Τα γερμανικά που δεν ήταν γερμανικά

D
Ελένη Θωμίδου

Τα γερμανικά που δεν ήταν γερμανικά

Πολλοί θα έχετε επισκεφτεί τη Βιέννη, την πρωτεύουσα της Αυστρίας, πολύ πιθανόν κάπου γύρω από την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων. Αυτά που είδατε και ζήσατε, όμως, δεν είναι η Βιέννη. Ή μάλλον δεν είναι μόνο αυτά.

Το 2007 έκλεισα το πρώτο εισιτήριο χωρίς επιστροφή και μετακόμισα εδώ από τη Θεσσαλονίκη. Η απόφαση πάρθηκε κυρίως για προσωπικούς λόγους, αλλά και για επαγγελματικούς. Τον πρώτο ενθουσιασμό ακολούθησαν κύματα ψύχους — και μία εξαιρετικά στενή γνωριμία με την πραγματική έννοια του χειμώνα: το κρύο.

Οι πρώτες εμπειρίες καθημερινότητας εναλλάσσονταν με επισκέψεις στην όπερα (στην αρχή νόμιζα ότι είναι μόνο μία), σε θέατρα και συναυλίες, σε διάσημα και άσημα καφέ, σε μουσεία, αλλά και σε εμπορικά κέντρα, έως ορίου υπερκόπωσης. Μεγάλο το πολιτισμικό σοκ, παρόλο που είχα πάει στην πόλη αρκετές φορές πριν αποφασίσω να μετακομίσω εκεί.

Κάπου μεταξύ γραφείου, εργοταξίου, προσωπικής ζωής και ενός μεταπτυχιακού, ξεκίνησε και η πάλη με τη γλώσσα. Η επίσημη γλώσσα στην Αυστρία είναι… ναι, φυσικά — είναι τα γερμανικά. Θεωρητικά, ήξερα γερμανικά, αλλά πολύ γρήγορα κατάλαβα ότι αυτά που ήξερα θα τα ξεχνούσα. Και γρήγορα. Όπως η αγγλική διαφοροποιείται μεταξύ Αγγλίας, ΗΠΑ, Αυστραλίας κλπ., έτσι διαφοροποιείται και η γερμανική — απλώς πολύ-πολύ χειρότερα. Κάθε πόλη, χωριό, λόγγος και ραχούλα έχει τη δική του διάλεκτο. Με την πάροδο των χρόνων, και μπλέκοντας με τις κατάλληλες παρέες, είμαι κοντά στην τελική πίστα της βιεννέζικης διαλέκτου, καταλαβαίνοντας και κάμποσες άλλες. Νομίζω ότι το παιχνίδι με τις αυστριακές διαλέκτους τερματίζει στην πίστα τουVorarlberg, κάπου στα σύνορα με την Ελβετία και το Λιχτενστάιν, όπου οι κάτοικοι μπορούν να συνεννοηθούν μόνο μεταξύ τους, αν και όχι πολύ εύκολα.

Από το 2010, και συγκεκριμένα κατά το διάστημα μετά το διάγγελμα στο Καστελόριζο, συνειδητοποίησα ότι δεν υπήρχε επιστροφή για μένα. Σαφώς και δεν έφτασα σε αυτό το συμπέρασμα μόνο λόγω των οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα. Όχι: ήταν απλώς η αφορμή για να καταλάβω πόση απόσταση είχα ήδη πάρει από την ελληνική πραγματικότητα. Ταυτόχρονα, ξεκίνησε ένας αγώνας ενημέρωσης και πολλών, πάρα πολλών ωρών διαβάσματος πέρα από το πανεπιστήμιό μου (μνημόνια, νομοσχέδια, εκθέσεις του ΔΝΤ…), με αποτέλεσμα να έρθω σε επαφή με εντελώς άγνωστα σε μένα πεδία (οικονομικά, νομικά, διεθνής πολιτική, διπλωματία). Ακόμα παλεύω να καταλάβω. Και δεν είμαι και πολύ σίγουρη ότι θα τα καταφέρω.

Μέσα στον χαμό της ελληνικής κρίσης, παρακολουθώ —προφανώς— και τις πολιτικές εξελίξεις στην Αυστρία. Μου πήρε λίγο καιρό να γνωριστώ με το πολιτικό κατεστημένο, και δεν σας κρύβω ότι ακόμα ανακαλύπτω μεγάλες διαφορές με την Ελλάδα — αλλά και (ανησυχητικές) ομοιότητες. Ελπίζω πως θα έχω την ευκαιρία να σας μεταφέρω κάποια από τα χιτ της εποχής.

Μετά από όλα αυτά τα χρόνια εδώ στη Βιέννη, μπορώ να πω πως έζησα, έμαθα και αποκόμισα τόσα ώστε να αισθάνομαι σαν στο σπίτι μου. Τα σημαντικότερα, τουλάχιστον μέχρι τώρα, είναι η ανεκτικότητα που χαρακτηρίζει σε γενικές γραμμές την αυστριακή κοινωνία και η δύναμη της αλληλεγγύης, κυρίως με αφορμή το προσφυγικό ζήτημα.

Μέσα από τον Αmagi, θα έχω την τύχη να μοιραστώ εμπειρίες, σκέψεις και εικόνες με σημείο αναφοράς τη Βιέννη. Θα τα λέμε από εδώ, λοιπόν. Auf Wiedersehen!