Οι πρώτες εκατό… ώρες

Το πιθάρι αποσφραγίστηκε και πάλι, αλλά αυτή τη φορά δεν είχε μείνει άλλο δεινό να ελευθερωθεί, παρά μόνο η ελπίδα, όπως ο Ησίοδος είχε γράψει στο Ἔργα καὶ Ἡμέραι. Χάρις σε αυτήν την εναπομείνασα προσδοκία για καλύτερες μέρες συνετελέσθη η αναπόδραστη συντριβή του ψεύδους· επήλθε η συντριπτική κατίσχυση της αλήθειας. Ο ενωτικός λόγος, η εγγυημένη ομαλότητα και η αναπτυξιακή προοπτική ικανοποίησαν το συλλογικό αίτημα για άμεση και ταχεία αναζωογόνηση των απονεκρωμένων θεσμών. Σαρωτική στην έκφρασή της, η λαϊκή επιδοκιμασία δεν αρκέστηκε στην ανάδειξη της Νέας Δημοκρατίας σε πρώτο κόμμα, αλλά εναπόθεσε και πλήρη πίστη στον Κυριάκο Μητσοτάκη να αποκαταστήσει τα κακώς κείμενα, προσφέροντάς του μια ισχυρή αυτοδυναμία περασμένων πολιτικών καιρών.

Ώρα για έναν ακόμη μετεκλογικό γύρο από έξαλλους πανηγυρισμούς, επιδεικτικές μεγαλοστομίες και διαιρετικές εντάσεις, λοιπόν;

Απερίφραστα όχι, γιατί οι φαιδρότητες αυτές οφείλουν να εκλείψουν –χωρίς να λησμονηθούν– μαζί με τον διχασμό του 2015· γιατί οι θεσμικές πληγές είναι χαίνουσες και τα οικονομικά τραύματα στέκουν διαμπερή· γιατί η περίοδος χάριτος έχει ήδη λήξει πριν καν να αρχίσει.

Η νέα κυβέρνηση, με χέρια λυμένα και ορίζοντα διακυβέρνησης καθαρό, έχει την υποχρέωση να ξεκινήσει χωρίς καμία καθυστέρηση την υλοποίηση της «Συμφωνίας Αλήθειας», και πρωτίστως να προχωρήσει στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που είχε προεκλογικά εξαγγείλει. Μπορεί οι αγορές να εισήλθαν σε έναν ενάρετο κύκλο προτού καν εφαρμοσθεί η νέα κυβερνητική πολιτική, αλλά, όπως έχει ήδη ειπωθεί, στην παραμικρή παρέκκλιση από τη μεταρρυθμιστική πορεία που έχει προδιαγραφεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών θα αποσυρθεί εν ριπή οφθαλμού. Εν τοιαύτη περιπτώσει, με την αξιοπιστία της χώρας κλονισμένη, η πρόσβαση στις αγορές θα καταστεί απαγορευτική και πάλι, αφού τα επιτόκια δανεισμού θα έχουν πάρει ξανά την ανιούσα. Η δυσμένεια στις αγορές ομολόγων θα μεταδοθεί αστραπιαία και στην εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά, περιορίζοντας έτι περαιτέρω τα χρηματοδοτικά μέσα για εισηγμένες και προς εισαγωγή εταιρίες. Το μέτωπο των αγορών δεν θα είναι το μοναδικό που θα ανοίξει, αφού ενδεχόμενες κωλυσιεργίες και παλινωδίες στην τήρηση των συμπεφωνημένων θα προκαλέσουν εκ νέου στάση δυσπιστίας από τους θεσμικούς εταίρους, υπονομεύοντας τη διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας. Η αφερεγγυότητα στις υποσχέσεις για δομικές αλλαγές έναντι των πιστωτών θα μεταφραστεί σχεδόν αυτομάτως στην επιβολή πρόσθετων μέτρων που θα αφορούν την επίτευξη ακόμη υψηλότερων δημοσιονομικών στόχων, προκειμένου να αποφευχθεί κάθε πιθανή απόκλιση από το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής.

Αντιθέτως, μια αποφασιστική εκτέλεση του οικονομικού προγράμματος της ΝΔ σύντομα θα αποφέρει ευεργετικά αποτελέσματα τόσο στα δημόσια οικονομικά όσο και στις ιδιωτικές επενδύσεις. Από την αρχή της προεκλογικής κούρσας κιόλας, κορυφαία προτεραιότητα στο νομοθετικό πρόγραμμα της νεοεκλεγείσας κυβέρνησης είχε δοθεί στην ψήφιση φορολογικού νομοσχεδίου που θα περιλαμβάνει σειρά εκπτώσεων, διευκολύνσεων και ρυθμίσεων. Πιο συγκεκριμένα, σχετικά με τον εταιρικό κόσμο προωθείται η μείωση του φορολογικού συντελεστή στα επιχειρηματικά κέρδη από το 29% στο 20% εντός διετίας, η ελάττωση του φόρου στα μερίσματα από το 10% στο 5% και η μεταφορά φορολογικών ζημιών για περίοδο έως και δέκα χρόνια. Με αυτή τη δέσμη μέτρων, καθιερώνονται κίνητρα για τις επιχειρήσεις όχι μόνο να φέρουν εις πέρας επενδυτικά πλάνα, αλλά και να προχωρήσουν στη δημιουργία νέων καλοπληρωμένων θέσεων εργασίας. Επίσης, σε αυτή τη φορολογική πρωτοβουλία αναμένεται η μείωση του εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή στα φυσικά πρόσωπα από 22% στο 9% για εισοδήματα έως και €10.000 και η θέσπιση μειωμένου ΦΠΑ στο χώρο της εστίασης, από το 24% που βρίσκεται σήμερα στο 13%. Έτσι επιτυγχάνεται η φορολογική ελάφρυνση των κατώτερων οικονομικά στρωμάτων και συγχρόνως εξασφαλίζεται περισσότερο διαθέσιμο εισόδημα για αποταμίευση και κατανάλωση. Μία άλλη μέριμνα του φορολογικού νόμου σχετίζεται με την ακίνητη περιουσία, και προβλέπει οριζόντια μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% μέσα στα επόμενα δύο χρόνια και την τριετή αναστολή του φόρου υπεραξίας στις αγοροπωλησίες ακινήτων και του ΦΠΑ στην οικοδομική δραστηριότητα. Ευθεία συνέπεια της πολιτικής για τα ακίνητα θα είναι η αναβάθμιση των περιουσιακών στοιχείων των ιδιοκτητών, με παράπλευρο απότοκο τη μη υποχώρηση της αξίας των σχετικών ενσώματων εξασφαλίσεων που διακρατούν στα χαρτοφυλάκιά τους οι τράπεζες. Το κόστος των φοροελαφρύνσεων εκτιμάται στα €6 δις και προσδοκάται ότι θα συγχρηματοδοτηθεί από την περιστολή κρατικών δαπανών –εξοικονόμηση €2 δις σε βάθος τετραετίας– και την αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης του ΑΕΠ.

Η βούληση του νέου πρωθυπουργού να αναμορφώσει το φορολογικό σύστημα εξορθολογίζοντας τη δομή του, επανακαθορίζοντας τις στοχεύσεις του και εντέλει παγιώνοντάς το, συνιστά το πρώτο –και κρισιμότερο– βήμα στην πορεία προς την υιοθέτηση ενός φιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου, όπου ο πολίτης θα πάψει να ασφυκτιά υπό το βάρος της υπερφορολόγησης, ο επιχειρηματίας θα σταματήσει να αφαιμάσσεται από ένα «κράτος-συνέταιρο», ο ξένος επενδυτής θα αποκτήσει ένα ακόμη κίνητρο να φέρει τα κεφάλαιά του στην Ελλάδα και ο ιδιοκτήτης δεν θα τιμωρείται μόνο και μόνο επειδή κατέχει περιουσία. Η απευθείας αναπροσαρμογή του φορολογικού πλαισίου θα στείλει συνάμα και ένα ξεκάθαρο μήνυμα στο διεθνές θεσμικό και επενδυτικό ακροατήριο πως η αφοσίωση της κυβέρνησης σε ένα μελετημένο και κοστολογημένο οικονομικό σχέδιο είναι και θα παραμείνει ακλόνητη. Έχοντας επιτύχει μια φιλοεπενδυτική στροφή και εξασφαλίσει, έτσι, βαθμούς οικονομικής ελευθερίας, η διοίκηση επιβάλλεται να εκμεταλλευτεί τη νέα δυναμική που θα έχει διαμορφωθεί, για να αντιμετωπίσει τάχιστα ένα σύνολο από κατεπείγοντα ζητήματα, όπως η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων των τραπεζών, τα οικονομικά προβλήματα της ΔΕΗ, η εξάλειψη των εμπλοκών στις ιδιωτικοποιήσεις, και άλλα.

Είθισται, ιδίως στις ΗΠΑ, κριτήριο αποτελεσματικότητας του κατέχοντος την εξουσία να αποτελεί το νομοθετικό έργο που έχει καταφέρει να εκπονήσει κατά τις πρώτες εκατό μέρες από την ανάληψη της διακυβέρνησης. Η συνέχιση αυτής της κυβερνητικής παράδοσης φαντάζει πολυτέλεια απλησίαστη, αφού ο πολιτικός χρόνος για την Ελλάδα είναι τόσο συμπιεσμένος που πλέον δεν μετρά σε μέρες…