«Αναπαύσου, θυγατέρα της Ιερουσαλήμ!»

C
Κυριάκος Αθανασιάδης

«Αναπαύσου, θυγατέρα της Ιερουσαλήμ!»

Οι «Εξομολογήσεις ενός Άγγλου οπιοφάγου» (1822) και η συνέχειά τους, το «Suspiria de profundis» (1845), μας είναι καλά γνωστές, όσο τουλάχιστον και η «Δολοφονία ως μια εκ των καλών τεχνών» (1827), έργα του Thomas De Quincey (1785-1859) που διαβάζονται και ξαναδιαβάζονται, κυρίως —για λόγους μάλλον προφανείς— από τις πιο φρέσκιες κατηγορίες αναγνωστών, τους νέους που εισέρχονται με σκυφτό κεφάλι και λαμπερά μάτια στην εμπειρία της πυρετώδους ανάγνωσης, συνήθεια που δύσκολα θα εγκαταλείψουν στη ζωή τους.

Ο «Εκδικητής» (1830), που πρωτοεκδόθηκε σε περιοδικό, το περίφημο Blackwοod’s, είναι έργο του ώριμου ντε Κουίνσυ, και συνιστά ένα από τα πρώτα, πλήρη, έργα μυστηρίου και τρόμου της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ένα από τα πρώτα crime, ή και βιβλία με serial killers: έχουμε να κάνουμε με ένα «αστυνομικό» βιβλίο βέβαια, που παρουσιάζει τα γεγονότα όπως έγιναν — εξ ου και η σκληρή, σχεδόν αποτρόπαια περιγραφή τους, που καμιά φορά ξενίζει με την άνεσή της να μας δείχνει το αίμα και τους μακελεμένους νεκρούς. Δεν είναι όμως «μόνο» αυτό (που από μόνο του θα ήταν αρκετό). Ο «Εκδικητής» μιλά με παρρησία και τόλμη για το μεγάλο σαράκι της Ευρώπης, τον αντισημιτισμό, και το κάνει παραστατικά και με πάσα λεπτομέρεια. Και πάλι: δεν μένει εδώ — φτάνει μέχρι την (εξαιρετικά σκληρή, βέβαια) εκδίκηση. Όμως είναι προτιμότερο, φυσικά, να το διαβάσει κανείς χωρίς περισσότερες προειδοποιήσεις.

Η νουβέλα του ντε Κουίνσυ, νούμερο 1 στη σειρά «Μυστήριο» των πολύ νέων εκδόσεων Ποικίλη Στοά του Ξενοφώντα Μπρουνζάκη, γνωστού βιβλιόφιλου ρέκτη, μεταφρασμένη από τον Γιώργο Μπαρουξή, έργο ψυχωφελές παρά τη σκληράδα του, φαίνεται πολύ πιο νέα από όσο είναι (σχεδόν διακόσια χρόνια παλιά: το θρίλερ ως διακριτό λογοτεχνικό είδος έχει πολύ μακρά ιστορία, και πιστό κοινό εδώ και πάνω από δύο αιώνες τώρα) και φυσικά συστήνεται οπωσδήποτε.