Σπουδές φύλου δι' αρχαρίους

C
Χρήστος Γραμματίδης

Σπουδές φύλου δι' αρχαρίους

Κοπεγχάγη, 1926. O Έιναρ Βέγκενερ (Έντι Ρέντμεϊν) και η σύζυγός του Γκέρντα (Αλίσια Βικάντερ) ζουν ευτυχισμένοι. Εκείνος είναι ζωγράφος που φτιάχνει λασπώδη, θλιβερά τοπία εμπνευσμένα από τις παιδικές του αναμνήσεις, ενώ εκείνη ενδιαφέρεται για τα πορτρέτα, αν και ο σύζυγός της πιστεύει πως δεν έχει ακόμη βρει την έμπνευσή της. Όταν μια μέρα η Γκέρντα του ζητά να ποζάρει γι’ αυτήν φορώντας γυναικείες κάλτσες, η αίσθηση της κάλτσας στα πόδια του τον φέρνει σχεδόν σε οργασμό. Μαζί, οι δύο σύζυγοι δημιουργούν τον φανταστικό χαρακτήρα της αιθερικής Δανέζας Λίλι, που γίνεται το alter ego του Έιναρ. Αυτό το διακριτικά διεστραμμένο παιχνίδι παρενδυσίας ξυπνά βαθιές και αδρανείς αλήθειες στην ψυχή του Έιναρ, ο οποίος ξεκινά τον μεγάλο δρόμο προς την αυτο-αποδοχή.

Το φιλμ του Τομ Χούπερ είναι ένα έργο με θετική χροιά, όπως ήταν αναμενόμενο: τα κενά τοπία που ζωγραφίζει ο Έιναρ είναι μια αντανάκλαση της εσωτερικής ζωής του, η οποία στη συνέχεια συμπληρώνεται (και αποκτά χαρούμενο τόνο) με τα πειράματά του σχετικά με τα εμφανισιακά στερεότυπα των φύλων. Ο Ρέντμεϊν παίζει με δύναμη, πάθος, λιτότητα και αξιοπρέπεια τον ρόλο. Η Αλίσια Βικάντερ δίνει μια επίσης έξοχη ερμηνεία (απολύτως κινηματογραφική φάτσα, by the way). Ο Χούπερ περιλαμβάνει στο φιλμ πολλές σαφείς, εμφανείς οπτικές μεταφορές, υιοθετώντας ένα ύφος σαν να στήνει ζωγραφικό πίνακα (ταιριαστό ύφος για μια ταινία που μερικές φορές μοιάζει με εικονογραφημένο βιβλίο με θέμα «Σπουδές φύλου δι’ αρχαρίους»). Αυτός ίσως και να είναι ο καλύτερος τρόπος για να ανοίξει αυτό το θέμα για περαιτέρω συζήτηση στο mainstream κοινό.

Την ίδια στιγμή, το «The Danish Girl» πηγαίνει πέρα από το θέμα της τρανσεξουαλικότητας: μιλά επίσης για το πώς, όπως λέει η Λίλι, «ο γάμος παράγει πάντα ένα τρίτο πρόσωπο». Η τριγωνική σχέση μεταξύ Έιναρ, Γκέρντα και Λίλι αποκαλύπτει μια καθολική αλήθεια: μερικές φορές πρέπει, ως πράξη αγάπης και κατανόησης, να αφήσεις αυτόν που αγαπάς να «ζήσει τη δική του ζωή».

Το φιλμ δεν είναι τέλειο και μερικές στιγμές παραείναι γλυκερό, αλλά με τον τρόπο του είναι όμορφο και ειλικρινές. Το μήνυμά του είναι ότι όλοι πρέπει να έχουν το δικαίωμα και το θάρρος να πολεμήσουν για την ευτυχία τους, ένα μήνυμα που μπορεί να φανεί σε κάποιους ως αφελές από τη σκοπιά τού σήμερα, αλλά για μένα εξακολουθεί να φαίνεται καθολικό και αρκετά πειστικό.