Ατομική ευθύνη

Η σύσκεψη για το κλίμα ολοκληρώθηκε λίγο πριν το τέλος του 2015. Η επιτυχία της ξεπέρασε τις προσδοκίες πάρα πολλών. O στόχος δεν είναι ένας, αλλά καταλήγει στο ίδιο αποτέλεσμα: να μην αυξηθεί η παγκόσμια θερμοκρασία περισσότερο από 1,5 βαθμό Κελσίου. Για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει να υπάρχει νομική δέσμευση από όλες τις χώρες και να συσταθεί μία επιτροπή που θα ελέγχει τα καταγεγραμμένα δεδομένα επιβάλλοντας, εάν παραστεί ανάγκη, ποινές σε όποια χώρα δεν συμμορφώνεται. Αλλά δόθηκε και μία υπόσχεση: σε πέντε χρόνια από τη λήξη της Διάσκεψης για το Κλίμα, θα επαναξεταστούν όλα τα σχετικά με τις αποφάσεις θέματα.

Η διπλωματία απέδειξε άλλη μια φορά πως μπορεί να μεγαλουργήσει. Χέρια σφίχτηκαν σε χειραψίες, φλας άστραψαν, χαμόγελα σχηματίστηκαν στα πρόσωπα πολιτικών και διπλωματών, το πρωτόκολλο τηρήθηκε μέχρι κεραίας. Και οι ισορροπίες ανάμεσα στους μεγάλους ρυπαντές, δηλαδή τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, την Ινδία και την Κίνα, δεν διαταράχτηκαν περαιτέρω. Ένα δεδομένο παραμένει κοινό σε όλο τον πλανήτη: οι προσπάθειες πρέπει να εντατικοποιηθούν και τα πλαίσια να αυστηροποιηθούν. Η Κίνα και η Ινδία προσπαθούν ήδη να ανακόψουν την αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ξεκινώντας από τον εκσυγχρονισμό των μονάδων λειτουργίας παραγωγής ενέργειας. Αν όλα αυτά αποδώσουν, τότε θα είμαστε σε θέση να μιλάμε για την επαναφορά σε ένα ομαλό περιβάλλον.

Ας κοιτάξουμε γύρω μας. Βρισκόμαστε στην Ευρώπη, που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών, που είναι ξανά αντιμέτωπη με το πρόσωπο του ακραίου εθνικισμού και όπου μια στρεβλή πραγματικότητα πιέζει έως τα άκρα τη Συνθήκη Σένγκεν. Μπορεί η υπάρχουσα κατάσταση να δημιουργεί δεδομένα εθνικής απομόνωσης στην Ευρώπη, αλλά ποτέ άλλοτε δεν ήταν πιο απαραίτητο και σημαντικό το άνοιγμα των συνεργασιών σε παγκόσμιο επίπεδο. Αναφορικά, δε, με την Ελλάδα, η Κυβέρνηση άφησε μια σπουδαία και μοναδική ευκαιρία στην COP21 να χαθεί στην οπισθοδρόμηση, παραπαίοντας ανάμεσα στα νέα λιγνιτικά εργοστάσια που επιθυμεί να δημιουργήσει και στα πολιτικά συμφέροντα. Στη χώρα του γαλάζιου φωτεινού ουρανού, οι άνθρωποι δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν τα πολυτιμότερα αγαθά τους, τον ήλιο και τον αέρα.

Είναι όλα χρωματισμένα με μελανά χρώματα; Είναι όλα αυτά ζητήματα αποκλειστικά πολιτικής διαχείρισης; Οι πολίτες εκπληρώνουν στόχους; Μπορούν να παρέμβουν και να αλλάξουν τα έως τώρα δεδομένα; Η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα είναι πάντα θετική. Πάντα ένα χαμόγελο σχηματίζεται όταν σκεφτόμαστε την ατομική ευθύνη για τον πλανήτη. Η συνολική εικόνα από την COP21 είναι σε γενικές γραμμές αισιόδοξη και θετική. Όμως, τίποτε από όλα αυτά δεν θα έχει καμία σημασία και δεν θα οδηγήσει πουθενά, χωρίς την ατομική πρωτοβουλία και ευθύνη. Χωρίς την αγάπη για αυτό που ονομάζουμε «σπίτι μας».

Στην Ελλάδα ένας είναι ο εφικτός στόχος μας: η ενεργειακή αναβάθμιση, η μη εξάρτηση από το πετρέλαιο και τον λιγνίτη.

Ας το απαιτήσουμε. Για εμάς και για τις επόμενες γενιές.