Ο παλαβός Μπετόβεν

Ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν ήταν διαβόητα οξύθυμος, και συχνά καθώς περπατούσε στο δρόμο έδινε την εντύπωση του παλαβού, έτσι που κουνούσε τα χέρια του νευρικά μουρμουρίζοντας, ατημέλητος, με ρούχα αταίριαστα και τσαλακωμένα. Βέβαια, όλα αυτά του τα συγχωρούσαν λόγω της μουσικής του διάνοιας, η οποία φαίνεται καθαρά (και) στα ακόλουθα δύο περιστατικά από τη ζωή του.

Τον Μάρτιο του 1800, στο πλαίσιο μιας περιοδείας του, ο περίφημος πιανίστας και συνθέτης Ντάνιελ Στάιμπελτ έφτασε στη Βιέννη. Έπαιξε ένα κουιντέτο που είχε συνθέσει, και στο τέλος κάθισε ξανά στο πιάνο και ξεκίνησε έναν αυτοσχεδιασμό βασισμένος στο θέμα ενός Τρίο που είχε γράψει ο Μπετόβεν, ο οποίος ήταν παρών. Αυτό θεωρήθηκε από όλους πρόκληση, και ήταν όντως πρόκληση, καθώς ο φιλόδοξος Στάιμπελτ δεν διάλεξε διόλου τυχαία το θέμα του: αν θες να ανέβεις στην κορυφή, πρέπει να αναμετρηθείς με αυτόν που βρίσκεται ήδη εκεί. Ο Μπετόβεν εξοργίστηκε, αλλά αυτό δεν θόλωσε καθόλου τον νου του. Όλοι οι παριστάμενοι περίμεναν τώρα από αυτόν να απαντήσει με έναν δικό του αυτοσχεδιασμό. Σηκώθηκε, με το γνωστό του κακότροπο ύφος, πήγε προς το πιάνο σαν να ήθελε να το αρπάξει και να το πνίξει, στον δρόμο άρπαξε την πάρτα του τσέλου από το κουιντέτο του Στάιμπελτ, την έβαλε στο αναλόγιο ανάποδα, και με το ένα δάχτυλο έπαιξε τις πρώτες νότες, τις οποίες χρησιμοποίησε ως θέμα. Ο αυτοσχεδιασμός που ακολούθησε ήταν τόσο εκτεταμένος και εντυπωσιακός, που ο Στάιμπελτ έφυγε από την αίθουσα πριν τελειώσει ο Μπετόβεν, και μετά φρόντισε ώστε να μην τον ξανασυναντήσει ποτέ. Μάλιστα, κάθε φορά που τον καλούσαν κάπου, δεχόταν μόνο υπό τον όρο να μη βρίσκεται εκεί ο Μπετόβεν.

Στις 22 Δεκεμβρίου 1808, ο Μπετόβεν διοργάνωσε μία μεγάλη συναυλία στη Βιέννη, όπου παρουσίασε για πρώτη φορά στο κοινό την 5η Συμφωνία, την 6η Συμφωνία και τη Φαντασία για πιάνο, σολίστες, χορωδία και ορχήστρα (γνωστή και ως Χορωδιακή Φαντασία). Κατά τη διάρκεια της Φαντασίας, ο κλαρινετίστας έκανε λάθος και επανέλαβε 8 μέτρα που δεν έπρεπε. Καθώς τα όργανα που έπαιζαν ήταν λίγα, το λάθος ήταν εμφανές ακόμα και σε ένα απαίδευτο αυτί. Ο Μπετόβεν, που καθόταν στο πιάνο, σηκώθηκε, σταμάτησε τη συναυλία, γύρισε προς τους μουσικούς της ορχήστρας και τους έλουσε με ένα σωρό κοσμητικά επίθετα και με τόσο δυνατή φωνή, που ακούστηκε σε όλο το θέατρο. Μετά, ούρλιαξε :«Απ’ την αρχή!» Η συναυλία ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία, αλλά οι μουσικοί ορκίστηκαν να μην ξαναπαίξουν ποτέ δικό του έργο. Την υπόσχεσή τους αυτή την κράτησαν μέχρι τη στιγμή που ο Μπετόβεν συνέθεσε το επόμενο έργο του, οπότε δέχτηκαν, ίσως από περιέργεια, να παίξουν ξανά γι’ αυτόν. Πώς να του αρνηθείς;