Οι έβδομες εκλογές

Πώς θα μας φαινόταν, αλήθεια, αν στην Ελλάδα, τέσσερις ημέρες πριν από τις εκλογές, η κυβέρνηση διέτασσε την αστυνομία να κλείσει έναν μεγάλο τηλεοπτικό σταθμό και δύο εθνικής κυκλοφορίας εφημερίδες, φτάνοντας στο σημείο να συλλαμβάνει δημοσιογράφους και δημοσκόπους με τη δικαιολογία ότι παραβιάζουν την εκλογική νομοθεσία, καθώς οι μετρήσεις τους δείχνουν σε κάμψη το κυβερνών κόμμα; Σίγουρα θα προκαλούνταν σάλος, μιας και, για την πολιτική κουλτούρα, αλλά και για το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο στο οποίο βρίσκεται —τουλάχιστον ακόμα— η χώρα, το γεγονός θα θεωρούνταν τουλάχιστον πραξικοπηματικό.

Ωστόσο όλα αυτά συνέβησαν στη γειτονική Τουρκία, όπου σήμερα Κυριακή προσέρχονται, για δεύτερη φορά φέτος, γύρω στα 46 εκατομμύρια πολίτες για να αποφασίσουν πόσο μεγάλη εξουσία θα συνεχίσουν να δίνουν στον σύγχρονο Σουλτάνο τους, τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, διά της εκλογής του αντιπροσώπου του, Αχμέντ Νταβούτογλου. Και αυτό δεν το κάνουν αναίμακτα, ούτε χωρίς την ξεκάθαρη απειλή της βίας και της εκτροπής.

Από τις καλοκαιρινές εκλογές ήταν κάτι παραπάνω από εμφανές πως η ύφεση της οικονομίας και οι πολιτικοί συσχετισμοί ήταν δυσμενείς για το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚP) μετά από δώδεκα χρόνια στην εξουσία: η συσπείρωση των Κεμαλιστών του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP) αλλά και των Εθνικιστών του ΜΗP (των γνωστών «γκρίζων λύκων»), σε συνδυασμό με την πρώτη κάθοδο ως ενιαίου κόμματος του κουρδικού στοιχείου (ΗDP), που είχε καταστήσει βέβαιο πως θα ξεπεράσει το εκλογικό όριο του 10% για είσοδο στην τουρκική εθνοσυνέλευση εκμηδενίζοντας το ενδεχόμενο αυτοδυναμίας του κόμματος του Ερντογάν, όπως και εντέλει συνέβη, έδιναν το ξεκάθαρο στίγμα.

Σε πολιτικό επίπεδο, πέρα από την πλήρη πολιτικοποίηση του προεδρικού θεσμού στην προεκλογική αντιπαράθεση —που ο Ερντογάν το έκανε χωρίς καμία αιδώ, καλύπτοντας πλήρως τον πρωθυπουργικό υποψήφιό του—, διεθνείς οργανισμοί όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης επισήμαναν σωρεία παραβιάσεων των πολιτικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με επιθέσεις παρακρατικών αλλά και αστυνομικών οργάνων σε εκλογικά κέντρα κομμάτων της αντιπολίτευσης, καταγγελίες για νοθεία, μέχρι και νεκρούς την ημέρα των εκλογών στα βάθη της τουρκικής Ανατολίας, όπου πραγματικά επικρατεί ένας άλλος νόμος. Κυριότερο θύμα οι Κούρδοι, που φαίνεται πως έχασαν την αρχική εύνοια του καθεστώτος Ερντογάν, ο οποίος, με εμφανή τα σημάδια του συνδρόμου της ύβρεως, όπως θα τα εντόπιζε ο Ντέιβιντ Όουεν, πλέον αισθάνεται αρκετά ισχυρός για να τα βάλει, πέρα από τους Κεμαλιστές στρατοκράτες, και με τους πρώην συμμάχους του, τους Κούρδους, αλλά και με τους ισλαμιστές του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν. Η δολοφονική βομβιστική επίθεση, με την εκατόμβη νεκρών, κατά τη διάρκεια προεκλογικής πορείας Κούρδων για την ειρήνη ήταν το αποκορύφωμα της κλιμάκωσης, που αποδόθηκε από τις κυβερνητικές πηγές στους τζιχαντιστές του ISIS — χωρίς όμως μεγάλη πειστικότητα. Η προβοκάτσια φαίνεται αρκετά πιθανότερη.

Η γεωπολιτική ωρολογιακή βόμβα που ακούει στο όνομα Τουρκία, με τις έντονες κοινωνικές αντιθέσεις, τους σχεδόν εμπόλεμους Κούρδους και τα τρία εκατομμύρια των Σύρων προσφύγων στα νοτιοανατολικά σύνορά της, σίγουρα δεν αποτελεί σήμερα το ιδανικότερο πεδίο εφαρμογής της δυτικής δημοκρατίας. Άλλωστε, την ημέρα που η κυβέρνηση τα έβαζε με τον μιντιακό όμιλο Kozi-Ipek, η Τουρκία, τιμώντας την επέτειο της επανάστασης του Κεμάλ Ατατούρκ που δημιούργησε τη σύγχρονη δημοκρατία «τουρκικού τύπου», ξαναθύμισε πως ανέκαθεν προσπαθούσε να αποτελεί ένα δυτικού τύπου κοσμικό κράτος επιβεβλημένο όμως άνωθεν: «με το ζόρι». Και αυτές είναι μόλις οι έβδομες πολυκομματικές εκλογές που διεξάγονται στη χώρα, υπό καθεστώς κάποιας ελευθερίας και όχι με την επιτήρηση οποιουδήποτε είδους στρατιωτικού νόμου εκ μέρους των «πασάδων» του κεμαλικού κατεστημένου, που τώρα έχει διαλύσει η υπόθεση Ergenekon.

Αν απαιτείται κάποιου είδους πρόβλεψη, αυτή είναι μάλλον πως το εκλογικό αποτέλεσμα θα είναι παρεμφερές με το προηγούμενο — όπως συνέβη και στην Ελλάδα, άλλωστε, σε εκλογές με τόσο στενή χρονική εγγύτητα. Είναι υπαρκτό επίσης το ενδεχόμενο μετεκλογικής κυβερνητικής συνεργασίας του ΑΚP με τους Εθνικιστές, με ό,τι αυτό θα συνεπάγεται τόσο για την εσωτερική αποσταθεροποίηση της Τουρκίας στο Κουρδικό, όσο και για την ευρύτερη περιοχή, σε αυτή την πολύ ευαίσθητη περίοδο ιδιαίτερα για το μεταναστευτικό και την ειδική σχέση της χώρας με την Ευρώπη.