Res ipsa loquitur

Πριν κάμποσες εβδομάδες, ο φίλος σκηνοθέτης Βαγγέλης Ευθυμίου με κάλεσε στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας να δω σε ειδική avant-première το ντοκιμαντέρ του με τίτλο Metamorphoses (Μεταμορφώσεις). Ευτυχώς που τον αγαπώ πολύ και δεν μου πέρασε ούτε για λεπτό από το μυαλό να μην πάω, γιατί εκείνη τη βραδιά μού συνέβη κάτι που είχε να μου συμβεί πολύ-πολύ καιρό: ερωτεύτηκα ξανά την Ελλάδα και τους ανθρώπους της. Ή, έστω, μια πολύ συγκεκριμένη γωνιά της, τον Μόλυβο της Λέσβου, και μια πολύ ξεχωριστή ομάδα ανθρώπων, τους διοργανωτές, τους συμμετέχοντες και τους εθελοντές του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου.

Όσο και να προσπαθήσω, είναι πολύ δύσκολο να περιγράψω τις σκέψεις και τα συναισθήματά μου όσο παρακολουθούσα αυτό το μικρό οδοιπορικό που ξεκινά με τη συγκλονιστική σκηνή όπου μερικοί ήρωες σέρνουν ένα τεράστιο πιάνο με ουρά για να το ανεβάσουν στην κατακόρυφη ανηφόρα που οδηγεί στο κάστρο του Μολύβου, κι όλο αυτό κάτω από τον ήλιο του Αυγούστου. Έτσι κι αλλιώς, αναρωτιέμαι αν πρέπει κιόλας να πω πολλά, αν πρέπει να προδώσω, δηλαδή, την ιστορία που με απλότητα και μαεστρία διηγούνται ο Βαγγέλης Ευθυμίου και οι πρωταγωνιστές της μικρού μήκους ταινίας του, ή αν είναι προτιμότερο να αφήσω τη μαγεία της φωτογραφίας και των φυσικών τοπίων, της μουσικής και της αγάπης για ζωή, που διατρέχει κάθε πλάνο, κάθε λέξη που αρθρώνεται, κάθε νότα που ηχεί, να αιφνιδιάσουν με τη δύναμή τους τον θεατή. Από την άλλη πλευρά, νιώθω πως πρέπει —και ξέρω πως ο ίδιος ο δημιουργός θα συμφωνήσει— να πω αρκετά ώστε να τσιγκλίσω εσάς που διαβάζετε αυτές τις γραμμές, όχι μόνο να δείτε τις Μεταμορφώσεις, αλλά κυρίως να αγκαλιάσετε το Φεστιβάλ του Μολύβου με όποιον τρόπο μπορεί ο καθένας: οικονομικά, μιλώντας γι’ αυτό, πηγαίνοντας εκεί το καλοκαίρι, ως εθελοντές — όπως.

Όλα ξεκίνησαν από τρεις φίλους που συναντιόνταν κάθε καλοκαίρι στο χωριό καταγωγής τους, τον Μόλυβο, τις δυο σολίστ πιάνου, Δανάη και Κυβέλη Ντέρκεν, που ζουν στη Γερμανία, και τον νεαρό επιχειρηματία Δημήτρη Τρύφων. Με τη βοήθεια της μητέρας των κοριτσιών, της Λητώς, ενός ανεμοστρόβιλου πάθους και δυναμισμού, σκάρωσαν ένα σχέδιο που έγινε πραγματικότητα: 21 νέοι μουσικοί από κορυφαίες ορχήστρες από όλο τον κόσμο κατέφθασαν στον Μόλυβο και κατέλαβαν τα καλντερίμια του, τις σκάλες, τις πλατείες, τις παραλίες, τα beach bar, χωρισμένοι σε μικρά ή μεγαλύτερα μουσικά σύνολα, που αυτοσχεδίαζαν, που δοκίμαζαν, που έπαιζαν για πρώτη φορά μαζί μουσική, που μεταμόρφωναν το χωριό σε υπαίθριο συναυλιακό χώρο και που, εντέλει, μεταμορφώνονταν και οι ίδιοι, σαν μουσικοί, από τον ήλιο, από τη θάλασσα και από τον αέρα που διεκδικούσε θέση στην ορχήστρα τους. Όπως μεταμορφώνεται, ανεπαισθήτως, και όποιος γίνει μάρτυρας όλων αυτών είτε από κοντά, είτε μέσα από τον φακό του σκηνοθέτη των Μεταμορφώσεων.  

Εγώ, που δεν θέλω και πολλά για να ενθουσιαστώ με κάτι τέτοια, ονειρεύομαι ήδη τις μέρες που θα περάσω στον Μόλυβο, τον Αύγουστο, βοηθώντας όπως μπορώ ως εθελόντρια, και ζώντας, έστω και για μια εβδομάδα, σε αυτή την όαση πολιτισμού, σε αυτό το πάντρεμα οράματος και αποφασιστικότητας, εργατικότητας και οργάνωσης, που φέρνει πάντα αποτέλεσμα. Κι όταν λέω «αποτέλεσμα» δεν μιλώ μόνο για το επίτευγμα της διοργάνωσης ενός διεθνούς φεστιβάλ κλασικής μουσικής σε ένα δοκιμαζόμενο νησί μιας δοκιμαζόμενης χώρας, αλλά για τα πάντα, σχεδόν. Αυτό το πνεύμα και αυτή η κουλτούρα ανάληψης —ακηδεμόνευτης από το κράτος— πρωτοβουλίας είναι το κλειδί για την επιτυχία κάθε προσπάθειας. Το Φεστιβάλ του Μολύβου είναι κάτι σαν φάρος αισιοδοξίας στη χώρα — και τέτοιοι μάς έχουν απομείνει ελάχιστοι.

Δεν θέλω να πω άλλα, «res ipsa loquitur», που λέμε οι δικηγόροι: το πράγμα θα σας μιλήσει (στην καρδιά) από μόνο του. 

Το μουσικό ντοκιμαντέρ Metamorphoses, του Βαγγέλη Ευθυμίου, προβάλλεται επίσημα αύριο, Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου, στις 8 το βράδυ, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας, ενώ το Σάββατο 6 Φεβρουαρίου οι καλλιτεχνικές διευθύντριες του Φεστιβάλ και διεθνώς καταξιωμένες πιανίστες Δανάη και Κυβέλη Ντέρκεν θα εμφανιστούν στο Κέντρο Επισκεπτών του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», από νωρίς (στις 12 το μεσημέρι) συμμετέχοντας σε ένα παιδικό μουσικό εργαστήρι,* και, αργότερα, στις 6 μ.μ., σε συναυλία όπου θα ερμηνεύσουν την Ιεροτελεστία της Άνοιξης του Ίγκορ Στραβίνσκυ, έργο για πιάνο, για τέσσερα χέρια.

(Όλες οι εκδηλώσεις είναι με ελεύθερη είσοδο για το κοινό — θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας).  

*Συμμετοχή στο «Μουσικό Κλειδί» με κράτηση θέσης στο Κέντρο Επισκεπτών του ΚΠΙΣΝ, πληροφορίες-κρατήσεις: 21- 87.78.396/8 ή με email στο visitorscenter@snfcc.org).