Τρώγοντας ακόμη περισσότερο κρέας

L
Στέλλα Κρούσκα

Τρώγοντας ακόμη περισσότερο κρέας

Η ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας πως η υπερβολική κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου ήταν κάτι που φοβόμασταν (και αναμέναμε) εδώ και καιρό όσοι παρακολουθούμε τις ιατρικές έρευνες σχετικά με τη διατροφή.

Αμέτρητες συζητήσεις ξεκίνησαν λόγω αυτής της ανακοίνωσης για το θέμα της κρεοφαγίας — και φυσικά οι περισσότερες έληξαν άδοξα. Ο κόσμος έχει μια τεράστια λαχτάρα για το κόκκινο κρέας, και οι αριθμοί το επιβεβαιώνουν. Τα στοιχεία μάς ενημερώνουν πως πριν από 50 χρόνια η παγκόσμια κατανάλωση ήταν 70 εκατομμύρια τόνοι κρέας, ενώ το 2012 σχεδόν τετραπλασιάστηκε, φτάνοντας τους 270 εκατομμύρια τόνους.

Είναι όμως αυτό το βασικότερο θέμα που πρέπει να μας απασχολεί; Αν, για χάρη της κουβέντας, ξεπεράσουμε τη χωρίς όρια εκμετάλλευση και χωρίς συμπόνια διαχείριση των υπόλοιπων ειδών για τις διατροφικές μας «ανάγκες», τότε προκύπτει ένα πρακτικό ερώτημα: μπορεί ο πλανήτης να συνεχίσει να καλύπτει τις νέες παγκόσμιες διατροφικές ανάγκες σε ζωικά προϊόντα;

Σύμφωνα με μια αναφορά του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, η ολοένα αυξανόμενη ζήτηση για κρέας, σε συνάρτηση με την παγκόσμια αύξηση του πληθυσμού, οδηγεί τον ΟΗΕ στο συμπέρασμα πως οδηγούμαστε πλέον σε «μη βιώσιμες» συνθήκες. Είναι χρήσιμο ίσως να γνωρίζουμε πως η βιομηχανική κτηνοτροφία απαιτεί πελώριες εκτάσεις καλλιεργειών — και, για να μιλάμε με αριθμούς, αφορά το 39% της καλλιεργούμενης γης παγκοσμίως, ενώ το φρέσκο νερό που απαιτείται για τις καλλιέργειες αυτές αγγίζει το 70% της παγκόσμιας κατανάλωσης. Στα ποσοστά αυτά, ας προστεθεί και ένα ακόμη: το 19% (δεν είναι τίποτα, αναφέρεται απλώς στην εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου…). Η μεγακτηνοτροφία δεν αφήνει ανεπηρέαστα —προφανώς— ούτε τα δάση, καθώς η ανάγκη για νέα βοσκοτόπια οδηγεί στην αποψίλωσή τους, ενώ τα απόβλητα των μεγάλων κτηνοτροφικών βιομηχανιών καταστρέφουν σε πολλές περιοχές τον υδροφόρο ορίζοντα, καθώς αμμωνία και νιτρικά άλατα εισχωρούν στο έδαφος, μολύνοντας το νερό της επιφάνειας, τα πηγάδια και τα ποτάμια.

Το πρόβλημα με την κατασπατάληση των φυσικών πόρων για την εκτροφή ζώων που προορίζονται για το τραπέζι μας, την ώρα που ο πλανήτης βρίσκεται ούτως ή άλλως σε οριακό σημείο, είναι ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις εάν δεν αυτοπεριοριστούμε σε σχέση με την κατανάλωση ζωικών προϊόντων: αν δεν το κάνουμε, η κτηνοτροφία θα αυξηθεί ακόμη πιο δραματικά — και τα αποτελέσματα μόνο να τα φανταστούμε μπορούμε.

Η υγεία είναι σπουδαίο αγαθό, μα και πάλι: όσοι επέλεξαν τη χορτοφαγική ή την αυστηρά χορτοφαγική δίαιτα δεν το έκαναν για την υγεία τους. Για τους περισσότερους, η αποχή από την κατανάλωση κρέατος είναι ένα αστείο: το ανέκδοτο των ημέρας. Για άλλους όμως είναι το απόλυτο διακύβευμα: το σπίτι μας, ο πλανήτης μας, η Γη.