Γιατί κινείται πάντα

Πάντα θαύμαζα την ικανότητα που έχουν κάποιες πόλεις να μπορούν και ν’ αλλάζουν — στην πολεοδομία τους, στα κτίριά τους, στη διαμόρφωση του χώρου. Και, όχι, αυτό δεν είναι πάντα τίποτε ψυχρά ντουβάρια που υψώνονται στον ουρανό. Μα, όταν υπάρχει θέληση, είναι άνθρωποι: άνθρωποι που αγαπούν και φτιάχνουν το σπίτι τους, άνθρωποι που ρισκάρουν και θέλουν να κερδίσουν, άνθρωποι που επεμβαίνουν στη φύση κάνοντας την πόλη προσβάσιμη, βιώσιμη, εξασφαλίζοντας ευκαιρίες.

Το Λονδίνο ήταν και είναι οργανικό. Πολλά από τα πιο φημισμένα του κτίρια έχουν φτιαχτεί στη θέση όπου βρίσκονταν άλλα, συχνά μικρότερου ύψους, όπως το νέο, 310 μέτρων φουτουριστικό Shard, που θα συνοδευτεί από βελτιώσεις και ανάπλαση του σιδηροδρομικού σταθμού London Bridge — έτσι, διαρκώς χειρουργείται μια νέα ομορφιά πάνω στον καμβά της πόλης.

Και τι ειρωνεία που μεγάλο μέρος του ιστορικού κέντρου, που θαυμάζουμε σήμερα, χτίστηκε ξανά μετά τη Μεγάλη Φωτιά του 1666: τότε, στη φωτιά που κράτησε τέσσερις μέρες, χάθηκαν 13 χιλιάδες σπίτια, ακόμη και ο καθεδρικός ναός του Αγίου Παύλου, αφήνοντας συνολικά πάνω από 70 χιλιάδες Λονδρέζους της εποχής χωρίς σπίτι. Όμως νέα κτίρια έγιναν, που ακολούθησαν σε μεγάλο βαθμό τη ρυμοτομία της πόλης πριν τη φωτιά, όπως έγινε χαρακτηριστικά στο City του Λονδίνου, το σημείο του που πληγώθηκε περισσότερο από την καταστροφή, για να φτάσουμε σιγά-σιγά στο σήμερα. Πόσο σπάνιο, θα έλεγε κανείς, το κέντρο του σημερινού οικονομικού κόσμου να έχει τις ρίζες του στον κάναβο των μακρινών Ρωμαίων. Μα έτσι είναι το Λονδίνο: χτίζεται, γκρεμίζεται, και χτίζεται ξανά, ίδιο με τα πιο ταξιδιάρικα όνειρα.

Πάντα μου αρέσει να κάνω βόλτες με τα δίπατα κόκκινα λεωφορεία της πόλης. Προσπαθώ να πιάσω την πρώτη θέση μπροστά-μπροστά, στον όροφο του λεωφορείου. Έτσι βλέπεις καλύτερα τον ζωντανό οργανισμό της πόλης. Κτίρια υπό ανακαίνιση απ’ τη μια, κτίρια υπό κατασκευή από την άλλη, άνθρωποι που περπατούν γρήγορα, γελούν, στέκονται στο κινητό τους — και στο βάθος νέοι ουρανοξύστες, που σηματοδοτούν μια ιστορική αλλαγή για τον ορίζοντα της πόλης. Το Λονδίνο αλλάζει για μια ακόμη φορά, με περισσότερα ψηλά κτίρια από ποτέ στην ιστορία του. Κι αυτό γίνεται με διάλογο με την εκάστοτε τοπική κοινότητα, ως αναπόσπαστο κομμάτι της πολεοδομικής άδειας για τέτοιες μεγάλες κατασκευές, ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο οι όποιες αντιδράσεις, να γίνουν τυχόν αναγκαίες αλλαγές στα σχέδια και να εξασφαλιστεί η μέγιστη αποδοχή για το νέο κτίριο.

Είναι ακόμη χαρακτηριστικό το πολεοδομικό πλαίσιο των λεγόμενων strategic views που προστατεύει τη θέα από συγκεκριμένα σημεία της πόλης. Για παράδειγμα, κανένας ουρανοξύστης δεν μπορεί να κρύψει τη θέα του τρούλου τού (ανακατασκευασμένου) καθεδρικού του Αγίου Παύλου από ορισμένα σημεία της πόλης. Έτσι, για παράδειγμα, οι ουρανοξύστες του City σχεδιάζονται ειδικά ώστε να είναι συμβατοί με αυτήν την πολεοδομική νομοθεσία, όπως έγινε πρόσφατα και με το νέο, high-tech, 225 μέτρων Leadenhall Building, ή αλλιώς The Cheese Grater — ένα κτίριο κυριολεκτικά σαν τρίφτης τυριού, ένα μάλλον πετυχημένο παρατσούκλι που του έδωσε το Λονδίνο, όπως αγαπά να δίνει στα νέα ψηλά κτίριά του.

Κι ενώ το νερό εξακολουθεί το σίγουρο ταξίδι του στον Τάμεση, η γη στις όχθες του συνεχίζει να θρέφει το Λονδίνο (που αλλάζει ξανά και ξανά, όπως αλλάζουμε κι εμείς).

Είσαι ωραίο, Λονδίνο — γιατί κινείσαι πάντα.