Τα συμφραζόμενα

ΚΑΡΤΑ ΕΠΙΒΙΒΑΣΗΣ.—Αποβίβαση στο Μόναχο, τέτοιες μέρες ενός άλλου Δεκεμβρίου. Στον υπαίθριο χώρο μεταξύ αεροδρομίου και μετρό έχετε ήδη βάλει στην τσάντα ένα σακουλάκι καραμελωμένους ξηρούς καρπούς και έχετε μοιραστεί ένα Glühwein. Αργότερα, από το παράθυρο του ξενοδοχείου βλέπετε το παγοδρόμιο, κατάμεστο, ξεκινάτε, από την Karlsplatz ως την Maximilianstrasse δεν μεσολαβεί ούτε βήμα που θα αμφισβητούσε την αίσθηση της γιορτής… Αποβίβαση στις Βρυξέλλες, τέτοιες μέρες ενός άλλου Δεκεμβρίου. Η πρώτη φορά στην Γκραν Πλας. Ο περίτεχνος φωτισμός, η πιο αδιαμφισβήτητη ετήσια ατραξιόν της πόλης σε ακολουθεί ως το δημαρχείο, όπου τρως ψάρι και πίνεις μπίρα σε μια από τις ξύλινες υπαίθριες καντίνες, ούτε βήμα δεν υπονομεύει την αίσθηση της γιορτής… Αποβίβαση στην Αθήνα, τις ημέρες αυτού του Δεκεμβρίου. Στο υπουργείο Εσωτερικών υπουργός (ο ίδιος που μια μέρα νωρίτερα είχε ψηφίσει κατά της άρσης βουλευτικής ασυλίας ενός ναζί — κατά λάθος, από κούραση, είπε) παρουσιάζει σε ειδική εκδήλωση έναν Οδηγό για την εξάλειψη του γλωσσικού σεξισμού στα έγγραφα της δημόσιας διοίκησης. Θα στείλει, λέει, οδηγίες και εγκυκλίους προς όλες τις υπηρεσίες του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα, στις οποίες θα επισημαίνεται ότι τα δημόσια έγγραφα δεν θα πρέπει να αναπαράγουν στερεότυπα που υποβαθμίζουν τη γυναίκα και αναδεικνύουν σε κυρίαρχο ρόλο τον άνδρα. Ανατρέχεις στον Οδηγό, ενότητες γραμμένες με τον τρόπο των εταιρειών συμβούλων, ενότητες γραμμένες με τον τρόπο διατριβής, θεωρία (γνωστή και διαθέσιμη τουλάχιστον από το ’90, γνωστή και διαθέσιμη από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και τα χρήματα που πλήρωσαν το εν λόγω παραδοτέο του χρηματοδοτούμενου έργου) και κάθετοι, πολλές κάθετοι, η ισορροπία των φύλων αποκαθίσταται πρωτίστως με καθέτους και διπλοτυπίες —μαθήτριες/μαθητές, διευθύντριες/διευθυντές­—, ούτε σελίδα δεν αμφισβητεί την αίσθηση της ματαιότητας: ακόμα και αν όποιος γράφει έστω και το ονοματεπώνυμό του σε δημόσιο έγγραφο κοιμάται για χρόνια με τον Οδηγό κάτω από το μαξιλάρι του, για καθεμιά από τις κακοτοπιές που θα αποφύγει (βλ. Παράρτημα κλπ.) θα γεννηθούν άλλες δέκα, διότι οι λέξεις υπακούν ενίοτε σε κανονιστικές ρυθμίσεις, αλλά πρωτίστως υπακούν στη βαρυτική δύναμη των συμφραζομένων τους. Κανένα παραδοτέο δεν μπορεί να ανατρέψει την παράδοση που κραυγάζει η σύνθεση της κυβέρνησης: έξι γυναίκες έναντι σαράντα ανδρών… ούτε μία σε θέση υπουργού… Αποβίβαση στη Θεσσαλονίκη, τις ημέρες αυτού του Δεκεμβρίου. Κάθε πρωί, κάθε βράδυ, το μίζερο και έρημο καρουσέλ, παρατοποθετημένο στην αρχή του πεζοδρόμου της Αγίας Σοφίας σαν ξεχασμένο σκηνικό από θρίλερ χαμηλού προϋπολογισμού, δεν αφήνει αμφιβολία: η αίσθηση της γιορτής στην πόλη, σε κάθε πόλη, καθορίζεται από τα συμφραζόμενά της. Στη Θεσσαλονίκη, στην Ελλάδα, γιορτάζουμε τη διεύρυνση του χάσματος που μας διακρίνει από την Ευρώπη και κερνάμε παραδοτέα. (Την Τρίτη 15/12 συζητάμε στον Πλανήτη Γραφή με τον σκηνοθέτη Τάσο Ράτζο για τα συμφραζόμενα των θεατρικών σκηνών που απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους).