Το μέρισμα της διαφορετικότητας

Νταβός 2016. Τα φώτα όλου του κόσμου εστιάζουν στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Ισχυροί και λιγότερο ισχυροί ηγέτες κρατών, η πολιτική και οικονομική ελίτ, συζητούν για το παρόν και το μέλλον του πλανήτη. Στα καθ’ ημάς, τα ελληνικά ΜΜΕ επικεντρώνουν την προσοχή τους στην παρουσία του δικού μας Πρωθυπουργού.

Για πρώτη φορά φέτος μπαίνουν στην επίσημη ατζέντα, ανάμεσα στα θέματα των συζητήσεων, και τα LGBTQI δικαιώματα. Υπήρξε και πέρυσι ανάλογη συζήτηση, όμως δεν ήταν στην επίσημη ατζέντα, ήταν στο περιθώριο των συζητήσεων, στα πλαίσια «πρωινού».

Παράλληλα, ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, σε ομιλία του στις 20 Ιανουαρίου, κάλεσε τους επικεφαλής επιχειρήσεων να προωθήσουν τα δικαιώματα των γκέι, λεσβιών, αμφί, τρανς και ίντερσεξ εργαζομένων τους στην εργασία, λέγοντας:

Όταν μιλούμε για τα LGBTQI δικαιώματα, ο κόσμος έχει στραμμένα τα μάτια του σε σας. Καταλαβαίνω πως αυτό μοιάζει σαν υπερβολή, σαν μεγαλοποίηση. Αλλά εσάς κοιτάζουν. Γιατί εσείς έχετε ενδεχομένως περισσότερη ισχύ από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, ή στην επίσημη ατζέντα το ομοσπονδιακό δικαστήριο, ή στην επίσημη ατζέντα τον Μπαράκ Ομπάμα ή στην επίσημη ατζέντα τον Τζον Μπάιντεν. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν δεχτεί κακοποίηση από την αστυνομία, τους αρνήθηκαν υπηρεσίες υγείας, απομονώθηκαν — συχνά, όλα αυτά, στο όνομα του πολιτισμού μας. Όμως κανένας πολιτισμός δεν μπορεί να εκλογικεύσει την αδικία, την πολεμική, τις διακρίσεις, την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν μπορεί να υπάρξει πολιτισμική εκλογίκευση — καμία, καμία, καμία [τόνισε εμφατικά επαναλαμβάνοντας τις λέξεις]. Η εξέλιξη του ανθρώπινου είδους μπορεί να έχει σταθερή πρόοδο μόνο διαμέσου της αναγνώρισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων.

Στη συζήτηση αυτή πήραν μέρος, επίσης, οικονομικοί παράγοντες που είναι οι ίδιοι ανοικτά γκέι ή λεσβίες, ενώ έχει σημασία, βέβαια, πως κανένα μέσο δεν έδωσε σημασία στο γεγονός πως για πρώτη φορά μπήκαν αυτά τα θέματα στην επίσημη ατζέντα: η είδηση αγνοήθηκε, όπως πάντα καταχωρήθηκε στα παραλειπόμενα, πλην των γκέι ιστοσελίδων.

Κάποιες φίλες και κάποιοι φίλοι μου θα ισχυριστούν, ενδεχομένως, πως τους ισχυρούς τούς ενδιαφέρει μόνο η κερδοφορία (η ακριβής λέξη που συχνά αναφέρεται: κερδοσκοπία). Δεκάρα, σεντς, δεν δίνουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μόνο η τσέπη τους τους νοιάζει, θα πουν. Θα μιλήσουν για ροζ ξέπλυμα αμαρτωλών πολιτικών και θα αναρωτηθούν τι σχέση μπορούν να έχουν αυτοί οι CEO και τα golden boys που μαζεύτηκαν στο Νταβός με τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τα προβλήματα και τους καημούς  —για να το πούμε λαϊκά— των LGBTQI ανθρώπων.

Δεν ξέρω πόσο δίκιο ή άδικο μπορεί να έχουν. Έχει όμως σημασία να τίθενται σε όλα τα διεθνή φόρουμ, στο επίσημο τραπέζι, τα LGBTQI θέματα; Έχει σημασία να τίθενται, επίσης, από τους ίδιους τους γκέι και τις λεσβίες (και με την ελπίδα πως θα υπάρξουν και τρανς) και όχι από κάποιους άλλους; Έχει σημασία να αναδεικνύονται ανοικτά LGBTQI άνθρωποι σε όλες τις θέσεις και να μιλούν για την εμπειρία τους σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου διαμέσου της δραστηριοποίησής τους; Θέλουμε την ορατότητα παντού και πάντα; Εντέλει, όταν έρχεται η κουβέντα στις διακρίσεις, στην περιορισμένη πρόσβαση ή στους αποκλεισμούς από τους χώρους της εργασίας, αρκεί άραγε η δραστηριοποίηση της ίδιας της κοινότητας και των οργανώσεών της, ή πρέπει να τίθενται όλα αυτά στο επίσημο πολιτικό και οικονομικό τραπέζι με όλους τους δυνατούς τρόπους;

Η δική μου απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι καταφατική στα παραπάνω ερωτήματα. Πράγματι, η ορατότητα είναι πολύτιμη, παντού και πάντα. Και, πράγματι, πέραν της κινητοποίησης της κοινότητάς μας και των οργανώσεών της, χρειάζεται σε όλα τα πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά —ή δεν ξέρω τι άλλο— τραπέζια, οι γκέι, οι λεσβίες, οι αμφί, οι τρανς, οι ίντερσεξ, να είναι παρόντες και παρούσες.

Πέραν των αγαθών ή μη προθέσεων των ισχυρών, αυτό το μέρισμα στη διαφορετικότητα είναι μπροστά μας και πρέπει να διεκδικηθεί. Χωρίς αυτοπεριορισμούς και με στοχοπροσήλωση.