. Προσπαθεί να προφυλάξει το μοντέλο από πιθανή αναίτια στιγματοποίησή του. Ειρωνικό δεν είναι; Ίσως. Παραπλανητικό όμως είναι σίγουρα.

Η καμπάνια για να στηρίξουμε αυτούς που ζουν με το HIV, αυτούς που προσέρχονται σε κέντρα ειδικών λοιμώξεων για να πάρουν τα φάρμακά τους, χωρίς καμία προστασία των ατομικών τους ιατρικών δεδομένων, αυτούς που κρύβουν τα φάρμακα τους από την κοινή θέα, θα πρέπει να είναι μια καμπάνια που να ενισχύει την ουδετερότητα απέναντι στον ιό. Όχι να υπογραμμίζει το στίγμα και να δίνει διευκρινήσεις και υποσημειώσεις. Πρέπει να μάθουμε να είμαστε αδιάφοροι στη θετικότητα κάποιων στον HIV. Να μη μας νοιάζει. Να μη μας απασχολεί. Γιατί δεν υπάρχει λόγος να μας ενδιαφέρει. Οπότε, ακόμη και αν φανταστούμε πως ο εικονιζόμενος στην καμπάνια είναι φορέας, να μην έχει καμία σημασία μπροστά στο μήνυμα που θέλει να μας περάσει.

Ελπίζω ο αστερίσκος σε μια φωτογραφία για το AIDS να μη χρειάζεται σύντομα.