Περί γυναικοκτονίας — ξανά

Τις τελευταίες μέρες ακούω το podcast Catch and Kill από τον ρεπόρτερ-ερευνητή Ronan Farrow. Όσοι θυμάστε το σκάνδαλο Harvey Weinstein θα γνωρίζετε ότι η υπόθεση ήρθε στην επιφάνεια και οδηγήθηκε στη δικαιοσύνη εξαιτίας και του Farrow. Παρά το εμπάργκο του τηλεοπτικού σταθμού στον οποίο εργαζόταν, ο δημοσιογράφος ανασκάλεψε παλιές καταθέσεις και απέσπασε νέες από τα θύματα του κινηματογραφικού παραγωγού, γράφοντας ένα συνταρακτικό expose σχετικά με την ασύδοτη σεξουαλική εκμετάλλευση νεαρών γυναικών στη βιομηχανία της έβδομης τέχνης.

Και ήρθε αντιμέτωπος με την οργή του άντρα.

Στα μαγνητοφωνημένα αποσπάσματα ενός από τα θύματά του, ο παραγωγός εξουθενώνει κυριολεκτικά την ευάλωτη γυναίκα. Έχοντας εξασφαλίσει θέση εξουσίας απέναντί της, απαιτεί σεξ ή σεξουαλικές πράξεις επιμένοντας ξανά και ξανά και ξανά… Μέχρι την επίθεση. Και μέχρι τον εκβιασμό για καταστροφή καριέρας και δυσφήμηση έτσι και δεν υποκύψει στις ανώμαλες απαιτήσεις του.

Αργότερα, ένας μαινόμενος Weinstein —σύμφωνα με μαρτυρίες— κατέφευγε σε απειλές όταν έβλεπε ότι κάθε νέα υπόθεση σεξουαλικής επίθεσης ή βιασμού απειλούσε να βγει στη δημοσιότητα. Ξεσπούσε σε δικηγόρους και δημοσιογράφους σφίγγοντας τις γροθιές του, βρίζοντας, εκσφενδονίζοντας αντικείμενα.

Ίσως πιο συνταρακτικό από τις καθαυτές πράξεις είναι πως αυτή η συμπεριφορά θεωρούνταν η νόρμα από όλους τους συνεργάτες του. Ένας άντρας «δικαιούται» να είναι οξύθυμος όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν όπως τα θέλει. Οι υπόλοιποι —ειδικά οι γυναίκες— νυχοπατούν γύρω του, κάνοντας ό,τι χρειάζεται για να κατευνάσουν την οργή του και για να ικανοποιήσουν ό,τι τον εξαγριώνει.

Η οργή του άντρα σπάνια είναι στιγμιαία και αυθόρμητη. Πηγάζει από έναν δικαιωματισμό ένθετο στην κοινωνικοποίηση του αγοριού: Θα γίνει δική σου. Κάνει τη δύσκολη; Κάνει νάζια; Λέει ότι δεν θέλει; ΤΑ ΘΕΛΕΙ! Τα πρότυπα ανατροφής ποικίλλουν από τις οιδιπόδειες σχέσεις στοργής με τη μητέρα και τα Άντρα μου εσύ!, Μην αφήσεις καμία να σε τυλίξει!, στο βίαιο πρότυπο πατέρα: υποβιβασμός της μητέρας και γενικότερα των γυναικών στον καθημερινό λόγο, λεκτική/σωματική βία προς τις γυναίκες της οικογένειας, επισκέψεις «μύησης» σε οίκους ανοχής, χρηματισμός συνοδών ώστε ο γιος «να γίνει άντρας». Ακολουθούν οι συναναστροφές με μισογύνηδες φίλους/συμμαθητές και οι παροτρύνσεις να εξοικειωθεί το αγόρι με την πορνογραφία: ακόμα ένα ίδιον «αρρενωπότητας’»: αν δεν δεις τη γυναίκα ως αντικείμενο, ως μεμονωμένα μέρη σώματος για τη δική σου ηδονή και ευχαρίστηση, πώς θα της επιβληθείς;

Και κάτι βιωματικό. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό στην ετεροφυλόφιλη σεξουαλική δραστηριότητά μου γιατί έχω έρθει αντιμέτωπη μόνο με λεκτική και ψυχολογική έκφραση της οργής αντρών. Όσες φορές συνέβη αυτό, ένα κομμάτι του μυαλού μου προετοιμαζόταν για την ενδεχόμενη σωματική έκρηξη, καταστρώνοντας στρατηγικές σύμφωνα με το ένστικτο fight, flight or freeze. Δυστυχώς και αποδεδειγμένα, οι συνάψεις του εγκεφάλου μου επιμένουν διαχρονικά στο freeze και στο fight. Κατά τη διάρκεια των επεισοδίων περίμενα την κλιμάκωση και κατέστρωνα λαβές άμυνας και αντεπίθεσης, μετρούσα τις σωματικές δυνάμεις και αδυναμίες του άντρα και υπολόγιζα τα δικά μου τρωτά σε περίπτωση χειροδικίας.

Υπερβολή; Τα περιστατικά γυναικοκτονιών μόνο του τελευταίου έτους με επιβεβαιώνουν.

Το «δεν είναι έτσι όλοι οι άντρες» κάθε άλλο παρά καθησυχάζει τις γυναίκες, εκτός αν από εδώ και στο εξής ο κάθε άντρας κυκλοφορεί με καρτελάκι στο πουκάμισο: «Δεν είμαι χειριστικός», «Είμαι κακοποιητής», «Είμαι λογικός και ήρεμος», «Δέρνω αλλά όχι πολύ», «Αν χαλάσει η φάση μπορεί να σε σκοτώσω». Δυστυχώς κάθε γυναίκα που σχετίζεται αισθηματικά με άντρες είναι εν δυνάμει θύμα ενός Φραντζή, ενός Σκιαδόπουλου, ενός Μουρατίδη, ενός Αναγνωστόπουλου· του γυναικοκτόνου της εβδομάδας...

Πώς θα αναστρέψουμε τις παρωχημένες ανισότητες των φύλων όταν αιώνες μισογύνικης ρητορικής από φάρους του παγκόσμιου πολιτιστικού πελάγους —όπως ο Rouseau, ο Freud, ο Nietzsche— θέλουν τη γυναίκα παράγωγο και εξαρτώμενο μέλος του άντρα, το πλευρό του Αδάμ; Μια αξιόπιστα «αγνή» φιγούρα στο παρασκήνιο να κατευνάζει την οργή και τη σεξουαλική αναστάτωση του άντρα με πραότητα και σεμνότητα;… Πώς θα αποκολλήσουμε τη γυναικεία σεξουαλικότητα από την πρόκληση ιδωμένη υπό το αντρικό βλέμμα, από τη συμπεριφορά την καταδικασμένη να τιμωρηθεί όταν προκαλέσει την οργή του άντρα;

Η Ιστορία προειδοποιεί. Ο λόγος που έδρασαν ανενόχλητοι γυναικοκτόνοι όπως ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης και ο Αντεροβγάλτης του Γιορκσάιρ είναι γιατί στις έρευνες υπερτονίστηκε εσφαλμένα η σεξουαλικότητα των θυμάτων, αποπροσανατολίζοντας την Αστυνομία. Όπως εξηγεί η ιστορικός Hallie Rubenhold στο αποκαλυπτικό βιβλίο της The Five, τα θύματα του Τζακ απείχαν από το προφίλ της πόρνης που εκμεταλλεύτηκε ο κίτρινος Τύπος της εποχής και παρέλαβε ο αστικός θρύλος ώς τις μέρες μας. Επρόκειτο για γυναίκες σε άτυχες στιγμές της ζωής τους, χρεοκοπημένες, εθισμένες στο αλκοόλ εξαιτίας κακουχιών, αναγκασμένες σε πλανόδιες δουλειές για ένα πενιχρό εισόδημα. Βρέθηκαν στον δρόμο του δολοφόνου μόνες, χωρίς «αντρική προστασία», ευάλωτες στην οργή του. Το ίδιο συνέβη και στην υπόθεση του Αντεροβγάλτη του Γιορκσάιρ. Η σύλληψη καθυστέρησε γιατί οι άντρες αστυνομικοί που ανέλαβαν την υπόθεση θεώρησαν τα θύματα ήταν ιερόδουλες με δράση σε τοπικά μπαρ. Δεν ήταν. Οι γυναίκες που έχασαν τη ζωή τους στα χέρια του αδίστακτου Peter Sutcliffe «προκαλούσαν» τη σεξουαλική δυσφορία του γιατί έβγαιναν ασυνόδευτες τα βράδια, φλέρταραν, είχαν σεξουαλική ζωή εκτός γάμου, με γνωριμίες της μίας βραδιάς. Ακόμα μια συνθήκη ικανή να προκαλέσει την οργή του άντρα.

Η γυναικοκτονία δεν αποτελεί κάποια νέα μόδα, ορολογία των Gen Z-ers ώστε να προβοκάρουν τους μεγαλύτερους, τους Boomers. Στοιχειοθετείται από τότε που κάποιος επέβαλε τη γυναίκα ως «αδύναμο φύλο», ικανό μόνο για αναπαραγωγή και διατήρηση μιας καθαρής και ζεστής εστίας όσο ο άντρας-κυνηγός διαφεντεύει πεδιάδες και όρη σε αναζήτηση τροφής, και ενός εαυτού αντάξιου της σωματικής υπερίσχυσης. Σε μια συμπτωματική βιολογική ιδιότητα (ναι, υπάρχουν γυναίκες με μεγαλύτερη και πιο δυνατή σωματική διάπλαση από άντρες, ναι, υπάρχουν άντρες ανίκανοι να εξασκήσουν δύναμη σε οτιδήποτε μεγαλύτερο από έντομο), επιβάλλεται ανεξήγητα σθεναρή κοινωνική σημασία, με συνεπακόλουθες νομοθετικές απόρροιες. Γιατί; Ορίζοντας θεσμικά τις γυναίκες ως αδύναμες, είναι πολύ εύκολο να τις παραμερίσουμε και να τις απομονώσουμε από τις άλλες γυναίκες, το μέτωπο στήριξης και ενδυνάμωσης απέναντι στην οργή του άντρα.

Μετρήστε την οργή των, «Ναι, αλλά μπορεί να τον προκάλεσε» και των «Δεν είναι γυναικοκτονία», όχι με αριθμούς σχολίων στα social media αλλά σε μονάδες μέτρησης ανασφάλειας, μιας υποθετικής θεωρίας συνωμοσίας κατά του αντρικού φύλου — και τότε θα ξεδιπλωθεί μπροστά σας ο χάρτης της οργής του άντρα.

[ Πηγή εικόνας ]