Έτερος Εγώ - Χαμένες Ψυχές

Έλενα Χουσνή: Με το «Έτερος Εγώ - Χαμένες Ψυχές» δίνετε ένα πολλαπλό στοίχημα με τον εαυτό σας. Σκηνοθετικά, σεναριογραφικά αλλά και σε επίπεδο παραγωγής. Επίσης, δημιουργείτε μια σειρά υψηλών προδιαγραφών. Αυτό προοιωνίζει και την έξοδό της από τη χώρα;

Σωτήρης Τσαφούλιας: Έγραψα ένα σενάριο με βάση την ιστορία που ήθελα να αφηγηθώ. Δεν βάζω στοιχήματα με τον εαυτό μου, απλά θέτω στόχους. Το κάθε έργο είναι ξεχωριστό ταξίδι και δεν το συγκρίνω με προηγούμενα μου έργα ή με έργα άλλων δημιουργών. Εγώ το μόνο που ρωτάω τον εαυτό μου όταν μου έρθει η ιδέα ενός σεναρίου είναι… «γιατί;» Γιατί θέλω να μοιραστώ την ιστορία αυτή με τον κόσμο. Από τη στιγμή που θα απαντήσω σε αυτό, κοιτάω αν το κείμενο όπως αναπτύσσεται με πάει παρακάτω, πρώτα σαν άνθρωπο και μετά σαν δημιουργό. Τη σκηνοθεσία σ’ την υπαγορεύει το ίδιο το κείμενο. Σε ό,τι αφορά την έξοδο από τη χώρα, θα τη σκεφτόμουν εάν αφορούσε ένα σενάριο που προάγει την ελληνική ιδέα σε σχέση με τις αξίες της ανθρωπότητας, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι κάτι στο οποίο στοχεύω. Μου αρέσει να φτιάχνω παραμύθια στη γλώσσα μου.

Είναι η πρώτη ελληνική σειρά μυθοπλασίας σε παραγωγή Cosmote TV. Αστυνομικής μυθοπλασίας στην οποία επιμένετε, μετά και την ταινία «Έτερος Εγώ». Πιστεύετε ότι ο αστυνομικός μύθος βοηθά το σενάριο, ίσως τη σκηνοθεσία αλλά και το ενδιαφέρον των θεατών;

Ναι, είναι η πρώτη σειρά μυθοπλασίας σε παραγωγή Cosmote TV και θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς την Cosmote TV και ειδικά τον Δημήτρη Μιχαλάκη που δημιούργησε τις προϋποθέσεις σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς να κάνουμε μια σειρά κινηματογραφικής αισθητικής για την τηλεόραση. Ο Δημήτρης Μιχαλάκης είναι ένας ακέραιος άνθρωπος και οραματιστής και ταιριάξαμε σχεδόν αμέσως, μια και περάσαμε γρήγορα από το κομμάτι της επικοινωνίας στο κομμάτι της συνεννόησης. Πιστεύω ότι κάθε ιστορία επιλέγει το είδος από το οποίο θα εκφραστεί. Δεν νομίζω ότι υπάρχει είδος που υπερτερεί ως προς την έκφραση του κειμένου ή της σκηνοθεσίας του σε σχέση με άλλα.

Στα θέματα που επιλέγετε, πέρα από τον ίδιο τον αστυνομικό μύθο, την ιστορία, υπάρχουν αναφορές σε φιλοσοφία, πολιτική, επιστήμες. Βλέπουμε αναφορές στον Πλάτωνα, τον Επίκουρο, τον Πυθαγόρα αλλά και τον Λιαντίνη. Προσπαθείτε έτσι να φυτέψετε έναν σπόρο αναζήτησης στους θεατές ή πρόκειται για μια προσωπική σας ανάγκη;

Πιστεύω πως οι άνθρωποι αυτοί μας έχουν δώσει σοφία, εμπειρία και γνώση δεκαετιών συμπυκνωμένες μέσα στα έργα τους. Θεωρώ πως οι λύσεις σε όσα βασανίζουν τον άνθρωπο είναι εκεί. Όταν εντοπίζω κάτι που θεωρώ σημαντικό ή που αισθάνομαι πως μπορεί να βοηθήσει και άλλες ψυχές, το μοιράζομαι. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η διαίρεση οδηγεί στον πολλαπλασιασμό.

Στις «Χαμένες Ψυχές» επιχειρείτε και τα καταφέρνετε απόλυτα να ερμηνεύσετε με έναν πρωτότυπο τρόπο γνωστές ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας. Ακτινοσκοπείτε τους μύθους του Θησέα με μια φρέσκια ματιά. Είναι στα διαβάσματά σας η μυθολογία;

Ναι, είναι, και λυπάμαι που η ελληνική μυθολογία όχι μόνο δεν διδάσκεται επαρκώς, αλλά δεν αποσυμβολίζεται και σωστά στα σχολεία. Η ελληνική μυθολογία είναι κατά τη γνώμη μου το σημαντικότερο αλληγορικό έργο της ανθρωπότητας για τη γέννησή της και τους προβληματισμούς των ανθρώπων διαχρονικά σε ό,τι αφορά το αιώνιο δίλημμα μεταξύ Αξίας και Αρχής.

Ο δολοφόνος στη σειρά χρησιμοποιεί μια σειρά από σύμβολα. Πόσο σημαντική είναι για σας η χρήση των συμβόλων στην τέχνη και τη ζωή;

Δεν είναι τίποτα σημαντικό μέχρι εμείς, οι άνθρωποι, να του δώσουμε την αξία που πρέπει. Δεν υπάρχουν σημαντικές στιγμές στις ζωές των ανθρώπων. Οι άνθρωποι είναι σημαντικοί και κάνουν και τις στιγμές σημαντικές ή τα σύμβολα σημαντικά. Από εκεί και πέρα για να μη σας δώσω ένα πολύ θεωρητικό ύφος στην απάντησή μου, στην αστυνομική μυθοπλασία είναι σημαντικά γιατί δίνουν χώρο στη φαντασία δημιουργώντας ατμόσφαιρες και σκέψεις και οδηγούν στην αναζήτηση.

Έχοντας την άπλα του χρόνου που δίνει μία σειρά, εμβαθύνατε στους χαρακτήρες, κυρίως αυτούς που είχαμε δει στην ταινία αλλά και στους καινούργιους. Έχοντας το μέτρο σύγκρισης μεταξύ ταινίας και σειράς, ποια είναι τα στοιχεία που διαφοροποιούνται για σας ως δημιουργού της σειράς;

Επειδή οι συνθήκες γυρισμάτων ήταν κινηματογραφικές, δεν ένιωσα καμία διαφορά στα γυρίσματα μεταξύ ταινίας και σειράς. Επομένως, αν πρέπει να εντοπίσω μια διαφορά, είναι αυτή ακριβώς αναφέρατε. Η δυνατότητα να έχεις περισσότερο χρόνο στη διάθεση σου για να εμβαθύνεις ή να επεκταθείς περισσότερο σε θέματα χαρακτήρων.

Στις δουλειές σας μοιάζει να είναι πολύ ισχυρό το στοιχείο της κάθαρσης, της απονομής δικαιοσύνης. Από την άλλη, αναδεικνύετε τα τρωτά του συστήματος, τα κενά, ενδεχομένως και τις αδικίες. Μπορούν αυτά τα τρωτά να δικαιολογήσουν, έστω και σε ακραίες συνθήκες, την αυτοδικία;

Αυτή είναι μια συζήτηση που χρειάζεται πολύ χρόνο για να γίνει. Κατά τη γνώμη μου, τίποτα δεν μπορεί να δικαιολογήσει την αφαίρεση μιας ανθρώπινης ζωής. Αλλά επειδή όλο και κάποιος θα πεταχτεί σε αυτή μου τη φράση να πει, κάτσε να κάνουν εκείνο ή το άλλο στο παιδί σου και τα λέμε, θα πω απλά ότι με το ανθρώπινο είδος να εξελίσσεται διαρκώς και τα πάντα γύρω μας να αλλάζουν, διατηρώντας νόμους περασμένων δεκαετιών, καταδικάζεις πολλούς ανθρώπους να γίνουν παράνομοι. Η αυτοδικία, ξέρετε, νομικά δεν αφορά το έγκλημα. Καλύπτει ένα ευρύ φάσμα πράξεων. Αυτοδικία είναι και όταν σε ενοχλεί το δέντρο στη μάντρα του γείτονα σου και κόβεις τα κλαδιά που εξέχουν με το έτσι θέλω. Ή όταν βρίσκεσαι σε διένεξη με κάποιον για ένα οικόπεδο και πας και βάζεις συρματοπλέγματα από μόνος σου. Για να το κλείσουμε όμως εδώ, η αυτοδικία υπάρχει κακώς για δυο βασικούς λόγους. Ο νομοθέτης δεν αφουγκράζεται τις αλλαγές στις κοινωνίες των ανθρώπων. Αυτός είναι ο ένας. Και ο δεύτερος, και βασικότερος, είναι η έλλειψη παιδείας.

Μετά από αυτή τη σειρά, έχετε βάλει τον πήχη πολύ υψηλά. Υπάρχουν σκέψεις για το επόμενο βήμα;

Την ίδια ακριβώς ερώτηση μου είχαν κάνει μετά το «Έτερος Εγώ». Και επειδή πήγε γούρι η απάντηση που έδωσα τότε, θα δώσω και πάλι την ίδια: όλο και κάτι υπάρχει, αλλά είναι νωρίς ακόμα…