Κάτι αδυσώπητο τους τραβούσε μπροστά

Η «Έξοδος» του Άρη Σφακιανάκη είναι εντυπωσιακή: περίτεχνα υβριδικό είδος, ιστορικό μυθιστόρημα, επιστημονική φαντασία, στρατιωτικά απομνημονεύματα, ημερολόγιο, μία μεγάλη ερωτική επιστολή, σύγχρονη πεζογραφία, όλα αυτά μαζί, και ταυτόχρονα ένα δραματικό-χιουμοριστικό-σατιρικό-συγκινητικό κείμενο έξοχα γραμμένο, που ανεβοκατεβαίνει διαρκώς μία σκάλα έντονων συναισθημάτων και που διαβάζεται με προσήλωση, μονορούφι και αφήνοντάς σε στο τέλος του γεμάτο χαρά, ανάταση, έξαρση, αλλά βέβαια και θλίψη.

Ο ήρωάς του, πεπειραμένος συγγραφέας που επισκέπτεται ―παρά κάποιες μυστηριώδεις προτροπές να το αποφύγει πάση θυσία― το Μεσολόγγι για να αφουγκραστεί τον τόπο, να τον μελετήσει, ώστε να γράψει στη συνέχεια ένα τυπικό ιστορικό μυθιστόρημα για την Έξοδο, θα πέσει σε μία «χωροχρονική δίνη» και θα βρεθεί μέσα στην πολιορκημένη από τον Ιμπραήμ και τον Κιουταχή Ιερή Πόλη, για να γίνει, εκών-άκων, και ο ίδιος ένας από τους υπερασπιστές της ― και εντέλει ένας από τους ελεύθερους πολιορκημένους της, και ένας από τους δέκα χιλιάδες πεινασμένους και λησμονημένους που αποτόλμησαν την απονενοημένη και παράτολμη θυσία της Εξόδου.

Χωρίς να αποκαλύψει την πραγματική του ταυτότητα, αλλά και χωρίς να απεκδυθεί τη φύση του (εν μέσω πολέμου και πολιορκίας, θα ερωτευτεί τη γυναίκα του Κίτσου Τζαβέλα!), θα ιστορήσει τις τελευταίες ημέρες της πόλης, θα πολεμήσει, θα σκοτώσει, θα πεινάσει και θα γνωριστεί με όλους τους πραγματικούς ήρωες ―και αντιήρωες― του Μεσολογγίου, προσφέροντάς μας τα πορτρέτα όλων τους, χωρίς ποτέ να πέφτει στην παγίδα της καρικατούρας και χωρίς ούτε μια στιγμή να υπερβάλλει από «εθνική υπερηφάνεια».

Ο Σφακιανάκης έχει μελετήσει καλά όλες τις ιστορικές πηγές, και ο αναγνώστης θα μάθει πολλά για το τρομερό γεγονός και για τους πρωταγωνιστές του, χωρίς ίχνος κολακείας για εκείνους τους άντρες και εκείνες τις γυναίκες που έγραψαν ιστορία, συχνά χωρίς να το νιώθουν, απισχνασμένοι, βρόμικοι, άρρωστοι και απελπισμένοι. Οι δε περιγραφές του τρόμου, της ανέχειας, της πείνας και των μαχών είναι εξαιρετικές, σχεδόν επικές μέσα στην ταπεινότητά τους.

Η «Έξοδος» είναι ένα γνήσιο ελληνικό fantasy, και ας του λείπει το μυθικό στοιχείο. Μας άρεσε πολύ.